Στις λαϊκές γειτονιές φυτρώνουν σαν μανιτάρια. Μιλώ για γραφεία μεσσιανισμού, με τη λεοντή αντιμνημονιακών σχηματισμών και με τη μαζική απεύθυνση σε θυμωμένα ακροατήρια. Πολλά από αυτά δεν παρέχουν μόνο σέρβις αγανάκτησης αλλά και άλλες εξυπηρετήσεις. Σβήσιμο χρεών ή διακανονισμό με τράπεζες, μέχρι «ανοιχτά λαϊκά πανεπιστήμια» όπου διάφοροι διδάσκουν από αρχές πολιτικής οικονομίας μέχρι νεότερη Ιστορία.
Προσοχή! Δεν μιλώ για τα κινήματα Δεν Πληρώνω ή για τις λαϊκές συλλογικότητες σε γειτονιές που ευδοκίμησαν κατά τη χρονική περίοδο 2011- 1014 και που επιχείρησαν να φτιάξουν κλίμα αλληλεγγύης για τις ευπαθείς ομάδες. Μιλώ για το σήμερα. Και για την ακρίβεια, για την περίοδο μετά το τρίτο Μνημόνιο κατά την οποία έχουμε μια ποιοτική αλλαγή. Ποια;
Η αντιμνημονιακή αγανάκτηση δεν ήταν ενιαία, προφανώς, κατά την περίοδο μέχρι το 2015. Υπήρχε ένα μεγάλο κομμάτι που συναντούσε τον αριστερό ριζοσπαστισμό και που είχε το πάνω χέρι για καιρό. Ταυτόχρονα και παράλληλα εξελισσόταν ένα ακροδεξιό ρεύμα με μπόλικο το αίσθημα της αντιπολιτικής και της λογικής ενός άκοπου τιμωρητισμού. Η αμηχανία της συριζαϊκής συνθηκολόγησης αλλά και η συστημική κόπωση της Χρυσής Αυγής άλλαξε το μείγμα.
Τι έχουμε σήμερα; Κάτι πιο σύνθετο και πιο ομοιογενές στη βάση του. Η αντιμνημονιακή αγανάκτηση παραμένει για ένα μεγάλο κομμάτι κόσμου. Το ίδιο κομμάτι δεν εμπιστεύεται τους παραδοσιακούς ιμάντες ενημέρωσης ή και εκπροσώπησης. Το ίδιο ακριβώς μίσος μάλιστα που έχει για το «μνημονιακό» Κοινοβούλιο, έχει ακόμη και για τους πανεπιστημιακούς καθηγητές. Να σημειώσουμε πως η Αριστερά, σε όλες τις αποχρώσεις της, έχει υποχωρήσει ή έχει χάσει έδαφος στις μαζικές διεκδικήσεις και στην ώσμωση στις λαϊκές γειτονιές. Το νέο μείγμα δεν είναι καν –με την καθαρόαιμη έννοια –χαρτογραφημένο ακόμη. Είναι μια νέα κοινωνική ακροδεξιά της οικογένειας. Μια νέα τάση που ενσωματώνει και πολλά από τα δίκαια και επεξεργασμένα αιτήματα της Αριστεράς (όπως η πολιτική καταγγελία του χρέους της χώρας ή των τρόπων δανεισμού της). Δεν έχει όμως σχέση με αυτή. Επίσης, στο σήμερα, τροφοδοτείται από την τουλάχιστον ύποπτη εμπλοκή των ΜΚΟ στο θέμα της ροής των προσφύγων, φτάνοντας βέβαια σε ανοιχτή ξενόφοβη ρητορική.
Το πιο νωπό παράδειγμα των νέων αντιμνημονιακών ακροδεξιών αιρέσεων είναι η συνεκτικότητα, η θρησκευτική προσήλωση των οπαδών τους, η συνεχής διάδοση των ανορθολογικών ιδεών τους. Και μάλιστα, σε τμήματα κόσμου που οριοθετούνται πέραν του ελάχιστου κοινωνικού κορμού των μεσοστρωμάτων. Η επινόηση άμεσα ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, η γενναία αυτοκριτική του πολιτικού κόσμου, η όποια αναδιανομή μπορεί να επιτευχθεί είναι τα ελάχιστα που μπορούν να σχεδιαστούν. Αλλιώς, καλά ξεμπερδέματα.
