Το 2016 θα ήταν μια χρονιά που ο Λένιν θα έτριβε τα χέρια του. Σήμερα όμως δεν υπάρχει αντίστοιχος επαναστάτης – φιλόσοφος, η Αριστερά βρίσκεται σε ένα παγκόσμιο μούδιασμα, αν και οι υλικές προϋποθέσεις τής δίνουν χώρο, αφού τη δικαιώνουν στις προβλέψεις για την παγκόσμια ύφεση και τις διεθνείς ανισότητες. Την ίδια ώρα, για παράδειγμα, που το μοντέλο του «λευκού Κινέζου» διευρύνεται και η συμπίεση του εργατικού κόστους μοιάζει να λαμβάνει θεολογικά χαρακτηριστικά, κατά 237 δισεκατομμύρια δολάρια αύξησαν τις περιουσίες τους οι πιο πλούσιοι άνθρωποι του πλανήτη κατά το έτος που αποχαιρετούμε (σύμφωνα με το Bloomberg).
Τα παραδείγματα ανισοτήτων δεν θα χωρούσαν σε τούτη την στήλη. Οπως και τα παραδείγματα υπερσυσσώρευσης, διάλυσης του κοινωνικού κράτους, μετωπικής των αυξημένων κοινωνικών αναγκών και ιδιοποίησης του παγκόσμιου πλούτου από ελίτ και τραστ που βρίσκονται σε πρωτοφανή συγκεντροποίηση. Τα ρήγματα είναι φανερά.
Κι όμως. Αυτό ευθύγραμμα δεν οδηγεί στην άνοιξη των λαών. Μόλις προχθές το Podemos στην Ισπανία σπαρασσόταν με προοπτική τη διάλυση. Ολόκληρη Ιταλία της Εργατικής Αυτονομίας και του ΚΚ σήμερα ψάχνει με το μικροσκόπιο μια σοβαρή Αριστερά. Στην Ελλάδα, η κυβερνώσα πείρα του ΣΥΡΙΖΑ έχει σκορπίσει εδώ και δύο χρόνια την αμηχανία (ας είμαι επιεικής). Το λατινοαμερικανικό μοντέλο του «ύστερου τσαβισμού» σήμερα διανύει τη μεγαλύτερη κρίση του με έκβαση που δικαιώνει τους αντιπάλους του –παρά τον πόλεμο σε αυτό. Τα ρήγματα που περιγράψαμε φτιάχνουν έδαφος για μια νέα μαύρη Διεθνή. Από τον Τραμπ και τη Χρυσή Αυγή, οι απελπισμένοι σήμερα δεν ξανασκύβουν στα κείμενα των μαρξιστών ή στη μηχανική που πρότειναν οι Λένιν, Γκράμσι. Δεν ελκύονται καν από τους πιο μετριοπαθείς δρόμους μιας νέας σοσιαλδημοκρατίας. Δεν αφήνει περιθώρια εξάλλου και ο μετασχηματισμός της Ευρώπης του Δημοσιονομικού Συμφώνου Σταθερότητας. Από τα ρήγματα των παγκόσμιων ανισοτήτων δεν ξεφυτρώνει το λουλούδι της αλληλεγγύης, αλλά το σπέρμα του φασισμού, του απομονωτισμού, της ατομικής λύσης (που ποτέ δεν έχει καλή κατάληξη).
Το 2017 θα είναι μια χρονιά που ο ζόφος θα παγιωθεί, ενδεχομένως και με μια Λεπέν στη σκακιέρα; Θα είναι η συνέχεια του 2016 με ολίγη από πόλεμο κι άλλη διεύρυνση των ανισοτήτων και με μια ΕΕ των φυγόκεντρων δυνάμεων; Θα είναι μια χρονιά ένατου χρόνου ύφεσης; Λογικά ναι. Το παγκόσμιο καπιταλιστικό μοντέλο δεν θα κλονιστεί. Εκατό χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, η κίνηση των μαζών μοιάζει μετέωρη ή απλώς αναζητείται. Βεβαίως του 1917 προηγήθηκε το 1905. Λέμε τώρα.
