Η ηθοποιός Ζα Ζα Γκαμπόρ, που μετέτρεψε την ομορφιά, την αίγλη, την χλιδή και τους εννιά γάμους της σε μακροχρόνια καριέρα ως διασημότητα του Χόλιγουντ, απεβίωσε την Κυριακή σε ηλικία 99 χρονών.
Ο Εντουαρντ Λότσι, ο οποίος χειριζόταν επί χρόνια τις δημόσιες σχέσεις της Γκαμπόρ, είπε ότι η ηθοποιός που γεννήθηκε στην Ουγγαρία άφησε την τελευταία της πνοή στην οικία της στο Λος Αντζελες ύστερα από μακροχρόνιες περιπέτειες υγείας. Τον Φεβρουάριο θα έκλεινε τα 100 χρόνια.
Η Γκαμπόρ είχε κατά γενική ομολογία προσωπικότητα που επισκίαζε το υποκριτικό της ταλέντα. Ο εύθυμος και ζωηρός χαρακτήρας της καθώς και η ομορφιά της τη βοήθησαν να αποκτήσει σειρά πλούσιων συζύγων. Είχε την τάση να αποκαλεί τους πάντες «χρυσό μου» (darling), με βαριά ουγγρική προφορά. Μαζί με τις αδελφές της Εύα και Μάγδα, έγινε στις δόξες της σήμα κατατεθέν του κοινωνικού κύκλου του Χόλιγουντ.
Κάποτε περιγράφηκε ως «η πιο ακριβή εταίρα από την εποχή της Μαντάμ ντε Πομπαντούρ», αλλά η Γκαμπόρ επέμενε ότι ο μόνος γάμος της που είχε χρηματικό κίνητρο ήταν με τον σύζυγο νούμερο 2, τον μεγιστάνα ξενοδοχείων Κόνραντ Χίλτον.
Και είναι αλήθεια ότι οι γάμοι θα μπορούσαν να περιγραφούν ως οικογενειακή επιχείρηση της οικογένειας Γκαμπόρ, με τη Ζα Ζα ως διευθύνοντα σύμβουλο. Οι εννιά γάμοι της ξεπέρασαν τους πέντε της Εύας, η οποία πρωταγωνίστησε στην τηλεοπτική σειρά της δεκαετίας του ’60 «Green Acres» (Πράσινα λιβάδια), και τους έξι της Μάγδας, της οποίας η χολιγουντιανή καριέρα βασιζόταν κυρίως στο γεγονός ότι ήταν μία από τις αδερφές Γκαμπόρ.
Αυταρχική με αδυναμία στην χλιδή
Ενώ σπάνια αναγνωρίστηκε για την υποκριτική της δεξιότητα, η Ζα Ζα Γκαμπόρ έχτισε καριέρα από τις πρώτες της κιόλας μέρες στο Χόλιγουντ. Οι καλύτεροι ρόλοι της ήταν στην ταινία «Moulin Rouge» (Μουλέν Ρουζ), για την οποία απέσπασε θετικές κριτικές (1952), και για τη «Lili» (1953).
Εμφανίστηκε σε πάνω από 30 ταινίες, ενώ τη δεκαετία του ’70 άρχισε να απορρίπτει μικρότερους ρόλους, καταλήγοντας να παίζει σε ταινίες χαμηλού κόστους με τίτλους όπως «Queen of Outer Space» (Βασίλισσα του διαστήματος) και «Picture Mommy Dead» (Φαντάσου τη μανούλα νεκρή).
Είχε μεγαλύτερη επιτυχία στις εμφανίσεις της σε νυχτερινά κέντρα και την τηλεόραση, αποκαλύπτοντας ότι αποκαλούσε τους πάντες «χρυσό μου» γιατί δεν μπορούσε να θυμηθεί ονόματα εύκολα, ενώ εξαντλείτο σε αυτοσαρκαστικά ανέκδοτα για τους γάμους της και σε περιγραφές για την αυταρχικότητά της και την αδυναμία της στην χλιδή.
