Στα σκαριά έχει η κυβέρνηση ένα «cash program» –όπως το αποκάλεσε χθες ο αρμόδιος υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας –για τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται σε διάφορες δομές φιλοξενίας της χώρας. Μετρητά αντί συσσιτίων προβλέπει το πρόγραμμα αυτό, που θα τεθεί σε ισχύ από τον ερχόμενο Μάρτιο και βάσει του οποίου θα χορηγούνται έως 400 ευρώ τον μήνα σε πολυμελείς οικογένειες προσφύγων. «Δεν θα μπορούσε το cash να υπερβαίνει ανά οικογένεια αυτό το οποίο λέμε ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» σχολίασε ο αρμόδιος υπουργός. Το ποσό θα διαφοροποιείται ανάλογα με το εάν πρόκειται για οικογένειες με παιδιά, ζευγάρια ή μεμονωμένους πρόσφυγες και μετανάστες. Η πρωτοβουλία αυτή, παρότι μπορεί να αποδειχθεί συμφερότερη από το κόστος των σημερινών συσσιτίων που παρέχονται στους μετανάστες, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις.
«Να βελτιωθούν οι συνθήκες διαμονής τους και ν’ αποκτήσουν και μια, αν θέλετε, δυνατότητα αυτονομίας, να μπορούν οι άνθρωποι να κινηθούν, να μην εξαρτώνται από το αν θα τους πάμε ρούχα, αν θα τους πάμε οδοντόπαστες, αν θα τους πάμε φαγητό» σημείωσε πάντως ο Μουζάλας, αναφέροντας πως το μέτρο αυτό θα χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια και θα ισχύσει τουλάχιστον για μία διετία. Διευκρίνισε, ωστόσο, πως ακόμη υπάρχουν διάφορα πρακτικά ζητήματα να επιλυθούν. «Στόχος είναι να μοιραστεί το cash σε περισσότερους απ’ όσους είναι δυνατόν ώστε να μην έχουμε μετακινήσεις. Δηλαδή εάν δώσουμε cash στο στρατόπεδο στο Ωραιόκαστρο και δεν δώσουμε στο στρατόπεδο στη Softex, θα έχουμε μετακινήσεις πληθυσμών από το ένα στρατόπεδο στο άλλο» είπε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Νέοι χώροι κράτησης. Παράλληλα, ο Γιάννης Μουζάλας προανήγγειλε κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου τη δημιουργία μικρών χώρων κράτησης για 100 έως 200 άτομα κυρίως στα νησιά. Οπως δήλωσε, σε αυτά δεν θα προωθούνται συλλήβδην όσοι εισέρχονται παράτυπα στη χώρα, αλλά μόνον όσοι επιδεικνύουν παραβατική συμπεριφορά ή η αρμόδια υπηρεσία ασύλου κρίνει ότι στο διάστημα εξέτασης του αιτήματός τους θα πρέπει να παραμένουν υπό κράτηση.
Επιχείρησε μάλιστα να δώσει απάντηση στις καταγγελίες πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατήργησε τις δομές κράτησης, με αποτέλεσμα να υπάρξουν φαινόμενα εγκληματικότητας και παραβατικότητας. «Να κρατήσουμε πόσους;» αναρωτήθηκε ο Μουζάλας, λέγοντας πως εάν προχωρούσε στην κράτηση 30.000 μεταναστών, θα χρειάζονταν «30 Κόρινθοι» –το υφιστάμενο δηλαδή προαναχωρησιακό κέντρο.
Ηλεκτρονική διαμονή. Ενα από τα μέτρα που ετοιμάζει το υπουργείο είναι επίσης η καθιέρωση της ηλεκτρονικής άδειας διαμονής. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ηλεκτρονική ταυτότητα που θα χορηγηθεί εντός διμήνου στους ήδη διαμένοντες μετανάστες στη χώρα και όπου θα αναφέρεται το καθεστώς βάσει του οποίου έχουν δικαίωμα παραμονής, και με αυτήν θα προχωρούν χωρίς πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες στην ανανέωση της άδειας τους.
Μέχρι το Πάσχα –σύμφωνα με τον υπουργό –και αφότου ολοκληρωθεί η πλήρης καταγραφή των νεοεισερχόμενων προσφύγων και μεταναστών θα δοθεί και σε αυτούς αντίστοιχη ηλεκτρονική ταυτότητα στην οποία θα φαίνεται το νομικό στάτους τους, αλλά και το πού ακριβώς βρίσκονται (σε ποια δομή ή άλλο σημείο της χώρας).
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο Γιάννης Μουζάλας στην επικείμενη αναθεώρηση της συνθήκης του Δουβλίνου, επισημαίνοντας πως είναι αντίθετος στις προωθούμενες προτάσεις της Κομισιόν. «Στις καινούργιες επεξεργασίες του Δουβλίνου διαβλέπουμε τα παλιά λάθη. Δηλαδή έναν μηχανισμό ο οποίος είναι ανίκανος να αντιμετωπίσει μεγάλες ιστορικές ροές προσφύγων και μεταναστών και που βολεύεται βάζοντας το κύριο μέρος της ευθύνης στα κράτη υποδοχής» σημείωσε.
Χαρακτήρισε θετική την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία πάγωσαν οι διαθέσεις διαφόρων χωρών (όπως η Ουγγαρία) για άμεση επιστροφή μεταναστών στην Ελλάδα, θέτοντας ως ημερομηνία πιθανής έναρξης των επαναπροωθήσεων στις χώρες πρώτης υποδοχής τη 15η Μαρτίου.
Στις προτεινόμενες συνολικές αλλαγές στη συνθήκη του Δουβλίνου διέκρινε επίσης ως βήμα προόδου την πρόβλεψη επιμερισμού των προσφύγων και μεταναστών σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Ωστόσο, όπως είπε, συνοδεύεται από αρνητικά σημεία όπως η αναφορά πως η ενεργοποίηση επιμερισμού θα γίνεται μόνον όταν κάποια χώρα πρώτης υποδοχής φτάσει στο 150% των αντοχών των υπηρεσιών της να διαχειριστούν τις μεταναστευτικές ροές.
Μεταξύ άλλων, ο υπουργός έθιξε την προβληματική κατάσταση στα νησιά, τονίζοντας πως οι διαδικασίες ασύλου παραμένουν «αχίλλειος πτέρνα» και πρέπει να ενισχυθούν, ενώ έκανε λόγο για «μεγάλη αδυναμία» σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των ασυνόδευτων ανηλίκων παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει.