Αποκάλυψη: Μυστικός δείπνος πριν από τα Χριστούγεννα

Το δείπνο έκλεισε με όρκους σιωπής, προφανώς επειδή άπαντες οι συνδαιτυμόνες αντιλαμβάνονταν τις παρενέργειες και τις αναταράξεις που θα μπορούσε να προκαλέσει η ασυνήθιστη σύναξη –ακόμη κι αν περιορίστηκε σε μια χαλαρή, φιλική συζήτηση, διανθισμένη με οικογενειακές ιστορίες δίπλα στο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Σε μια εποχή κανονικότητας ο απόηχος ίσως ήταν διαφορετικός, αλλά αρκετά δείπνα στις τραπεζαρίες της εξουσίας έχουν γράψει τη δική τους ιστορία και σε περιόδους μικρότερης έντασης και αβεβαιότητας. Ηταν μια παράμετρος που είχαν όλοι κατά νου την ώρα που αποχαιρετούσαν τον οικοδεσπότη και απομακρύνονταν, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, μέσα στην υγρασία της Κηφισιάς.

Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά από τη στιγμή που η πρόσκληση έφερε στο ίδιο τραπέζι τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον κεντρικό τραπεζίτη της χώρας και έναν πρώην πρωθυπουργό –σε μια κλειστή ομάδα, την οποία πλαισίωναν μόνο οι σύζυγοι. Οσα διημείφθησαν εκείνο το βράδυ ανάμεσα στα τέσσερα ζευγάρια ενδεχομένως να τροφοδοτούσαν συζητήσεις για καιρό, κυρίως λόγω της κατανοητής δυσκολίας να απογυμνωθούν τα πρόσωπα από τους υψηλούς, θεσμικούς και πολιτικούς, ρόλους τους. Οι διαβεβαιώσεις από κάθε πλευρά του τραπεζιού ότι η οικογενειακή σύναξη, μια εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα, δεν κινήθηκε έξω από το πλαίσιο μιας κοινωνικής εκδήλωσης και το εορταστικό πνεύμα εκείνων των ημερών, είναι αμφίβολο αν αρκούν για να διαγράψουν τα ερωτηματικά κάθε καχύποπτου που αναζητεί μια μεγαλύτερη εικόνα πίσω από το σουαρέ στην κατοικία του Κυριάκου Μητσοτάκη, με προσκεκλημένους τον Προκόπη Παυλόπουλο και τον Γιάννη Στουρνάρα. Ο τέταρτος της παρέας είναι ο πρώην υπηρεσιακός πρωθυπουργός Παναγιώτης Πικραμμένος, η παρουσία του οποίου επίσης μπορεί να συνδεθεί με έναν ιδιαίτερο ρόλο στο εγχώριο σύστημα εξουσίας.

Ορισμένοι άρχισαν τη βραδιά με ουίσκι, πριν περάσουν στο κρασί που συνόδευε το ψάρι και το υπόλοιπο μενού, το οποίο επιμελήθηκε η οικοδέσποινα Μαρέβα Μητσοτάκη. Τα πιάτα δεν άδειασαν –όλοι στην ομήγυρη είναι λιτοδίαιτοι τις βραδινές ώρες. Οταν έφθασε στην οικία Μητσοτάκη το ζεύγος Στουρνάρα, στο σαλόνι του Κυριάκου βρισκόταν ήδη το ζεύγος Πικραμμένου, σηματοδώντας ίσως και τη δική του εγγύτητα με τον οικοδεσπότη, σε σχέση με τους άλλους προσκεκλημένους. Το ζεύγος Παυλόπουλου έφθασε στην Κηφισιά τελευταίο –και αποχώρησε πρώτο, όπως χαρακτηριστικά μεταφέρεται, καθώς και εκείνη η βραδιά για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ολοκληρώθηκε τις μεταμεσονύκτιες ώρες στο Προεδρικό Μέγαρο με τη διευθέτηση εκκρεμοτήτων της καθημερινής ατζέντας. Η προσθήκη του δείπνου της Κηφισιάς ως ενδιάμεσης στάσης σε ένα ημερήσιο προεδρικό πρόγραμμα αναδεικνύει μια προσπάθεια υποβάθμισης της σύναξης στον οικία Μητσοτάκη –μια συνηθισμένη έξοδος για δείπνο, την οποία διαχειρίστηκαν πρωτίστως οι σύζυγοι, πριν από την επιστροφή στην Ηρώδου του Αττικού.