Στο τελευταίο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς «Μπάτμαν» της δεκαετίας του 60, έπαιξε την κακοποιό Μινέρβα, η οποία χρησιμοποιούσε σεσουάρ μαλλιών για να κλέψει πληροφορίες από τον εγκέφαλο των ανδρών.
Η Γκαμπόρ, μια από τις τελευταίες σταρ της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ, απέφευγε τα τελευταία χρόνια τις δημόσιες εμφανίσεις για λόγους υγείας, ενώ αντιμετώπιζε και σοβαρά προβλήματα εξαιτίας τροχαίου ατυχήματος στο οποίο είχε εμπλακεί. Είχε επίσης υποστεί εγκεφαλικό και κάταγμα στο ισχίο της, παρουσιάζοντας μετεγχειρητικές δυσκολίες από την αντικατάστασή του. Το μεγαλύτερο τμήμα του δεξιού της ποδιού αφαιρέθηκε το 2011 λόγω μόλυνσης.
Η Ζάρι Γκαμπόρ – το πλήρες όνομά της – ήταν κόρη πλούσιας οικογένειας. Κατέκτησε τον τίτλο της «Μις Ουγγαρία» τη δεκαετία του ’30, και λίγο πριν ξεσπάσει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος έφυγε με τις αδερφές της στις Ηνωμένες Πολιτείες, εγκαταλείποντας τον πρώτο της σύζυγο, τον Μπουρχάν Μπέλγε, τούρκο διπλωμάτη.
Οταν εγκαταστάθηκε στο Χόλιγουντ, όπου εργαζόταν ως ηθοποιός η Εύα, η Γκαμπόρ παντρεύτηκε τον Χίλτον. Μαζί απέκτησαν την Φραντσέσκα, η οποία πέθανε τον Ιανουάριο του 2015. Το 1949, μετά το διαζύγιό της από τον Χίλτον, παντρεύτηκε τον βρετανό ηθοποιό Τζορτζ Σάντερς, τον οποίο αργότερα περιέγραψε ως τη μοναδική της αγάπη. Ο Σάντερς κατέληξε να παντρευτεί τη Μάγδα. Η Εύα πέθανε το 1995 και η Μάγδα το 1997.
Παντρεύτηκε και τον δικηγόρο των διαζυγίων της
Σύζυγοί της υπήρξαν επίσης ο νεοϋορκέζος επιχειρηματίας Χέρμπερτ Χάτνερ, ο μεγιστάνας πετρελαίου Τζόσουα Κόσντεν, ο σχεδιαστής της κούκλας Μπάρμπι, Τζακ Ράιαν, ο δικηγόρος της για τα διαζύγιά της Μάικλ Ο’ Χάρα, ο κόμης Φελίπε ντε Αλμπα του Μεξικού, και ο Φρέντερικ Πριντς φον Ανχαλτ.
Ο γάμος της με τον ντε Αλμπα ακυρώθηκε γιατί όταν τον παντρεύτηκε δεν είχε οριστικοποιηθεί ακόμα το διαζύγιό της με τον Ο’ Χάρα. Το 1986 παντρεύτηκε τον φον Ανχαλτ. Ηταν ο μακροβιότερος γάμος της, ο οποίος κράτησε έως τον θάνατό της.
Η Γκαμπόρ ποτέ δεν αποκάλυψε την χρονιά γέννησής της, λέγοντας μόνο ότι είχε γενέθλια στις 6 Φεβρουαρίου, ενώ πρώην εκπρόσωπός της, ο Τζον Μπλανσέτ, είχε πει ότι γεννήθηκε το 1917.
Η Ζα Ζα Γκαμπόρ είχε συγγράψει και τρία βιβλία – «Πώς να βρείτε έναν άντρα, πώς να τον κρατήσετε, πώς να τον ξεφορτωθείτε», «Ο πλήρης οδηγός της Ζα Ζα για τους άνδρες» και «Μια ζωή δεν αρκεί».
Περιγράφοντας κάποτε με συνοπτικό τρόπο την στάση της απέναντι στον γάμο, είχε πει: «Το να πάρεις διαζύγιο επειδή δεν αγαπάς έναν άντρα είναι σχεδόν τόσο ανόητο όσο το να τον παντρευτείς επειδή τον αγαπάς».