Η μετάβαση του Αλέξη Τσίπρα και του Κυριάκου Μητσοτάκη σε Αλεξανδρούπολη και Σαλαμίνα, αντίστοιχα, για τον αγιασμό των υδάτων, δεν προέκυψε συμπτωματικά. Εξυπηρετεί εκατέρωθεν ανάγκες που επέβαλαν στον πολιτικό σχεδιασμό του Μαξίμου και της Πειραιώς να αναζητήσουν προορισμούς εκτός των αθηναϊκών τειχών που θα εντάσσονται στο γενικότερο πλάνο που κατάρτισαν για το 2017 από την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση.
Η νέα επίσκεψη του Πρωθυπουργού στον ακριτικό Εβρο ακολουθεί το πρόγραμμα εξορμήσεων, που υλοποιείται ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο προκειμένου ο Αλέξης Τσίπρας να βγει από τον «γυάλινο πύργο» του Μαξίμου και να ξανασυναντηθεί με την κοινωνία. Το μπαράζ περιοδειών υπηρετεί μια συντονισμένη προσπάθεια της κυβέρνησης για την αναστροφή του δημοσκοπικού κλίματος και συνακόλουθα την ενίσχυση του πληγωμένου πρωθυπουργικού προφίλ. Η παρουσία Τσίπρα στην Αλεξανδρούπολη παράλληλα προσφέρει και την ευκαιρία για ηχηρά μηνύματα ως προς τις εθνικές επιδιώξεις σε μια στιγμή που η διαπραγμάτευση με τους εταίρους δείχνει να καρκινοβατεί και η πολυμερής σύνοδος της Γενεύης για το Κυπριακό θα μπορούσε να αποτελέσει το κατάλληλο ντεκόρ ώστε να ανοίξει η Αγκυρα και ζητήματα που βρίσκονται στον πυρήνα των διμερών ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Μια νέα αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επί ελβετικού εδάφους και μπροστά στον έλληνα πρωθυπουργό και τη βρετανή ομόλογό του είναι προφανές ότι δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη, ιδίως από τη στιγμή που θα αντιμετωπισθεί ως ευθεία πρόκληση όπως επισημαίνουν από το κυβερνητικό επιτελείο. Μέσα σε αυτό το κλίμα, άλλωστε, μάλλον θα είναι αναπόφευκτο, αν όχι προσχεδιασμένο, και ένα νέο ναυάγιο για το Κυπριακό στη Γενεύη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να δει από τις προβλήτες της Σαλαμίνας τον Τίμιο Σταυρό στα νερά του Σαρωνικού, κρίνοντας ότι από αυτό το σημείο θα έχει καλύτερη θέα και στη Β’ Πειραιά. Το κλείσιμο της εκλογικής μαύρης τρύπας στις προβληματικές εκλογικές περιφέρειες αποτελεί τον νέο στόχο του γαλάζιου επιτελείου, καθώς εκτιμάται ότι μια δυναμική της ΝΔ σε προπύργια του ΣΥΡΙΖΑ θα φέρει πιο κοντά τον στόχο της αυτοδυναμίας. Τον Σεπτέμβριο του 2015 οι διαφορές στη Β’ Πειραιά ήταν υπερδιπλάσιες για τον ΣΥΡΙΖΑ και η εικόνα πρέπει να αλλάξει ριζικά αν δεν είναι εφικτό να ανατραπεί πλήρως. Η παρουσία Μητσοτάκη σε κάθε περιφέρεια με ροζ απόχρωση θα είναι τους προσεχείς μήνες έντονη, αφού από εκεί προεξοφλούν στην Πειραιώς ότι θα ξεκινήσει και μια αντεπίθεση του Αλέξη Τσίπρα, ιδίως εάν αποτελέσει και την αφετηρία ενός πρόωρου προεκλογικού αγώνα.
Το εορτολόγιο, πάντως, είναι το τελευταίο που τσεκάρουν οι δύο αρχηγοί στην ατζέντα του 2017, έστω κι αν τα Θεοφάνια αποτελούν την αφορμή για τις πρώτες επίσημες εξορμήσεις του νέου έτους. Οι κρίσιμες ημερομηνίες για τον σχεδιασμό τους είναι άλλες και όχι απαραίτητα κοινές. Για τον Αλέξη Τσίπρα, την προσεχή Πέμπτη 12 Ιανουαρίου, απολύτως συμπτωματικά η δοκιμασία θα είναι διπλή, καθώς η κυβέρνηση καλείται να διαχειρισθεί ταυτόχρονα τις εξελίξεις από το μέτωπο της αξιολόγησης και το Κυπριακό. Την ώρα που ο Πρωθυπουργός θα βρίσκεται στην Γενεύη για την πολυμερή σύνοδο, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Γιώργος Χουλιαράκης θα παίρνει μια πρώτη γεύση στο EuroWorking Group για τις προθέσεις των εταίρων και τις προοπτικές της δεύτερης αξιολόγησης. Στην κυβέρνηση κρατούν τον πήχη χαμηλά και δεν καταγράφονται ιδιαίτερες προσδοκίες για επιτάχυνση της διαδικασίας, ενώ σε εκκρεμότητα παραμένει ακόμη και το χρονοδιάγραμμα για την επιστροφή των επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα. Κυβερνητικές πηγές άφηναν χθες να εννοηθεί ότι η συνεδρίαση του EuroWorking Group περισσότερο θα ασχοληθεί με το δεσμευτικό πλαίσιο της επιστολής του Ευκλείδη Τσακαλώτου για την διανομή του κοινωνικού μερίσματος και το ξεπάγωμα των αποφάσεων του τελευταίου Eurogroup για τη βραχυπρόθεσμη διευθέτηση του χρέους παρά με τη δεύτερη αξιολόγηση. Στη βάση αυτή, η ουσιαστική συζήτηση για την πορεία της αξιολόγησης παραπέμπεται στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου με την προσδοκία ότι μέχρι τότε δεν θα προκύψουν νέες εμπλοκές.
Είναι πρόδηλο ότι στο Μαξίμου και γενικότερα στο κυβερνητικό στρατόπεδο παρακολουθούν με τεντωμένα νεύρα την παράταση της εκκρεμότητας –εξού και οι νέες βολές κατά Σόιμπλε που συνδυάζονται με αμφίσημες δηλώσεις υπουργών και βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Από το πρωθυπουργικό επιτελείο διαμηνύουν σε όλους τους τόνους ότι νέα μέτρα, εκτός συμφωνίας, δεν θα υπάρξουν και οι όποιες πιέσεις των δανειστών είναι ανώφελες, οι κάλπες δεν βρίσκονται στην κυβερνητική ατζέντα, ωστόσο οι εκλογές θα μπορούσε να προκύψουν ως «ατύχημα». Η εκδοχή ότι το Βερολίνο και πρωτίστως ο Σόιμπλε επιδιώκουν να ρίξουν την κυβέρνηση Τσίπρα κερδίζει συνεχώς υποστηρικτές στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ και προβάλλεται πλέον και δημοσίως, έστω και ως βολικό άλλοθι.
Κυβερνητικοί παράγοντες προεξοφλούν ότι το κλίμα θα γίνει ακόμη βαρύτερο εάν η τελματώδης κατάσταση επιβεβαιωθεί και στις 26 Ιανουαρίου, έστω και αν από το Μαξίμου διαβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχουν μεταβολές στον κυβερνητικό σχεδιασμό ακόμη κι αν η διαπραγμάτευση κλείσει τον Φεβρουάριο. Στο νέο χρονοδιάγραμμα, το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου δείχνει κρισιμότερο προκειμένου η κυβέρνηση να προλάβει την συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ (9 Μαρτίου), κατά την οποία προσδοκάται η ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτική χαλάρωσης. Εάν χαθεί και ο στόχος του Φεβρουαρίου, αρκετά κυβερνητικά στελέχη προαναγγέλλουν σχεδόν ανοικτά ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις, ερμηνεύοντας την κωλυσιεργία ως σαφές μήνυμα των εταίρων ότι επιδιώκουν κυβερνητική αλλαγή στην Αθήνα.
Υπό αυτό το πρίσμα, στο Μαξίμου έχουν ανοικτό και ένα δεύτερο ημερολόγιο με τις εκλογικές ημερομηνίες στην Ευρώπη καθώς έχουν καταλήξει ότι όσο παρατείνεται η διαπραγμάτευση και φουντώνει ο εκλογικός πυρετός στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τόσο δυσκολότερα θα κλείσει η αξιολόγηση. Ακόμη και οι εσωκομματικές εκλογές για τον υποψήφιο πρόεδρο των γάλλων Σοσιαλιστών (22 και 29 Ιανουαρίου), είναι τσεκαρισμένες στην πρωθυπουργική ατζέντα, καθώς θα μπορούσαν να μεταβάλουν τους διαύλους με το Παρίσι, ενώ συναγερμό θα μπορούσε να προκαλέσουν οι εθνικές εκλογές στην Ολλανδία (15 Μαρτίου).
ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ. Την ίδια ώρα, το Κυπριακό θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα νέο δύσκολο πρόβλημα από το οποίο το Μαξίμου δεν θα μπορούσε να κρατήσει αποστάσεις ασφαλείας. Η σημερινή συνάντηση στη Νέα Υόρκη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου θα μπορούσε να αποσαφηνίσει το τοπίο πριν την τελική διαπραγμάτευση στη Γενεύη. Αν όμως επιτείνει την καχυποψία για τις επιδιώξεις της Αγκυρας καθίσταται αμφίβολη ακόμη και η εκπροσώπηση των εγγυητριών δυνάμεων σε επίπεδο κορυφής. Ο σχεδιασμός του Μαξίμου για μια συνάντηση στη Γενεύη του Αλέξη Τσίπρα με τον Ερντογάν και την Τερίζα Μέι δεν έχει αλλάξει, αλλά όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές έως την προσεχή Πέμπτη το σκηνικό θα μπορούσε να έχει διαφοροποιηθεί.
Οι κόκκινες γραμμές της ελληνικής πλευράς θα συζητηθούν διεξοδικά κατά τις διαδοχικές συναντήσεις του Πρωθυπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς την προσεχή Δευτέρα, όπως και στην ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου από τον Αλέξη Τσίπρα την Τρίτη. Το προαναγγελλόμενο κλίμα συναίνεσης, ωστόσο, θα περιοριστεί μόνον στο Κυπριακό και θα διαρκέσει ίσως κάτι περισσότερο από 24 ώρες –τα μηνύματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι δεν υπάρχει «συνευθύνη» στο Κυπριακό έχουν ήδη διαβιβασθεί στο Μαξίμου.
ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Στην ατζέντα του Κυριάκου Μητσοτάκη η κρισιμότερη ημερομηνία τις επόμενες εβδομάδες είναι η 13η Φεβρουαρίου, όταν θα μεταβεί στο Βερολίνο με την επίσημη πρόσκληση της Ανγκελα Μέρκελ στα χέρια. Με τη δεύτερη αξιολόγηση να παραμένει ανοικτή, είναι προφανές ότι η επίσκεψη στην καγκελαρία μπορεί να αποκτήσει ειδικό πολιτικό βάρος, με σημαντικές παρενέργειες και στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Από το γαλάζιο επιτελείο ήδη επισημαίνουν ότι το σημαντικότερο που θα προκύψει από τη συνάντηση ίσως να μην είναι σε ποιο βαθμό η Μέρκελ θα αποδεχθεί τις θέσεις του προέδρου της ΝΔ για μειώσεις φορολογικών συντελεστών και πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά εάν θα «αδειάσει» τον Αλέξη Τσίπρα.
Στη φάση αυτή, πάντως, στην κομματική έδρα της Πειραιώς σχεδόν όλοι υπερτονίζουν τον θετικό απολογισμό από τη συμπλήρωση του πρώτου χρόνου του Κυριάκου Μητσοτάκη στο γαλάζιο τιμόνι. Η δημοσκοπική υπεροπλία της ΝΔ καθοδηγεί τον αντιπολιτευτικό σχεδιασμό που προβλέπει κλιμάκωση της σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ «μέχρι τελικής πτώσης». Ο πρόεδρος θα κινηθεί με στόχο να αναδείξει το «λαϊκό – πατριωτικό» στίγμα της ΝΔ χωρίς να τραυματίσει τις σχέσεις του με την ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά, ενώ αποσυνδέει το αίτημα των εκλογών με τη δεύτερη αξιολόγηση –η οποία μπορεί να κλείσει και μετά τις κάλπες αφού το πρωτεύον για τη χώρα είναι η «πολιτική αλλαγή».
