Ψυχρός δολοφόνος ή ήρωας του Ισραήλ;

Λέγεται Ελόρ Αζαρία, αλλά είναι γνωστός ως ο «δολοφόνος της Χεβρώνας» επειδή τον περασμένο Μάρτιο πυροβόλησε στο κεφάλι και σκότωσε έναν Παλαιστίνιο που κειτόταν στο έδαφος τραυματισμένος. Η περίπτωσή του έχει προκαλέσει τους τελευταίους 10 μήνες έντονες αντιπαραθέσεις στο Ισραήλ. Ο ίδιος ο σημερινός υπουργός Αμυνας Αβιγκντορ Λίμπερμαν, πριν αναλάβει αυτό το αξίωμα, είχε εκφράσει την υποστήριξή του προς τον λοχία Αζαρία και είχε χαρακτηρίσει τη δικαστική του δίωξη «θέατρο του παραλόγου». Χθες όμως ζήτησε να γίνει σεβαστή η απόφαση του στρατοδικείου που τον έκρινε ένοχο για φόνο. Οπως είπε, «πρέπει να κρατήσουμε τον στρατό πάνω και πέρα από τις πολιτικές αντιδικίες».

Το επεισόδιο ξεκίνησε όταν δύο Παλαιστίνιοι μαχαίρωσαν και τραυμάτισαν έναν ισραηλινό στρατιώτη σε έναν σταθμό ελέγχου της Χεβρώνας. Ισραηλινοί στρατιώτες πυροβόλησαν τους Παλαιστινίους, σκοτώνοντας τον έναν και τραυματίζοντας τον άλλο. Ο Αζαρία έφτασε στο σημείο έξι λεπτά αργότερα και ενώ η ηρεμία είχε αποκατασταθεί. Οπως έδειξε ένα βίντεο, έντεκα λεπτά μετά το μαχαίρωμα ο Αζαρία έβγαλε το όπλο του και πυροβόλησε τον τραυματισμένο Παλαιστίνιο εν ψυχρώ.

Με την 50ή επέτειο της κατάληψης της Δυτικής Οχθης από το Ισραήλ να πλησιάζει, η φορτισμένη αυτή δίκη έφερε στην επιφάνεια τη στρατιωτική ηθική και τη θέση του στρατού στην ισραηλινή κοινωνία. Οι στρατιωτικοί κανόνες είναι σαφείς: όταν κάποιος πραγματοποιεί επίθεση, πρέπει να εξουδετερώνεται όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, άπαξ και εξουδετερωθεί όμως δεν πρέπει να σκοτώνεται. Αλλά ο Αζαρία είναι μόλις 18 ετών και μοιάζει ακόμη μικρότερος. Και οι υποστηρικτές του έσπευσαν να ισχυριστούν ότι βρισκόταν σε μειονεκτική θέση, είχε παγιδευτεί και πυροβόλησε για αυτοάμυνα. Με άλλα λόγια, ήταν ένας ήρωας. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αμφιταλαντευόταν: αμέσως μετά το γεγονός καταδίκασε την πράξη του λοχία, στη συνέχεια όμως τηλεφώνησε στην οικογένειά του και της εξέφρασε την αλληλεγγύη του. «Είμαι κι εγώ πατέρας στρατιώτη και σας καταλαβαίνω» τους είπε.

Το κύμα συμπάθειας που είχε δημιουργηθεί για τον Αζαρία θα μπορούσε να οδηγήσει στην αθώωσή του. Δεν βοήθησε όμως ούτε ο ίδιος ούτε οι δικηγόροι του. Ο κατηγορούμενος άλλαξε επανειλημμένα τις καταθέσεις του και οι συνήγοροί του ήταν τόσο σίγουροι για την ετυμηγορία του στρατοδικείου, που δεν ενδιαφέρθηκαν να διορθώσουν τις πολλαπλές αντιφάσεις του πελάτη τους, αλλά αποπειράθηκαν να τον εμφανίσουν ως θύμα της Αριστεράς, των μέσων ενημέρωσης, των ανθρωπιστικών οργανώσεων και της διεθνούς κοινής γνώμης. Ο ίδιος ο Αζαρία μπήκε χθες στο δικαστήριο χαμογελαστός και καταχειροκροτούμενος, ενώ έξω εκατοντάδες διαδηλωτές φώναζαν: «Αφήστε ελεύθερο το παιδί!».

Αλλά οι δικαστές δεν επηρεάστηκαν από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Αποφασιστικό ρόλο φαίνεται πως έπαιξε η κατάθεση ενός στρατιώτη ότι λίγο πριν πυροβολήσει, ο Αζαρία φώναξε: «Πώς γίνεται ο φίλος μου να μαχαιρώθηκε και ο τρομοκράτης να είναι ακόμη ζωντανός;». Αλλά και ο διοικητής του Αζαρία βεβαίωσε ότι ο τραυματισμένος Παλαιστίνιος δεν συνιστούσε απειλή. Κατά την ανάγνωση της ετυμηγορίας, που διήρκεσε πάνω από δυόμισι ώρες, η πρόεδρος του στρατοδικείου Μάγια Χέλερ απέρριψε έναν προς έναν όλους τους ισχυρισμούς της υπεράσπισης και δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τον φόνο. «Δεν μπορεί κανείς να κάνει κάτι τέτοιο, ακόμη κι αν μιλάμε για τη ζωή ενός εχθρού» τόνισε.

ΑΙΤΗΜΑ ΧΑΡΙΤΟΣ. Μόλις έγινε γνωστή η απόφαση, διάφοροι υπουργοί ζήτησαν να απονεμηθεί χάρη στον λοχία. «Ενας στρατιώτης εγκαταλείφθηκε» δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Μίρι Ρέγκεβ, που ανήκει στο κόμμα του Νετανιάχου. «Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου απογοήτευσε πολλούς από εμάς» πρόσθεσε, αναφερόμενη σε δηλώσεις του αντιστράτηγου Γκάντι Εϊζενκοτ ότι «ένας 18χρονος στρατιώτης δεν είναι ένα οποιοδήποτε παιδί, είναι ένας μαχητής, ένας στρατιώτης που πρέπει να αφιερώσει τη ζωή του στην εκτέλεση των καθηκόντων που του αναθέτουμε». Ανάλογες δηλώσεις έκανε και η υπουργός Παιδείας Ναφτάλι Μπένετ, ηγέτις του σκληροπυρηνικού κόμματος της Εβραϊκής Πατρίδας.

Θετική χαρακτήρισαν την απόφαση οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, επισημαίνοντας ότι η συγκέντρωση της προσοχής στην περίπτωση του συγκεκριμένου στρατιώτη συγκαλύπτει ένα ευρύτερο πρόβλημα ατιμωρησίας. «Πενήντα χρόνια κατοχής ισοδυναμούν με πολλούς Αζαρία» είπε ο άραβας βουλευτής Αχμαντ Τίμπι.