Θα μπορούσε κανείς να μπερδευτεί. Θα μπορούσε ξανά να αναρωτηθεί, μα τι κάνουν; Με το δεξί υπογράφουν επιστολές μετανοίας προς τους δανειστές και με το αριστερό παίζουν το νταούλι της ρήξης. Θα ζαλιζόταν κανείς από τις στροφές αυτής της αυτοϋπονόμευσης, αν δεν είχε μάθει τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Η σκηνοθεσία, όμως, είναι πια γνωστή. Την ώρα που ο Τσακαλώτος προσπαθούσε έρποντας να ξεπεράσει το διαπραγματευτικό εμπόδιο που η κυβέρνηση έβαλε στον εαυτό της –αποφεύγοντας να ενημερώσει τους δανειστές για την απόφασή της να διανείμει μέρος του πλεονάσματος –ο Νίκος Παππάς σάλπιζε τον πόλεμο. Πόλεμο κατά του Βερολίνου, με το οποίο ο υπουργός και η κυβέρνησή του βρίσκονται –επί λέξει –σε «ανοιχτό πολιτικό ανταγωνισμό».
Αυτή η σχιζοειδής τακτική έχει δοκιμαστεί ξανά. Η ρητορική της όξυνσης και της αυτοθυματοποίησης στο εσωτερικό –«ο Σόιμπλε θέλει να αποτύχουμε» –χαλάει μεν το κλίμα της διαπραγμάτευσης, αλλά βοηθάει στο εσωτερικό. Τα ηρωικά λόγια του Παππά είναι κερί για τα συριζαϊκά αφτιά. Είναι οι ωτοασπίδες που θα επιτρέψουν στους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας να κωπηλατήσουν πέραν του κάβου της δεύτερης αξιολόγησης απερίσπαστοι και βέβαιοι ότι έτσι κατατροπώνουν τον Σόιμπλε. Αυτό που μοιάζει με αυτοϋπονόμευση λειτουργεί ταυτόχρονα και ως πολιτικά απαραίτητη αυθυποβολή.
Η αλήθεια είναι ότι όσο το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης στο εσωτερικό εξατμίζεται τόσο αδυνατίζει η θέση της και στην Ευρώπη. Τόσο δυναμώνουν οι φωνές εκείνων που εξ αρχής τη θεωρούσαν ανεπίδεκτη συνεργασίας. Οσοι όμως συγκρίνουν το σημερινό κλίμα με τη διαπραγματευτική στένωση που επιβλήθηκε στην κυβέρνηση Σαμαρά στα τέλη του 2014, λησμονούν ότι η τρόικα ήταν μόνο το ένα τείχος της στένωσης. Το άλλο ήταν η εσωτερική υπαρξιακή δοκιμασία της προεδρικής εκλογής, την οποία οι δανειστές είχαν κάθε λόγο να περιμένουν, κωλυσιεργώντας.
Ο Τσίπρας δεν χρειάζεται να βρει 180 βουλευτές για να συνεχίσει να κυβερνά. Ούτε χρειάζεται να ξανακερδίσει τη χαμένη δημοσκοπική αίγλη του. Αρκεί να πείσει τους 153 να ψηφίσουν ό,τι τους φέρει. Αρκεί λίγο μονωτικό κεράκι.
Ακόμη κι αν κάποιοι στην Ευρώπη θα ήθελαν να «τελειώσουν» την κυβέρνηση, οι κυβερνητικοί δεν δείχνουν ότι νιώθουν τελειωμένοι. Κάθε άλλο. Πουλάνε Σόιμπλε, όπως ο Παππάς. Αλλά, περισσότερο από τις μπαλοθιές, οι προθέσεις τους φαίνονται στις επιστολές.
Και η υπερδραστηριότητα του Πρωθυπουργού; Οι προεκλογικού ύφους περιοδείες; Τα εγκαίνια δημοσίων έργων; Για πολλά μπορεί κανείς να κατηγορήσει τον Τσίπρα αλλά όχι για έλλειψη γκάμας. Εχει δείξει ότι μπορεί ταυτόχρονα να παίζει από δύο παρτιτούρες. Και Πρωθυπουργός και αντιπολιτευόμενος. Και συμβιβασμένος και αγανακτισμένος. Και κόφτης και κορδελοκόφτης.
