Οταν το θρίλερ συνάντησε τον Πυθαγόρα

Το αστυνομικό θρίλερ «Ετερος εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια, το οποίο βγαίνει στις αίθουσες την ερχόμενη Πέμπτη, βασίζεται στο συναρπαστικό μείγμα μυστηρίου και επιστήμης των μαθηματικών, που έχει ήδη αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στη λογοτεχνία. Αρκεί ίσως να θυμηθεί κανείς το «Θεώρημα του παπαγάλου» του εκλιπόντος Ντανί Γκετζ (εκδ. Πόλις), το οποίο έγινε μπεστ σέλερ το 2001 και άνοιξε τον δρόμο σε αρκετούς επιγόνους.

Στη νέα φιλμική πρόταση του Τσαφούλια –μετά τον «Κοινό παρονομαστή» του 2014 –ο «βετεράνος» Δημήτρης Καταλειφός, από τις ισχυρότερες μονάδες του θεάτρου μας, συναντάει τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, κωμικό ταλέντο της γενιάς του. Ο τελευταίος υποδύεται τον καθηγητή Εγκληματολογίας Δημήτρη Λαΐνη, ο οποίος αναλαμβάνει να λύσει το μυστήριο πίσω από πέντε δολοφονίες που συνδέονται μεταξύ τους και έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό αρχαία ρητά του Πυθαγόρα στους τόπους των εγκλημάτων. Στη διαλεύκανση του μυστηρίου ο Λαΐνης θα έχει τη συνδρομή του μέντορά του και πρύτανη του πανεπιστημίου Αριστοτέλη Αδαμαντινό -τον υποδύεται ο Δημήτρης Καταλειφός -, ο οποίος με τη σειρά του του υποδεικνύει τον γάλλο μαθηματικό Μαρσέλ ντε Σαφ για να λύσει το μυστήριο των αριθμών και των ρητών. Σημειώστε ότι στον ρόλο του Ντε Σαφ θα δείτε τον εξαιρετικό Φρανσουά Κλουζέ, που είχε δώσει ρεσιτάλ ερμηνείας στους σκληροτρυφερούς «Αθικτους» των Ολιβιέ Νακάς – Ερικ Τολεντανό.

Ο ΠΥΓΜΑΛΙΩΝ ΔΑΔΑΚΑΡΙΔΗΣ. Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος άντλησε την έμπνευσή του από τη θεωρία του Πυθαγόρα η οποία συνδυάζει τα μαθηματικά με τον ορισμό της φιλίας. «Ως “έτερον εγώ” o Πυθαγόρας ορίζει τον φίλο, όχι το άλλο μισό, αλλά τον άλλο εαυτό. Δυο αριθμοί για τον Πυθαγόρα μάλιστα λέγονται “φίλιοι” αν ο καθένας ισούται με το άθροισμα των γνήσιων διαιρετών του άλλου». Ομολογουμένως το έδαφος μοιάζει άγνωστο για τους περισσότερους συντελεστές, με εξαίρεση ίσως τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, ο οποίος προχώρησε σε αυτή την κινηματογραφική terra incognita με την ασφάλεια της προηγούμενης συνεργασίας με τον Σωτήρη Τσαφούλια και τη δυνατή φιλία που αναπτύχθηκε μεταξύ τους. «Η χαρά στην τέχνη βρίσκεται όταν το παρελθόν συσχετίζεται με τα κίνητρα για να δημιουργήσεις στο μέλλον» λέει στο «Νσυν». Ο ήρωας που εμπνεύστηκε ο δημιουργός του φιλμ πόρρω απέχει από την ιδιοσυγκρασία του ηθοποιού. «Το ζητούμενο δεν ήταν τόσο να μελετήσω στοιχεία εγκληματολογίας, αλλά να πλάσω τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου που δεν είχα συναντήσει στις δουλειές μου ώς τώρα. Ο Λαΐνης είναι το αντίθετο εκείνου που είμαι. Οταν διαμορφώναμε τον χαρακτήρα του ήρωα με τον Σωτήρη, εδώ και δύο χρόνια, θέλαμε έναν αγνό, καθαρό άνθρωπο, αλλά εσωστρεφή και πραγματικά ιδιαίτερο στη συμπεριφορά του. Καταλήξαμε ότι θα μπορούσε να έχει το σύνδρομο Ασπεργκερ, μια διαταραχή που τον κάνει δυσλειτουργικό στην απλή επικοινωνία, ενώ είναι τρομερά ιδιοφυής στις συγκεκριμένες συνθήκες στις οποίες λειτουργεί. Στις δύσκολες καταστάσεις, όπου συνήθως οι άνθρωποι εκδηλώνονται, ο συγκεκριμένος χαρακτήρας έχει μια αποστασιοποιημένη ματιά». Για να «χτίσει» τον Λαΐνη, ο Δαδακαρίδης έκανε αναδρομή σε ανθρώπους με στοιχεία αυτισμού που έχει γνωρίσει και διαμόρφωσε τον χαρακτήρα του ήρωα με τη συνδρομή ψυχολόγου. «Με λίγα λόγια, ο Λαΐνης έχει ανεπτυγμένη ευφυΐα αλλά δεν έχει ανεπτυγμένη επαφή με τον κόσμο. Αποσυντονίζεται από μια απλή χειραψία. Διοχετεύει όλη την ενέργειά του στην εργασία του –αν κι έχει έναν πατέρα σε κώμα επί μια οκταετία. Η μόνη επαφή και σύνδεση με το ευρύτερο περιβάλλον είναι ο μέντοράς του, ο Αριστείδης Αδαμαντινός».

