Τα δεκαπενταμελή συμβούλια των μαθητών στα σχολεία ήταν επινόηση του ΠΑΣΟΚ σε μια προσπάθεια μεταφοράς στα γυμνάσια και τα λύκεια του κλίματος πολιτικοποίησης που κυριαρχούσε στα πανεπιστήμια τα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Τότε, ο θεσμός είχε χαιρετισθεί ως προοδευτικός. Τα δεκαπενταμελή εξελίχθηκαν σε μικρά συνδικάτα, βασική υποχρέωση των οποίων ήταν διεκδικήσεις αποφυγής της σχολικής πράξης: εκδρομές, αργίες, καταλήψεις. Ο προθάλαμος του κυρίαρχου φοιτητικού συνθήματος «Οχι στην εντατικοποίηση των σπουδών».
Ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου εξήγησε χθες γιατί επιδιώκει να επανενεργοποιήσει τα περίφημα δεκαπενταμελή. Επιδιώκει, λέει, «οι κανόνες συνύπαρξης στο σχολείο να μην έρχονται ως αποφάσεις που επιβάλλονται άνωθεν, αλλά ως ένα “κοινωνικό συμβόλαιο” που συζητείται, αναγνωρίζεται ως απαραίτητο για την ομαλή συμβίωση και λειτουργία του σχολείου και καταλήγει ως συμφωνία μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας». Πιάσ’ το αβγό και κούρευ’ το.
Και η γνώση; Μια διαδικασία πρωτίστως ιεραρχική, αποφαντική, που επιβάλλεται άνωθεν, επειδή οι βάσεις της δεν αμφισβητούνται, αλλά πρέπει να εμπεδωθούν, ώστε να χρησιμεύσουν ως απαρχή μιας ευρύτερης καλλιέργειας; Η μύηση στην επιστήμη και στους κανόνες του ορθού λόγου, αλλά και η εισαγωγή στην τέχνη; Ο εξοπλισμός με τις βάσεις που θα επιτρέψουν στα παιδιά να ανακαλύψουν και να καλλιεργήσουν την κλίση τους, χάρη στην οποία θα κερδίσουν τη ζωή τους; Η επίπονη σχέση με το διάβασμα, τις κατακτήσεις της ανθρώπινης γνώσης αλλά και της ανθρώπινης επινοητικότητας; Πού είναι όλα αυτά;
Φοβάμαι ότι για τη θετικιστική λογική του υπουργού όλα αυτά είναι αδιάφορες λεπτομέρειες, που άλλωστε τις λύνει η ταξική φύση της κοινωνίας. Γι’ αυτόν προέχει η ισοπέδωση όλο και πιο νωρίς. Γι’ αυτό, λέει ο Γαβρόγλου, θα αρχίσει η μύηση στη δημοκρατία του δεκαπενταμελούς από το δημοτικό.
Περιμένω τη μέρα που μια ομάδα μαθητών του δημοτικού θα χτίσει στο γραφείο του τον διευθυντή. Οχι μόνο θεωρία, υπουργέ μας, αλλά και εργαστήρια.