Κουίζ για καλωσυνάτους λύτες: Σε ποιoν δημόσιο πολιτιστικό οργανισμό ετοιμάζεται να ξεσπάσει καταιγίδα, καθώς καταγγέλλονται «ανάθεση σε εργολάβο εργασιών που μέχρι τότε γινόταν από εργαζομένους με απευθείας σχέση εργασίας» και μάλιστα από εργαζομένους «χωρίς άδεια παραμονής και εργασίας», όπως και «θέσεις εργασίας με πάγια και διαρκή χαρακτηριστικά που καλύπτονται από συνταξιούχους και συμβάσεις έργου που υποκρύπτουν συμβάσεις εργασίας»; Οι ευρόντες θα μείνουν με τη… χαρά.
Ακόμη ισχύει ο νόμος του Μεταξά; Ογδόντα χρόνια ένας απαράλλακτος νόμος φέρεται να απαγόρευε σε άτομα με κινητικές ανάγκες να σπουδάζουν στις –δημόσιες, κρατικές –δραματικές σχολές. Γιατί τον θυμήθηκα; Πρώτον, επειδή στις αδικίες – ανισότητες οφείλουμε το ελάχιστον, τη μνήμη. Δεύτερον, μου τη θύμισε η ιστορία του Πάνου Ζουρνατζίδη, του «χειριστή» στο κατά Θανάση Τριαρίδη «Lebensraum», με άξονα τον ζωτικό χώρο της ναζιστικής «κοσμοθεωρίας», τα δικαιώματα του οποίου ζήτησε και πήρε πέρυσι –όπως έγραφα –η σκηνοθέτρια (και τηλεοπτική) Πηγή Δημητρακοπούλου, για να το ανεβάσει στο Faust. Ο παραπληγικός ηθοποιός Πάνος Ζουρνατζίδης που συμπράττει με τον «αποδέκτη του χειρισμού» Σήφη Πολυζωίδη επί σκηνής, είχε την ατυχία να πέσει, στα 30 του, με το αυτοκίνητό του από έναν γκρεμό 70 μέτρων. Καθηλωμένος γεύτηκε την πίκρα του μεταξικού νόμου και κατέληξε να σπουδάσει Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οπως και πολλά μέλη με κινητικές δυσκολίες της δραστήριας θεατρικής ομάδας ΘΕ.ΑΜ.Α. του Βασίλη Οικονόμου, του πρώτου έλληνα ηθοποιού µε αναπηρία που σπούδασε σε Ανώτερη Σχολή Δραµατικής Τέχνης και είναι τακτικό µέλος του ΣΕΗ. Ενας λόγος που η Πηγή Δημητρακοπούλου επέλεξε τον συγκεκριμένο «χειριστή» στο έργο-γροθιά του πολυγραφότατου Θεσσαλονικιού Θανάση Τριαρίδη ήταν η ευαισθητοποίηση στην «απαγόρευση» του μεταξικού νόμου. Να θυμηθούμε ότι και η ίδια έχει στο πρόσφατο θεατρικό παρελθόν της μια «απαγόρευση» ή κατέβασμα, αν θέλετε, της παράστασής της «Η ισορροπία του Νας» από την Πειραματική Σκηνή, σε μια σκοτεινή στιγμή της σύγχρονης ιστορίας του Εθνικού μας Θεάτρου. Η αιτιολογία ήταν ότι ενσωμάτωσε στην παράσταση στοιχεία από το βιβλίο του Σάββα Ξηρού.
