«Λένε πως είναι το Bataclan της Τουρκίας. Λάθος. Μετά την επίθεση στο Bataclan, οι Γάλλοι ήταν ενωμένοι και αλληλέγγυοι. Στην Τουρκία, όμως, κάποιοι πιστεύουν πως τα θύματα του Reina άξιζαν αυτό που έπαθαν, αφού γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά»: ένα από τα πολλά μηνύματα που κυκλοφορούν στα σόσιαλ μίντια αντανακλά την απόγνωση που κυριαρχεί στην Τουρκία έπειτα από την επίθεση στο κλαμπ της Κωνσταντινούπολης, η οποία στοίχισε τη ζωή 39 ανθρώπων μόλις μία ώρα μετά την έλευση του 2017. Βαριά χτυπημένη από την τρομοκρατία το τελευταίο διάστημα, η Τουρκία είναι περισσότερο διχασμένη από ποτέ. Και σε αυτό το κλίμα ανασφάλειας και δυσπιστίας, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γεμίζουν και από ύβρεις και από θεωρίες συνωμοσίας.
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης πολλοί κατηγορούν την κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πως δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα και έκλεισε οικειοθελώς τα μάτια απέναντι στο μακελειό του Reina. Πολλοί κοσμικοί Τούρκοι καταγγέλλουν ούτως ή άλλως την κυβέρνηση και τον ίδιο τον Ερντογάν για νομιμοποίηση της τζιχαντιστικής ρητορικής, που κηρύσσει τον εορτασμό των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς «αντίθετο με το Ισλάμ».
ΔΑΧΤΥΛΟΣ ΤΩΝ ΗΠΑ. Από την πλευρά των υποστηρικτών του τούρκου προέδρου, αντιθέτως, πολλοί είναι πεπεισμένοι πως η επίθεση αυτή προετοιμάστηκε, ή τουλάχιστον διευκολύνθηκε, από τις ΗΠΑ, ως απάντηση στην πρόσφατη προσέγγιση Τουρκίας και Ρωσίας στο μέτωπο της Συρίας –κι ας ανέλαβε ρητά την ευθύνη με ανακοίνωσή της η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, μια κίνηση πρωτοφανής για επίθεσή της στην Τουρκία. Τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης φροντίζουν να αναμεταδίδουν αυτές τις θεωρίες υπενθυμίζοντας τις πρόσφατες καταγγελίες του Ερντογάν ότι οι ΗΠΑ και οι υπόλοιπες χώρες της δυτικής Συμμαχίας «υποστηρίζουν τις τρομοκρατικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένου του ISIS και των YPG», της ένοπλης πτέρυγας του συριακού κουρδικού κινήματος. Δευτέρα πρωί, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Σαμπάχ» μιλούσε στο πρωτοσέλιδό της για μια «ενορχηστρωμένη» επίθεση –ήταν προφανές ότι υπονοούσε από τις ΗΠΑ και τη Δύση.
Η CIA. O ανταποκριτής της «Μοντ» στην Κωνσταντινούπολη Λουίς Ιμπέρ άκουσε με τα αφτιά του τον κουνιάδο ενός από τα θύματα, της 19χρονης Μπούσρα Κιοζέ, που «ήθελε απλώς να διασκεδάσει», να λέει τα εξής: «Ντροπή στις χώρες που υποστηρίζουν την τρομοκρατία. Τις βλέπουμε στην τηλεόραση: οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Βρετανία». Δεν είναι παράλογο, αν αναλογιστεί κανείς πως ένας βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος AKP, ο Σαμίλ Ταγιάρ, έφτασε στο σημείο να δηλώσει ανοιχτά ότι «η επίθεση στο Reina είναι μια ενέργεια της CIA, σε αντίποινα για την εκεχειρία στη Συρία» –εκεχειρία που εφαρμόστηκε στις 30 Δεκεμβρίου χάρη σε μια συμφωνία που είχαν επιτύχει την προηγουμένη, αφήνοντας την Ουάσιγκτον εκτός παιχνιδιού, η Αγκυρα και η Μόσχα.
ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΜΙΣΟΥΣ. Σε αυτό το συνωμοσιολογικό ντελίριο έρχεται να προστεθεί μια σαφώς πιο ζοφερή εικόνα: πολυάριθμα μηνύματα με τα οποία οι συντάκτες τους δήλωναν πως «δεν λυπούνται» για τα θύματα της επίθεσης στο Reina ή, ακόμα χειρότερα, αιτιολογούσαν την επίθεση, έχουν κυκλοφορήσει τις τελευταίες ημέρες στα σόσιαλ μίντια. Η Ενωση δικηγορικών συλλόγων της Τουρκίας κατέθεσε, τη Δευτέρα, αγωγές. Απομένει να φανεί αν αυτή η ρητορική μίσους θα τιμωρηθεί ή, όπως συνέβη σε πολλές προηγούμενες περιπτώσεις, θα γίνει ανεκτή και ουσιαστικά θα ενθαρρυνθεί.