Η πολιτική είναι διαχείριση κρίσεων. Η μικρότερη κρίση είναι ένα τροχαίο ατύχημα, η μεγαλύτερη ο πόλεμος. Στη διαχείριση κρίσεων, ακόμη και αν δεν καταφέρεις να ανταποκριθείς καθολικά σε επιχειρησιακό επίπεδο, οφείλεις τουλάχιστον να έχεις έναν άρτιο μηχανισμό καθοδήγησης των πολιτών. Είναι ο κρίσιμος κρίκος που λείπει και δημιουργείται το χάος σε κάθε κρίση.
Η χώρα κλήθηκε για ακόμη μία φορά να αντιμετωπίσει έκτακτες ανάγκες, αυτή τη φορά απ’ τον χιονιά. Στη Μόρια πρόσφυγες θάφτηκαν στο χιόνι, στην περιοχή Κύμης – Αλιβερίου τα χωριά αποκλείστηκαν και στη Θεσσαλονίκη σε δύο δόσεις, αρχικά κατέρρευσε η υδροδότηση και τα συστήματα του φυσικού αερίου και στη συνέχεια πάγωσε το εφεδρικό αλάτι –η πόλη αφέθηκε για 24 ώρες σε τριτοκοσμικές συνθήκες. Κάθε φορά σε αυτές τις περιπτώσεις ανασύρονται τυπικά επιχειρήματα από την πλευρά των Αρχών, που είτε μιλούν για πρωτοφανείς φυσικές συνθήκες αδύνατες στην αντιμετώπισή τους είτε καλείται ο πολίτης να εκτιμήσει συναισθηματικά τη φιλότιμη προσπάθεια που καταβλήθηκε. Να συγκινηθεί δηλαδή απο την ηθική της βούλησης και της επιθυμίας.
Στην περίπτωση της Μόριας, οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι ανήγαγαν το πρόβλημα στη βάση στοχαστικού μαθηματικού μοντέλου, όπου οι χίλιοι εναπομείναντες πρόσφυγες στις σκηνές αντιμετωπίστηκαν κυνικά ως φυσιολογική αστοχία της στατιστικής καμπύλης. Για πρώτη φορά στην παράδοση της ριζοσπαστικής Αριστεράς αντιστράφηκε το επιχείρημα περί αριθμών και ανθρώπων εις βάρος των τελευταίων. Στη Θεσσαλονίκη πάγωσε η αλατιέρα(;). Προς τιμήν του ο δήμαρχος Μπουτάρης ανέλαβε τις ευθύνες του, αλλά η ουσία του προβλήματος παραμένει. Η χώρα δεν ενεργεί ποτέ πρακτικά σε αυτό που ονομάζουμε διαχείριση κρίσεων. Η διαχείριση κρίσεων δεν υπάρχει ως έννοια στη λειτουργία του κράτους σε κανένα επίπεδο και σε καμιά βαθμίδα διοίκησης.
Στη διαχείριση κρίσεων υπάρχει μια απαράβατη αξιωματική αρχή: ο διαχειριστής δεν είναι δυνατόν ποτέ να καθίσταται θύμα της κρίσης που εντέλλεται να αντιμετωπίσει. Αν, π.χ., είσαι ο ναυαγοσώστης, απαγορεύεται να πνιγείς. Εάν είσαι ο αλατιέρης και πάγωσε η πόλη, είναι κωμικό να σου παγώσει και το αλάτι. Εάν παρ’ όλα αυτά συμβαίνουν τέτοια, σημαίνει πως πρόκειται για χαλαρή αδιαφορία ή ανικανότητα, όσο συμπαθής και αν είσαι πολιτικά.
Η ηθική της ευθύνης και της σοβαρής θεσμικότητας υπαγορεύουν την προσαρμογή δομών διαχείρισης κρίσης σε ολόκληρη τη Δημόσια Διοίκηση. Η κρίσιμη λεπτομέρεια είναι η επικοινωνιακή διαχείριση, γιατί η επιχειρησιακή μπορεί πράγματι να υπερβαίνεται από τις αντικειμενικές και σπάνιες φυσικές συνθήκες. Επικοινωνιακή ετοιμότητα σημαίνει πως ο πολίτης, ο πρόσφυγας, ο κάθε ενδιαφερόμενος βρίσκει από την πρώτη στηγμή απάντηση σε όλα τα ερωτήματα που του δημιουργούνται. Τι ακριβώς συμβαίνει, τι θα αντιμετωπίσω, πώς θα το διαχειριστώ, τι εναλλακτικές διαθέτω, πού μπορώ να πάω, τι πρέπει να κάνω τώρα.
Η πολιτική είναι πρωτίστως διαχείριση κρίσεων. Εκεί ξεγυμνώνεται, σε αυτό λογοδοτεί.
Ο Σταύρος Κωνσταντινίδης είναι πολιτικός μηχανικός – συγκοινωνιολόγος, πρώην διοικητής της ΥΠΑ
Τελευταία Νέα