Αναζήτηση
Το πρώτο που αντικρίζει κανείς μπαίνοντας στον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, την επίσημη κατοικία των βρετανών πρωθυπουργών από το 1735, είναι το ασπρόμαυρο μαρμάρινο δάπεδο στην είσοδο που μοιάζει με μεγάλη σκακιέρα.
Πίσω από την κατάμαυρη πόρτα του γεωργιανής αρχιτεκτονικής οικήματος με τα 100 δωμάτια έχουν ληφθεί οι σημαντικότερες αποφάσεις που καθόρισαν την πορεία της Βρετανίας τους τελευταίους τρεις αιώνες. Αναμφίβολα θα ακολουθήσουν κι άλλες. Οπως, για παράδειγμα, αυτή που θα κρίνει το μέλλον της χώρας εκτός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μόνο που το Brexit μοιάζει περισσότερο με παρτίδα πόκερ, παρά με σκακιστικό αγώνα. Και σε αυτή την παρτίδα, που άρχισε πριν από σχεδόν επτά μήνες με το δημοψήφισμα, η Τερίζα Μέι κρατά ακόμη κλειστά τα χαρτιά της. Με τέτοια, μάλιστα, επιμονή ώστε πολλοί ακόμη και στο ίδιο της το κόμμα την κατηγορούν ότι δεν έχει κανένα απολύτως σχέδιο και –μιλώντας με χαρτοπαικτικούς όρους –απλώς μπλοφάρει.
Είναι έτσι; «Μην πιστεύετε όλα όσα ακούτε και διαβάζετε. Η κυβέρνηση έχει σχέδιο για το Brexit. Την Τρίτη η πρωθυπουργός θα αναφερθεί σε κάποιες από τις λεπτομέρειες της στρατηγικής μας, σε ομιλία που θα κάνει. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι ενόψει της διαπραγμάτευσης, ασφαλώς και δεν πρόκειται να φανερώσουμε όλα τα χαρτιά μας» είπε στα «ΝΕΑ» ανώτατη κυβερνητική πηγή που συνομιλεί καθημερινά με την Τερίζα Μέι.
Την Τρίτη, λοιπόν, θα ξέρουμε περισσότερα. Πάντως, αν κάτι μάθαμε αυτή την εβδομάδα από την 60χρονη νέα Σιδηρά Κυρία είναι ότι η χώρα μάλλον οδεύει προς το λεγόμενο «σκληρό Brexit» –εκτός αν πρόκειται για μια ακόμη μπλόφα ενόψει των διαπραγματεύσεων. «Η Βρετανία δεν πρόκειται να κρατήσει κομμάτια από τη σχέση της με την ΕΕ τη μετά Brexit εποχή» ξεκαθάρισε η βρετανίδα πρωθυπουργός στο τηλεοπτικό δίκτυο Sky News. Η δήλωση αυτή ερμηνεύθηκε ως πρόθεση αποχώρησης από την ενιαία αγορά και προκάλεσε βουτιά της στερλίνας.
Οι Βρυξέλλες έχουν ξεκαθαρίσει ότι αν το Λονδίνο επιθυμεί να συναλλάσσεται με την ευρωπαϊκή αγορά και μετά το Brexit πρέπει να εξακολουθήσει να σέβεται την αρχή της ελεύθερης μετακίνησης των πολιτών της ΕΕ, δηλαδή το αυτόματο δικαίωμά τους να ζουν και να εργάζονται στη Βρετανία. Το υπενθύμισε εύγλωττα η Ανγκελα Μέρκελ την περασμένη εβδομάδα: «Δεν μπορεί κάποιος να ζητά επιλεκτική μεταχείριση. Αυτό θα είχε μοιραίες συνέπειες για τα άλλα 27 κράτη-μέλη και δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε» διεμήνυσε η καγκελάριος της Γερμανίας.
