Αυτονόητα μεν, αλλά εξ ανάγκης αναμηρυκαζόμενα. Αν μη τι άλλο, για να μη σύρεται ο κόσμος μας πίσω από παραμυθιάσματα. Σκιαμαχώντας και πελαγοδρομώντας. Η απλή και οδυνηρή αλήθεια. Προτιμότερη ασφαλώς από την ηδύτητα των ψευδαισθήσεων και το ναρκωτικό της αυταπάτης. Οπότε έχουμε και λέμε:
Πρώτο: Οι συμπεριφορές των (οιωνδήποτε και οπουδήποτε) δανειστών μπορεί να αξιολογούνται από τους οφειλέτες μέχρι και εξοργιστικές, παράλογες ή και ανάλγητες. Αλλά δυστυχώς αυτοί τελικά είναι οι όροι του παιχνιδιού.
Δεύτερο: Οι δανειστές (οποιοιδήποτε και οπουδήποτε) δεν ασκούν φιλανθρωπία. Ούτε ασφαλώς πράττουν όσα πράττουν «για την ψυχή τους». Ακόμη και αν ενεργούν με τις καλύτερες των προθέσεων και όχι εξ ανάγκης με τοκογλυφικές προθέσεις. Για να εξηγούμεθα: η τοκογλυφία συχνά μεταφράζεται σε «δι’ εξαγοράς» άσκηση γεωστρατηγικής επιρροής. Για την οποία οι οφειλέτες κλείνουν τα μάτια.
Τρίτο: Πρωταρχικός στόχος και μέριμνα των δανειστών (οιωνδήποτε και οπουδήποτε) είναι να μετατρέψουν το «δούναι» σε «λαβείν». Επανεισπράττοντας τα δανεικά. Συν τα προϋπολογισμένα οφέλη. Χωρίς λοιπόν αυτές οι απλουστευτικές σημάνσεις να αιτιολογούν την οποιαδήποτε και οποιουδήποτε βαθμού ενδεχόμενη βαναυσότητα, εντούτοις συνειδητοποιούμενες ως παράμετροι των παθών και των λαθών αποβαίνουν δείκτες ρεαλιστικότερων αντιλήψεων. Και μπορεί να οδηγήσουν ταυτοχρόνως σε ορθολογιστικότερες διαχειριστικές πρακτικές. Τέτοιες που αφενός έστω να απαμβλύνουν τα προβλήματα και την αδυσωπήτως συναπορρέουσα εξάρτηση. Και αφετέρου να ενεργοποιήσουν επαρκείς προϋποθέσεις επαρκούς αποδέσμευσης. Η οποία σε τελική ανάλυση σημαίνει ανάκτηση του μέρους εκείνου της κυριαρχίας, που έχει εκ των πραγμάτων δανειακώς υποθηκευθεί.
Είναι μεν αυτονόητο το γεγονός ότι «τα δάνεια (κατά Μένανδρον) δούλους τους ελευθέρους ποιεί». Αλλά, από την άλλη, ο δανεισμός είναι η φυσιολογική πρακτική πάντοτε και παντού. Δεν υπάρχει σήμερα κράτος που να μη χρωστά. Ακόμη και οι ΗΠΑ. Με κάπου 20 τρισ. στην πλάτη τους! Και με περιθώριο ασφαλείας ακόμη «δύο έως τρία τρισ.», όπως υπογραμμίζουν νομπελίστες οικονομικοί αναλυτές. Εκεί που τα πράγματα σκουραίνουν είναι όταν τα δανειακά βάρη συνάπτονται προς χρεοκοπικές κατολισθήσεις και συνακόλουθες υποτροπές. Οπότε και όχι μόνο η χώρα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις έως και επαχθείς υποχρεώσεις, αλλά και αναγκάζεται σε διαρκή επαναδανεισμό για να αντεπεξέλθει. Με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται σε αδιάλειπτο και αδυσώπητο φαύλο κύκλο. Με την ελληνική καθημερινότητα σε τραυματική διολίσθηση προς καταστάσεις έως και βάναυσης ανέχειας. Αλλά και με την εθνική της κυριαρχία να περιστέλλεται. Οπου: ακέραιο μεν το φρόνημα. Πλην δέσμιο! Ανθιστάμενο μεν. Πλην εκλιπαρώντας (εκείνους που κατηγορεί και μέμφεται) για τις επόμενες δόσεις. Και αρκούμενο τελικά έστω και σε (υπό στυγνότερους όρους) υποδόσεις. Υποκείμενο εν πολλοίς σε στερητικά σύνδρομα.
Αυτό είναι το πρόβλημα. Που μόνο αν αντιμετωπισθεί «κατά πρόσωπο» και με πολιτική γενναιοφροσύνη, μπορεί να απομειωθεί. Και τουλάχιστον να μην επενεργεί ως μυλόπετρα στον εθνικό τράχηλο. Με ό,τι αυτό σημαίνει. Και κυρίως με ό,τι συνεπάγεται. Ως δυναμική εθνικής εκποίησης!