Αναζήτηση
Για να νικήσεις την τρόικα πρέπει πρώτα να της παραδοθείς. Είναι μια τακτική που δεν τη βλέπουν οι αμύητοι. Αλλά οι γυμνασμένοι στη διαλεκτική, όπως ο μαρξιστής Ευκλείδης Τσακαλώτος, την εφαρμόζουν σαν να την πιστεύουν. Συμβιβάζεσαι για να τους κατατροπώσεις. Συμβιβάζεσαι, όπως ο Τσακαλώτος με την προς δανειστές επιστολή του, για να καταγγείλεις μία ημέρα μετά τον συμβιβασμό ως «ζουρλομανδύα».
Η επιστολή πάντως έλυσε πολλές αμφιβολίες για τις προθέσεις τόσο του Μαξίμου όσο και του Τσακαλώτου. Κάποιοι κάποτε φαντάζονταν ότι μπορούσαν να διακρίνουν αυτά τα δύο. Φαντάζονταν ότι ο υπουργός Οικονομικών θα διατηρούσε για τον εαυτό του έναν ρόλο ημιαυτόνομου ενδοσυριζαϊκού πόλου. Η κυβερνητική πείρα μέχρι στιγμής μαρτυρεί ότι μόνο το Μαξίμου λειτουργεί αυτόνομα έναντι του Τσακαλώτου, ακόμη και όταν πρόκειται για ζητήματα της αρμοδιότητάς του –όπως οι πρωτοβουλίες με δημοσιονομικό κόστος ή οι τράπεζες. Εκείνος τους ακούει. Εκείνοι τον ακούν ενίοτε.
Ανεξάρτητα από το εσωκομματικό ισοζύγιο, οι προθέσεις ταυτίζονται στο να αποφευχθεί το αδιέξοδο με τους δανειστές –δηλαδή να αποφευχθούν οι εκλογές. Ο Τσακαλώτος έδειξε πώς η κυβέρνηση σκέφτεται να το επιτύχει. Αποδέχεται και δημοσίως τη μονιμοποίηση του κόφτη μετά το 2018. Ακόμη κι αν αναγκαστούν να συνοδεύσουν τη μονιμοποίηση με μια κάποια περιγραφή των δυνητικών μέτρων, είναι πολύ ευκολότερο να τη σερβίρουν στην κυβερνητική πλειοψηφία. Θα είναι μέτρα άσαρκα, χαμένα στον χρόνο, χωρίς άμεσο πόνο. Θα είναι ένας συμβιβασμός που θα μπορεί να μακιγιαριστεί με τις δοκιμασμένες σκιές της δημιουργικής ασάφειας.
Το ερώτημα είναι αν αυτό αρκεί. Θα βοηθηθεί ο Τσακαλώτος να κλείσει την αξιολόγηση ή θα στραγγαλιστεί με πολιτικά ασήκωτες απαιτήσεις; Το πιθανότερο είναι ότι έχουν δίκιο αυτοί που, μεταφέροντας το κλίμα στην Ευρώπη, λένε ότι δεν υπάρχει σχέδιο να πιεστεί μέχρι θραύσεως η κυβέρνηση. Ούτε όμως υπάρχει και ευρωπαϊκή ανησυχία για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Οι εκλογές –που προβάλλονται από εδώ ως δήθεν φόβητρο αποσταθεροποίησης –ανησυχούν μόνο την κυβέρνηση.
Η περιγραφή αυτή οριοθετεί και τις δυνατότητες για την περιλάλητη «πολιτική διαπραγμάτευση». Αν η αξιολόγηση κλείσει, θα κλείσει με την εφαρμογή του δόγματος που ο Τσακαλώτος καταγγέλλει ως «rules-are-rules» –οι κανόνες είναι κανόνες.
«Πολιτική» –με την έννοια που χρησιμοποιείται στο ζεύγμα «πολιτική διαπραγμάτευση» –είναι εφικτή μόνο στο εσωτερικό. Αν κρίνει κανείς από το πώς «μετέφρασε» την επιστολή Τσακαλώτου, η κυβέρνηση δεν έχει χάσει τη φόρμα της στον εφαρμοσμένο σουρεαλισμό. Ετσι θα κάνει «πολιτική» προς εαυτόν μεταφράζοντας και το πακέτο της δεύτερης αξιολόγησης «διαλεκτικά». Συνδυάζοντας τον ζουρλομανδύα με αμπέχονο.
