«Η κόκκινη χελώνα»: Τι παραμύθια θέλουμε να βλέπουμε; Αυτά που μιμούνται τον κοινό μας κόσμο; Ή εκείνα που ζητούν από εμάς να τον ανασυνθέσουμε ξανά; Το στόρι του φιλμ κινουμένων σχεδίων του Μίκαελ Ντούντοκ ντε Βιτ είναι λιτό, απέριττο: ένας ναυαγός προσπαθεί απελπισμένα να δραπετεύσει από το νησί όπου είναι εγκλωβισμένος, παρόλο που μιλάμε για έναν πραγματικό παράδεισο. Δεν έχει λάβει όμως υπόψη του την αποφασιστικότητα μιας κόκκινης χελώνας, που συνεχώς καταστρέφει τη σχεδία του. Η στιγμή της εκδίκησης θα έρθει όταν αυτή η χελώνα φτάσει στην παραλία –και εκεί θα αλλάξουν όλα: ο ναυαγός δεν θα είναι πια μόνος. Θα φτιάξει μάλιστα μια οικογένεια.

Τη λέξη «παραμύθι» τη συναντάμε στο ομηρικό ρήμα «παραμυθέομαι» –δηλαδή «συμβουλεύω». Στα δε κείμενα του Ηροδότου και του Πλάτωνα εμφανίζεται με την έννοια του «παρηγορώ». Με άλλα λόγια, το παραμύθι δεν είναι απλώς ένα αφήγημα. Ούτε όμως και μια στεγνή διδαχή. Ξεκινά πολύ συχνά από μια επινόηση, σε τόπο που κινείται στα σύνορα πραγματικότητας και μύθου, με ήρωες ανθρώπους ή ανθρωπόβουλα ζώα. Απ’ όλα αυτά τα ερεθίσματα συγκεντρώνει «υλικά» που τοποθετούν την ιστορία μας πέρα από τη λογική του χώρου και του χρόνου, επεκτείνοντας τον αφηγηματικό ιστό που ταξιδεύει από τον οργανικό στον ανόργανο κόσμο, από τον άνθρωπο και τα ζώα στα δέντρα, τα λουλούδια και τους ουρανούς.

Γι’ αυτό και στην υπέροχη ταινία του Μίκαελ Ντούντοκ ντε Βιτ δεν ακούγεται ούτε ένας διάλογος: ο ήχος και μόνο μιας λέξης θα μας επανέφερε απότομα στη δική μας στεγνή πραγματικότητα. Ετσι, μένουμε μόνο με τις ιδιοτροπίες του φυσικού τοπίου και με μια ταινία που μιλά πλέον μια γλώσσα παγκόσμια, γλώσσα που αναπαριστά έναν αναπόφευκτο κύκλο ζωής που αναπαράγεται διαρκώς και κρατά όσο ένα κύμα ή μια αναπνοή. Επίσης, η ταινία είναι σχεδιασμένη στο χέρι, «σπάνιο φρούτο» στις μέρες μας. Και το τονίζω επειδή μέσω αυτής της τεχνικής κατορθώνει να διασώσει έναν λυρισμό που το ψηφιακό σκίτσο δεν μπορεί να πλησιάσει καν. Γιατί, όπως ακριβώς και η ζωγραφική, το κινούμενο σκίτσο λειτουργεί καλύτερα όταν βάζει στην άκρη τη φωτογραφική αναπαραγωγή, αρπάζοντας την ευκαιρία να εφεύρει έναν νέο κόσμο –που πολύ θα θέλαμε να έμενε δικός μας και μετά τους τίτλους τέλους.

Βαθμοί: 8

Τελευταία Νέα