«Τα όρια του θεάτρου». Αυτό θα είναι το θέμα της συζήτησης με τους συντελεστές του «Lebensraum» και το κοινό, αύριο, στο Faust. Μετά την παράσταση ενός «έργου-πειράματος που καταργεί τα όρια ανάμεσα σε ηθοποιούς και κοινό, στην αθωότητα και την ενοχή, στην κωμωδία και το θρίλερ, στην αλήθεια και το ψέμα και έχει ως αφετηρία τη ναζιστική επεκτατική θεωρία του Ζωτικού Χώρου, μεταγράφοντάς την εφιαλτικά στο σήμερα». Το πρόσφατο ανέβασμα κατ’ αρχάς και κατέβασμα άρον άρον της «Ισορροπίας του Νας», κατά Πηγή Δημητρακοπούλου, από τη διεύθυνση του Εθνικού δεν μπορεί να λείπει από το μενού, όταν μιλάμε για «όρια του θεάτρου». Ούτε φυσικά ο «εμφατικός ηθοποιός» Πάνος Ζουρνατζίδης, όπως μου τον χαρακτηρίζει ο Θανάσης Τριαρίδης, ο οποίος μιλάει για ένα έργο «φτιαγμένο για να θυμώσει, κατά κάποιον τρόπο, το κοινό, να το κάνει να αισθανθεί έστω άβολα». Το «Lebensraum» ξεκίνησε τη θεατρική πορεία του από το Βερολίνο (μεταφρασμένο στα γερμανικά, σε σκηνοθεσία της πολύ νεαρής εκ Κύπρου Ελενας Σωκράτους) και ταξίδεψε σε τρεις χώρες και επτά πόλεις. Παίχτηκε δε στην εκδοχή της Σωκράτους, στα ελληνικά και στα γερμανικά, την περυσινή σεζόν στο Θησείον.
Καρχαρίες στο σαλόνι. Δεν είναι όμως το μόνο έργο του Θανάση Τριαρίδη που μας περιστοιχίζει. Ο «Οιδίνους» του, με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο και την Ευτυχία Γιακουμή (που είχα θαυμάσει πέρυσι, δίπλα στον Βασίλη Μπισμπίκη, στο σκληρό και τόσο σημερινό «Καζιμίρ και Καρολίνα» του φον Χόρβατ στον πολυχώρο Cartel), η οποία αντικατέστησε την Αννα Μάσχα (που παίζει στον «Ανεμο» του Κωνσταντίνου Ρήγου στο Εθνικό), που ξαναείδαμε στη Σφενδόνη, θα παιχτεί στο νεόκοπο –καλώς να ορίσει –Φεστιβάλ Μυτιλήνης στις 29 Ιανουαρίου και θα περιοδεύσει σε δέκα πόλεις. Το «Lacrimosa ή το απέπρωτο» που στο Θησείον μάς σύστησε δύο πολύ νέους ηθοποιούς, άρτι αριστεύσαντες στη Δραματική Σχολή του Εθνικού, τον Μιχαήλ Ταμπακάκη και την Ελληνοπολωνή Μάρθα Λαμπίρη-Φεντόρουφ (παίζει στους «Πόθους κάτω από τις λεύκες» του Ο’ Νιλ, κατά Αντώνη Αντύπα, στο Εθνικό), θα ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη. Ο πολύ επιτυχημένος του «Μένγκελε» θα ανεβαστεί ξανά από το Θηβαϊκό Πειραματικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία του «καθοδηγητή» του, φιλολόγου Λάζαρου Παπαδόπουλου. Και το πρώτο έργο του, «Καρχαρίες», περνάει στα χέρια της 21χρονης Εμιλυ Λουίζου (φωτογραφία), στα αγγλικά πια. Η πολύ νέα ηθοποιός και σκηνοθέτρια διευθύνει τη θεατρική ομάδα του περίφημου King’s College και έδωσε ένα περίφημο δείγμα με τις «Βάκχες» του, σε παραστάσεις μέσα στο Βρετανικό Μουσείο! Αλλά και στα μέρη μας, στο Ιδρυμα Κακογιάννη. Τώρα αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει στο King’s College την ιστορία ενός ζευγαριού, που βρίσκεται καταμεσής του ωκεανού –ξεχασμένο από το τουριστικό σκάφος που το είχε μεταφέρει για καταδύσεις –βιώνοντας τον φόβο ότι θα κατασπαραχθεί από καρχαρίες. Μέχρι που ανάβουν τα φώτα και ανακαλύπτουμε ότι βρίσκονται στο σαλόνι του σπιτιού τους! «Μια ψυχαναλυτική άσκηση», όπως μου περιγράφει ο Θανάσης Τριαρίδης, «χάρη στην οποία το ζευγάρι αναζητά ξανά το νόημα των πραγμάτων. Μέχρι που στο τέλος οι καρχαρίες τους κατασπαράσσουν στο σαλόνι. Αλλωστε, δεν υπάρχει αγριότερος ωκεανός από το σαλόνι ενός σπιτιού».
