Το 2012 η Δανάη Σπηλιώτη μετέφραζε το διήγημα του Φραντς Κάφκα «Αναφορά σε μια Ακαδημία» για τις εκδόσεις Νεφέλη. Τότε ο κ. Δουβίτσας, εκδότης της Νεφέλης της έδωσε το «Γαλάζιο Τετράδιο» του Δανιήλ Χαρμς και της είπε πως είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο και αρκετά ενδιαφέρον για να παρουσιαστεί με κάποιον τρόπο στη σκηνή. Για λίγο καιρό ξεχάστηκε μέχρι που έπεσε πάλι στα χέρια της ομάδας Roswitha (Δανάη Σπηλιώτη και Θοδωρής Σκυφτούλης) οι οποίο αποφάσισαν να το κάνουν παράσταση.
«Ο Δανιήλ Χαρμς είναι ένας ιδιαίτερος λογοτέχνης. Η γραφή του αγγίζει τον σουρεαλισμό και κατά κύριο λόγο γράφει μικρές ιστορίες, άρα δεν μιλάμε για ένα συγκεκριμένο έργο» λέει ο σκηνοθέτης Θοδωρής Σκυφτούλης. «Γι’αυτό και η παράσταση ονομάζεται ‘’Στο μυαλό του Δανιήλ Χαρμς”. Προσπαθήσαμε να ανιχνεύσουμε τον κόσμο του, να βρούμε τις αλήθειες του και αυτά που τον βασανίζουν. Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα σύμπαν πάνω στις ιστορίες του, στα ποιήματα του, στα τραγούδια του. Ο Χαρμς θέτει σε μια από τις ιστορίες του ένα κορυφαίο ερώτημα. “Υπάρχει κάτι στη Γη που θα μπορούσε να είναι σημαντικό και θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία των γεγονότων όχι μόνο στη Γη αλλά και σε άλλους πλανήτες;’’ . Αυτό λοιπόν το ερώτημα και ο κόσμος του ήταν η αφορμή για να ξεκινήσουμε με την Δανάη αυτό το ταξίδι στο μυαλό του Χαρμς».
Δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία. «Ο τρόπος που δουλεύουμε με την Δανάη είναι τέτοιος που αναπόφευκτα ασχολούμαστε με όλα. Η Δανάη κατά κύριο λόγο αναλαμβάνει την σκηνοθεσία, ενώ εγώ για να πω την αλήθεια λειτουργώ ως βοηθός σκηνοθέτη. Έτσι όπως θα έπρεπε να είναι ένας βοηθός σκηνοθέτη, συνδημιουργός. Από την άλλη πλευρά, είναι η πρώτη φορά που η ομάδα “ανοίγει” και με άλλα άτομα και αυτό συμβαίνει γιατί δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα για να ανταμειφθούμε όλοι όπως πρέπει. Άρα για να υπάρχει ένας σταθερός πυρήνας ανθρώπων (ηθοποιοί, φωτιστής, ενδυματολόγος, δραματουργός κ.ά.) πρέπει να εμποτιστείς με επιμονή και πείσμα. Όλοι πλέον ξέρουμε ότι δεν μπορείς να περιμένεις τίποτα και από κανέναν για να σε στηρίξει. Μία λύση λοιπόν είναι η συνεργατικότητα και η αυτοδιαχείρηση για να μπορείς να κάνεις αυτό που πραγματικά θες χωρίς ενοχές και συμβιβασμούς».
Για τους Ρώσους συγγραφείς. «Δεν ξέρω αν υπάρχει τάση ή στροφή προς τους Ρώσους συγγραφείς, πιστεύω όμως ότι υπάρχει μια στροφή στο λογοτεχνικό κείμενο. Και αυτό για μένα δίνει μια εξήγηση. Ότι ψάχνουμε έναν καινούργιο τρόπο αφήγησης, έναν νέο τρόπο να πούμε μια ιστορία, απογυμνώνοντας το θεατρικό κείμενο ως κλασσικό. Ο Χαρμς μιλάει για πείνα, για όνειρα και εφιάλτες, βάζει το άτομο στο προσκήνιο. Μέσα από τον λόγο του μιλάει για ένα ασφυκτικό περιβάλλον και το περιγράφει κωμικοτραγικά. Και φυσικά θέτοντας ένα τέτοιο ερώτημα, που ανέφερα πριν, καταλαβαίνει κάποιος πόσο κοντά ή μακριά βρισκόμαστε από τη Ρωσία του 1930-1940».
Ταυτότητα της παράστασης
«Στο μυαλό του Δανιήλ Χαρμς» του Δανιήλ Χαρμς
Θέατρο του Νέου Κόσμου – Κάτω Χώρος (Αντισθένους 7 και Θαρύπου, τηλ. 210-9212.900).
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15, έως 10.1.2017
Δραματουργική επεξεργασία: Θεατρική ομάδα Roswitha
Σκηνοθεσία: Δανάη Σπηλιώτη, Θοδωρής Σκυφτούλης
Σχεδιασμός φωτισμών – Διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Σάκης Μπιρμπίλης
Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Μουσική σύνθεση: Νάνσυ Σιδέρη
Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Αλεβιζάκης, Μαντώ Κεραμυδά, Μαρία Μοσχούρη, Νάνσυ Σιδέρη, Θοδωρής Σκυφτούλης.