Σε κάθε περίπτωση, η συνάντηση της Κηφισιάς την οποία αποκαλύπτουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ», είχε πολιτική στόχευση –τουλάχιστον από την πλευρά του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος καθόρισε και τη σύνθεση στην τραπεζαρία του. Διαχρονικά, άλλωστε, τα δείπνα που διοργανώνει η οικογένεια Μητσοτάκη δύσκολα αποσυνδέονται από πολιτικούς σχεδιασμούς άμεσους ή μακροπρόθεσμους. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τις εξελίξεις που είχαν διαμορφώσει πριν από σχεδόν τρεις δεκαετίες τα ντολμαδάκια της Μαρίκας Μητσοτάκη στον οικογενειακό κήπο της Γλυφάδας. Πολύ περισσότερο, από τη στιγμή που το δείπνο της Κηφισιάς είχε αρχίσει να διοργανώνεται ως μια συνάντηση ανάμεσα στον Παυλόπουλο και στον Μητσοτάκη και διευρύνθηκε την τελευταία στιγμή με επιλογή του οικοδεσπότη, ο οποίος απέστειλε προσκλήσεις στον Στουρνάρα και στον Πικραμμένο. Ο ευγενής Παυλόπουλος είχε ενημερωθεί εγκαίρως και δεν αιφνιδιάστηκε από τις προσθήκες. Η διοργάνωση ενός δείπνου που εκκρεμούσε από τα τέλη Νοεμβρίου προχώρησε κανονικά, αφού δεν υπήρχαν αντιρρήσεις –ίσως επειδή στο Προεδρικό Μέγαρο επικράτησε και η λογική ότι «όσο περισσότεροι στο τραπέζι τόσο καλύτερα».

Οι ομοτράπεζοι του Κυριάκου, ωστόσο, δεν ήταν μια τυχαία παρέα –και η αίσθηση ότι το δείπνο αποσκοπούσε στο να λιώσουν πάγοι και να έρθουν πιο κοντά κορυφαίοι παράγοντες, με κεντρικό ρόλο και σε μελλοντικές εξελίξεις, ήταν διάχυτη στην ομήγυρη. Το δείπνο της Κηφισιάς προφανώς παρείχε την ευκαιρία να λειανθούν γωνίες στην προσωπική σχέση Μητσοτάκη – Παυλόπουλου, που υπήρξε συγκρουσιακή και παρέμενε μέχρι πρότινος ακατέργαστη, παρά τις συγκολλητικές προσπάθειες που είχαν κάνει κοινοί συνομιλητές και εκπρόσωποι γαλάζιων συστημάτων. Ταυτόχρονα, όμως, ο πρόεδρος της ΝΔ επιδίωξε να αναλάβει ρόλο μεσολαβητή για μια νέα προσέγγιση του Παυλόπουλου με τον Γιάννη Στουρνάρα, έχοντας διαγνώσει επιφυλακτικότητα, ίσως και καχυποψία, στη μεταξύ τους σχέση. Υπό μία έννοια, από την κουζίνα της Μαρέβας θα μπορούσε να ξεκινήσει και το ξεπάγωμα της σχέσης του «εκσυγχρονιστή» Στουρνάρα με την πτέρυγα των καραμανλικών.

Είναι εξίσου προφανές ότι η σύνθεση επελέγη από τον Μητσοτάκη με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα. Αν για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι ξεκάθαρο ότι θεσμικά οι δίαυλοι πρέπει να είναι άμεσοι και σταθερά ανοιχτοί με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, για τον πρόεδρο της ΝΔ είναι σαφές ότι απαιτείται να βλέπουν προς την ίδια κατεύθυνση κεντρικοί πυλώνες, με τους οποίους θα πρέπει να συλλειτουργεί και ο ίδιος σε μια μετεκλογική περίοδο που θα συνδυαστεί με την επιδιωκόμενη «πολιτική αλλαγή». Ο θεσμικός ορίζοντας του Προκόπη Παυλόπουλου και του Γιάννη Στουρνάρα υπερβαίνει τον συνταγματικό κύκλο της παρούσας Βουλής, όπως και το χρονοδιάγραμμα που μπορεί να καταστρώσει και να διαχειρισθεί η κυβέρνηση Τσίπρα. Νωρίτερα ή αργότερα, η χώρα μπορεί να αλλάξει Πρωθυπουργό, αλλά έως το 2020 στο Προεδρικό Μέγαρο και στην ΤτΕ οι συνομιλητές θα είναι σταθεροί. Παυλόπουλος και Στουρνάρας αποτελούν δύο σταθερές που οδηγούν στην επόμενη δεκαετία και από τη δική τους συμμαχία εξαρτάται, αν όχι η κυβερνητική αποτελεσματικότητα, τουλάχιστον η διαμόρφωση θετικού κλίματος στο οποίο μπορεί να επενδύσει μια κυβερνητική πλειοψηφία. Σε μια ασταθή και έκρυθμη περίοδο, εξάλλου, ένας κοινός βηματισμός με την Προεδρία της Δημοκρατίας και την ΤτΕ θα μπορούσε να στηρίξει και έναν αντιπολιτευτικό σχεδιασμό.