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΑΛΕΙΦΟΣ. Στην ανθρωποκεντρική ταινία του Τσαφούλια, ο Δημήτρης Καταλειφός αρχικώς εκφράστηκε με επιφυλακτικότητα. «Το θρίλερ μυστηρίου δεν είναι το κινηματογραφικό είδος που προτιμώ. Μου αρέσουν περισσότερο οι πολιτικοκοινωνικές ταινίες, όπως εκείνες του Κεν Λόουτς. Ομως κυριάρχησε η επιθυμία του Σωτήρη και σχεδόν αμέσως συνειδητοποίησα ότι η ιστορία του καταπιάνεται με θέματα δικαιοσύνης που αντανακλώνται στους ανθρώπους, μια δικαιοσύνη πολύ συζητήσιμη το τελευταίο διάστημα». Ενα επίπεδο πέρα από το προφανές του αρχετυπικού διπόλου, δηλαδή τη σχέση μαθητή – δασκάλου, «διαφαίνεται μια φιλία μεταξύ Λαΐνη – Αδαμαντινού, με στοιχεία σχέσης πατέρα – γιου» εξηγεί ο Δημήτρης Καταλειφός και συμπληρώνει ότι «ο Τσαφούλιας πραγματεύεται, επίσης, με λεπτεπίλεπτο τρόπο τη μοναξιά την ανθρώπων».

Η αρχική επιφυλακτικότητα αποτελεί σταθερά μέχρι τώρα στις εκτός θεάτρου συνεργασίες του. Συνέβη στην τηλεοπτική «Λέξη που δεν λες» (Alpha), αλλά και στις προηγούμενες δύο σειρές όπου τελικά συμμετείχε: το «Μινόρε της Αυγής» και το «Δέκα». Κυρίως διότι έχει έναν φόβο με την τηλεόραση που απορρέει από μάλλον υπερβάλλοντα σεβασμό προς το μέσο. Ωστόσο, «πάντα ο σκηνοθέτης επέμενε, επειδή κάτι έβλεπε». Την αίσθηση πάντως ότι συμμετείχε σε γυρίσματα ταινίας αποκόμισε από τη συνεργασία του με τον Θοδωρή Παπαδουλάκη. «Ο κινηματογράφος και η τηλεόραση, όταν έχουν καλό σενάριο και αυτό που λέμε ματιά του σκηνοθέτη, μεταξύ τους δεν έχουν διαφορά. Το θέμα είναι ότι χρειάζονται χρήματα για καλές παραγωγές. Στο θέατρο μπορεί κάποιος να κάνει καλά πράγματα και με ελάχιστα χρήματα. Είναι καλό που υπάρχουν ανάμεσά μας ο Θοδωρής και ο Σωτήρης, όπως και ο Λάνθιμος, ο Κούτρας, ο Οικονομίδης. Πρέπει να δημιουργούν διότι είναι από τις νέες δυνάμεις που χρειαζόμαστε. Απαιτείται συσπείρωση δυνάμεων στην κρίση και είναι καλό να συναντώνται αξιόλογοι άνθρωποι μαζί στις τέχνες -όπως στην προκειμένη περίπτωση συνέβη με τον Σωτήρη, τον Πυγμαλίωνα, τον Μάνο, τον Φρανσουά Κλουζέ –και ακόμα σημαντικότερο να συνεννοούνται σε μια χώρα όπου η συνεννόηση ως αρετή δεν είναι εύκολα εφικτή».