Ωστόσο, το Λονδίνο επιμένει ότι μετά το Brexit θα πάψει να εφαρμόζει αυτή την αρχή επιβάλλοντας περιορισμούς στη μετανάστευση από την ΕΕ. «Φεύγουμε! Βγαίνουμε έξω! Στο εξής θα έχουμε εμείς τον έλεγχο των συνόρων και των νόμων μας. Αυτό ψήφισαν οι πολίτες στις 23 Ιουνίου» είπε η Μέι την περασμένη Κυριακή, κλείνοντας το μάτι στο hard Brexit.
Μία ημέρα μετά, βέβαια, ισχυρίστηκε ότι οι δηλώσεις της παρερμηνεύθηκαν και υπονόησε ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ευθύνονται για τη βουτιά της στερλίνας, η οποία βυθίστηκε σε χαμηλό 31 ετών έναντι του δολαρίου. Οταν ρωτήθηκε αν οι αγορές μετέφρασαν λανθασμένα το όραμά της για το Brexit, απάντησε: «Αυτοί που κάνουν λάθος είναι εκείνοι που γράφουν πως μιλάω για ένα σκληρό Brexit, ότι αυτό είναι απολύτως αναπόφευκτο. Εγώ δεν αποδέχομαι τους όρους μαλακό και σκληρό Brexit».
Οι παλινωδίες συνεχίστηκαν και την Τετάρτη, όταν η εκπρόσωπος της βρετανίδας πρωθυπουργού άφησε να εννοηθεί ότι η χώρα πράγματι θα εγκαταλείψει την ενιαία αγορά: «Προτεραιότητά μας είναι το συμφέρον της Βρετανίας. Θέλουμε να αποφασίζουμε εμείς για τα επίπεδα των ευρωπαίων μεταναστών που δεχόμαστε». Οταν όμως της ζήτησα να απαντήσει ευθέως αν η Βρετανία σκοπεύει να φύγει από την ενιαία αγορά, απέφυγε να το πράξει. «Είναι ένα από τα θέματα που εξετάζουμε. Εχουμε τις θέσεις μας, αλλά για την ώρα δεν μπορώ να σας πω κάτι άλλο».
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το Λονδίνο ελπίζει ότι θα εξασφαλίσει μερική πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, η οποία θα του επιτρέπει να εφαρμόζει α λα καρτ την ελεύθερη μετακίνηση πολιτών βάζοντας φρένο στην είσοδο μεταναστών αν ο αριθμός τους υπερβαίνει κάποιο όριο. «Επιδιώκουμε την καλύτερη δυνατή συμφωνία για τις βρετανικές επιχειρήσεις προκειμένου να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται εντός της ευρωπαϊκής αγοράς. Υπάρχουν πολλές χώρες στον κόσμο που έχουν συνάψει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με την ΕΕ» δήλωσε στα «ΝΕΑ» ανώτατη πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ.
Ωστόσο, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτό θα γίνει αποδεκτό από τις Βρυξέλλες, ενώ σοβαρές διαφωνίες επί του θέματος εγείρονται και στο εσωτερικό της βρετανικής κυβέρνησης.
Αλλωστε, ο διευθύνων σύμβουλος του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου Ξαβιέ Ρολέ προειδοποίησε για ενδεχόμενη μαζική μετανάστευση εργαζομένων του Σίτι σε άλλες χώρες της ΕΕ, κάτι που θα οδηγούσε σε απώλεια δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας. Πάντως, οι εκπρόσωποι του χρηματοπιστωτικού τομέα της Βρετανίας ανακοίνωσαν προχθές ότι εγκαταλείπουν ως «μη ρεαλιστικό» το αίτημά τους να διατηρήσουν πλήρη πρόσβαση στην ενιαία αγορά μετά το Brexit. Το TheCityUK, το ισχυρότερο χρηματοοικονομικό λόμπι της χώρας, ζητά τώρα να συναφθεί εμπορική συμφωνία «περιορισμένου βεληνεκούς», που θα δίνει στο Σίτι μερική πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά αποκλείοντας κάποιους κλάδους της βρετανικής οικονομίας.
