Με αυτόν τον τίτλο και – χωρίς το ερωτηματικό – διάβασα με έκπληξη σε καθημερινή εφημερίδα άρθρο σχετικά με το Grexit. Το κείμενο είναι θαρραλέο: Ολο και περισσότεροι σκέφτονται ότι η έξοδος από το ευρώ είναι μοναδική διέξοδος από τη σημερινή κατάσταση. Οτι «δεν βγαίνει ο χρόνος για να τρέξουν όσα πρέπει» ώστε να βγούμε στις αγορές ομολόγων πριν λήξει το τρίτο πρόγραμμα. Οτι με capital controls, με τράπεζες φαντάσματα, με φορολογία εξοντωτική για επιχειρήσεις, με Δημόσια Διοίκηση σε αφασία και με πολιτική διαμάχη σε επίπεδα διχασμού, είναι αδιανόητη η όποια ξένη επένδυση. Οτι θέσεις εργασίας δημιουργούνται από τις μικρές και μεσαίες εταιρείες, που όλο και λιγοστεύουν. Και ότι οι εκλογικές αναμετρήσεις σε χώρες της ευρωζώνης θα καταλήξουν σε δυσμενέστερο περιβάλλον για το ελληνικό ζήτημα.
Ακόμη και από κυβερνητικά στελέχη και δημοσιογράφους ακούγεται όλο και πιο συχνά ότι «τελειώνουμε» ως χώρα της ευρωζώνης. Κι αυτή τη φορά, όχι όπως τότε που η κυβέρνηση έτρεχε ολοταχώς για έξοδο με επιπόλαιο τρόπο («Αγάπη, έκλεισα τις τράπεζες»!). Αλλά με ειλικρινή απελπισία. Κανείς όμως δεν τολμά να το εκφέρει δημόσια. Η αρθρογράφος το κάνει.
Γράφει ότι μια βελούδινη έξοδος, την οποία μας προσφέρει ο Σόιμπλε αυτή τη φορά, πρέπει να γίνει αποδεκτή «μετά χαράς».
Οι τέσσερις προϋποθέσεις τις οποίες αναφέρει για φιλική έξοδο (κυβέρνηση συναίνεσης πολυκομματική, δημοσιονομικός κόφτης συνταγματικά κατοχυρωμένος, δημιουργία θέσεων εργασίας ως προτεραιότητα και αυτοσκοπός, εμπιστοσύνη στον ιδιωτικό τομέα) είναι προϋποθέσεις τις οποίες θα προσυπέγραφε κάθε λογικός άνθρωπος. Τι μας εμπόδισε όμως να τις πραγματώσουμε μέχρι σήμερα; Μήπως το πολιτικό σύστημα και η κοινωνία είναι ανώριμα για μια τέτοια επανάσταση; Μήπως δηλαδή, αντί «χαράς», γευτούμε ξίδι; Τι μας εμποδίζει στο να εφαρμόσουμε τις προϋποθέσεις, ώστε να μη βγούμε από το ευρώ της καταστροφής και καταλήξουμε στη δραχμή της συντριβής;
Εκτός αυτού, στο κείμενο δεν αναφέρεται ο Γολγοθάς της μεταβατικής περιόδου, όπου θα πρέπει να συντηρούμεθα με ανθρωπιστική βοήθεια σε επιλεγμένους τομείς. Οπως μας διδάσκει το Brexit. Οχι ως αποτέλεσμα δημοψηφίσματος αλλά ως εφαρμογή του άρθρου 50.
Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο – και στον Σόιμπλε που πουλάει φιλικές εξόδους – ότι οι συνθήκες προσχώρησης ΔΕΝ προβλέπουν έξοδο από την ευρωζώνη, παρά μόνο μετά την έξοδο και από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ούτε αυτόματη επάνοδο στην Ενωση, αφού δηλαδή έχει υιοθετηθεί το εθνικό νόμισμα. Αυτές θα είναι μακροχρόνιες και ακόμη πιο επώδυνες διαδικασίες και χωρίς ΕΣΠΑ, αλλά με ανθρωπιστική βοήθεια!
Συνεπώς; Συνεπώς, αν μας μένει ακόμη λίγος χρόνος, πρέπει να υπάρξει μια πολιτική επανάσταση από την ίδια την κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα. Θα ήταν ίσως καλύτερο να γίνουν άμεσα εκλογές, αλλά ο παράγων χρόνος έχει ξεπεράσει το σημείο θραύσης. Οπότε, ο Αλέξης Τσίπρας να παραχωρήσει τη θέση του σε νέο πρωθυπουργό κοινής αποδοχής με πλήρεις εγγυήσεις αυτονομίας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης να ξεχάσει για λίγα χρόνια την πρωθυπουργία. Είναι και οι δύο νέοι και έχουν ακόμη καιρό να επανέλθουν στην εξουσία.
Και τι θα κάνει μια τέτοια κυβέρνηση; Μα, να εφαρμόσει με συνέπεια τις τέσσερις αρχές του άρθρου που σχολιάζουμε. Δηλαδή, την «επανάσταση» των μεταρρυθμίσεων και όχι τη «βελούδινη» της εξόδου.