Πρόκειται για μια κατάσταση των πραγμάτων που αξιολογούν οι συνδαιτυμόνες της Κηφισίας, έστω κι αν στο χριστουγεννιάτικο δείπνο κυριάρχησαν οικογενειακές ιστορίες, που έδωσαν και στις κυρίες την ευκαιρία να έχουν δυναμικό ρόλο στο τραπέζι. Αυτό διευκόλυνε ενδεχομένως να μην ανοίξει συζήτηση, τουλάχιστον με την εξωτερίκευση ενδόμυχων σκέψεων, για άλλα ζητήματα όπως δεύτερη αξιολόγηση, τέταρτο Μνημόνιο, εκλογές. Τα οικονομικά και τα νομικά αποτελούσαν κοινό πεδίο συζήτησης και, σε ακαδημαϊκό επίπεδο, τροφοδότησαν την κουβέντα πριν αρχίσει το σερβίρισμα. Πρόκειται για μια εικόνα της συνάντησης που μεταφέρεται από διάφορες πλευρές του τραπεζιού, η οποία δείχνει ότι ο καθένας έφθασε στην οικία Μητσοτάκη με αυτοσυγκράτηση, έχοντας προαποφασίσει τα όρια εντός των οποίων θα κινηθεί.

Η ειδική σχέση Μητσοτάκη – Στουρνάρα η οποία ξεκίνησε κατά την περίοδο που οι δυο τους ήταν κορυφαίοι υπουργοί στην κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά (Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Οικονομικών, αντίστοιχα), ήταν φανερή και στο τραπέζι, ενώ διευκολύνεται και από την κοινή περιοχή διαμονής. Για τον Προκόπη Παυλόπουλο ήταν η πρώτη πρόσκληση στην οικία Μητσοτάκη και προέκυψε από την αλλαγή προγράμματος του προέδρου της ΝΔ, ο οποίος στις αρχές Δεκεμβρίου δεν είχε καταφέρει να βρίσκεται στο δείπνο που διοργανώθηκε για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην πατρογονική κατοικία της οικογένειας Μητσοτάκη στα Χανιά. Ο πρόεδρος της ΝΔ ήταν τότε κεντρικός ομιλητής σε συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Θεσσαλονίκη και, τελικώς, στο δείπνο των Χανίων οικοδέσποινα ήταν η Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία υποδέχθηκε και τον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δεχθεί την πρόσκληση με αφορμή την παρουσία του σε εκδηλώσεις στα Χανιά για την Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα και την παράλληλη βράβευσή του από το Ιδρυμα Ελευθέριος Βενιζέλος.

Με διαχρονική διασύνδεση με την οικογένεια Μητσοτάκη, ο μετριοπαθής πρώην ανώτατος δικαστής πλέκει δημόσια το εγκώμιο του Κυριάκου Μητσοτάκη, τον οποίο προβάλλει ως «το μοναδικό πρόσωπο που μπορεί να ηγηθεί της προσπάθειας για τη σωτηρία της χώρας». Ο Πικραμμένος υπήρξε ένα από τα βασικά πρόσωπα που ενεργοποιήθηκαν στο παρασκήνιο για τη νομική προετοιμασία της αντίδρασης απέναντι σε μια επιχείρηση αποχώρησης από το ευρώ πριν από το δημοψήφισμα του 2015. Με στόχο να δημιουργηθεί τείχος προστασίας απέναντι στο ενδεχόμενο να οδηγηθεί η χώρα στη δραχμή με συνταγματικό πραξικόπημα, στον Παναγιώτη Πικραμμένο είχε καταφύγει εκείνη την περίοδο και ο Γιάννης Στουρνάρας.