Σε γερμανική επιτήρηση αν φύγει το ΔΝΤ

Αποφάσεις για νέα μέτρα που θα επιτρέψουν να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και – ει δυνατόν – να διατηρήσει το ΔΝΤ εντός του ελληνικού προγράμματος καλείται να λάβει η ελληνική κυβέρνηση τις επόμενες ημέρες. Διαφορετικά, ο κίνδυνος όπως τον περιέγραψε χθες ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι να τερματιστεί το υφιστάμενο πρόγραμμα και να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για ένα νέο με άγνωστο χρόνο ολοκλήρωσης, αν ολοκληρωθεί.

Οι δηλώσεις χθες του γερμανού υπουργού Οικονομικών με συνέντευξή του στην εφημερίδα «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» φώτισαν περισσότερο τη σημασία όσων είχε δηλώσει την περασμένη Παρασκευή στην «Σιντόιτσε Τσάιτουνγκ». Ο Σόιμπλε θέλει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Αν όμως αυτό δεν καταστεί τελικά δυνατόν, τότε το παιχνίδι θα αρχίσει από την αρχή. Οχι όμως με καλύτερους όρους, όπως ήλπιζαν κρυφά στην κυβέρνηση, αλλά μάλλον με χειρότερους.

Η γερμανική Βουλή θα κληθεί να εγκρίνει ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα κατά την προεκλογική περίοδο, κάτι που σημαίνει είτε ότι θα επιβάλει αυστηρότατους όρους είτε ότι δεν θα το εγκρίνει. Ο Σόιμπλε μάλιστα έριξε χθες προκαταβολικά την ευθύνη στην ελληνική πλευρά, σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση δεν οδηγηθούν σε αίσιο τέλος και αποχωρήσει το ΔΝΤ.

Απολύτως συντονισμένος με τις θέσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών εμφανίστηκε χθες και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ. Σε συνέντευξή του στο Bloomberg ο Ρέγκλινγκ είπε: «Δεν έχουμε ακόμα συμφωνία με το ΔΝΤ. Θέλουμε να συμμετάσχει. Αν υπάρξει δομική αλλαγή στο πρόγραμμα –και η μη συμμετοχή του ΔΝΤ είναι δομική αλλαγή –θα συζητηθεί ψήφος από το γερμανικό Κοινοβούλιο».

Ο διευθύνων σύμβουλος του ESM με άρθρο του στη «Σάουθ Τσάινα Μόρνινγκ Ποστ» θύμισε ότι ο Μηχανισμός δεν χρηματοδοτεί την Ελλάδα (και οποιαδήποτε άλλη χώρα) χωρίς όρους. Χαρακτηριστικά είπε ότι όπως και το ΔΝΤ, προσφέρει «μετρητά έναντι μεταρρυθμίσεων».

Επομένως, σε περίπτωση κατά την οποία ο ESM παίξει τον ρόλο του «ΔΝΤ της Ευρώπης» αναλαμβάνοντας και τυπικά το σύνολο του ελληνικού προγράμματος, αναμένεται να αυξήσει τις απαιτήσεις του ζητώντας ανάλογα μέτρα με αυτά του ΔΝΤ.

ΣΧΕΔΙΟ Β. Στην Αθήνα η κυβέρνηση το Σαββατοκύριακο, μετά τις πρώτες δηλώσεις Σόιμπλε, φάνηκε να βλέπει θετικά την προοπτική εξόδου του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα, συνειδητοποιεί όμως ότι η συμφωνία στην οποία ελπίζει απαιτεί θυσίες. Στο οικονομικό επιτελείο τουλάχιστον διαμορφώνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, σενάρια εναλλακτικών μέτρων, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στο κλείσιμο της συμφωνίας. Στο επίκεντρο βρίσκεται η επέκταση του κόφτη, για την οποία έχει μιλήσει ανοιχτά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ωστόσο, οι δυσκολίες εντοπίζονται στη συγκεκριμενοποίηση των μέτρων που απαιτεί το ΔΝΤ και είναι βέβαιο ότι θα ζητήσουν και οι υπόλοιποι δανειστές, έως έναν βαθμό τουλάχιστον.

Στην κατεύθυνση αυτή το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να συζητά, σύμφωνα με τις πληροφορίες, τη μείωση του αφορολογήτου όχι όμως και την περικοπή των συντάξεων, που επίσης ζητά το Ταμείο. Το σχέδιο της κυβέρνηση προβλέπει ότι αυτό θα γίνει μετά το 2018 και εφόσον τα μέτρα που έχουν ληφθεί δεν αποδειχθούν επαρκή για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος. Δεν είναι βέβαιο ότι οι δανειστές θα συμβιβαστούν με αυτή τη λύση ή θα θελήσουν να δώσει η κυβέρνηση από τώρα μια «προκαταβολή» μέτρων συν τον κόφτη για το μετά το 2018, σε περίπτωση που δεν πιαστεί ο στόχος.

Από την άλλη, τα καλά νέα είναι ότι ο Ρέγκλινγκ δήλωσε στο Bloomberg πως τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος έχουν ξεπαγώσει ήδη. Το πρόβλημα με την παροχή του έκτακτου βοηθήματος έχει λυθεί, είπε, και έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία εφαρμογής. Κάποια θα τρέξουν γρήγορα, κάποια στην πορεία της χρονιάς πρόσθεσε για να καταλήξει ότι τις επόμενες μέρες θα ολοκληρωθούν και οι τελευταίες νομικές διαδικασίες. Στο άρθρο του στη «Σάουθ Τσάινα Μόρνινγκ Ποστ» ο Ρέγκλινγκ ανέφερε επίσης ότι η Ελλάδα, αν και παραμένει ειδική περίπτωση μεταξύ των χωρών που χρηματοδότησε ο ESM, μπορεί ακόμη να κάνει μια επιτυχημένη έξοδο από το Μνημόνιο.

Ο ΝΤΕΪΣΕΛΜΠΛΟΥΜ. Αισιοδοξία εξέφρασε και ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντεϊσελμπλούμ. Είπε ότι «με την Ελλάδα τα πράγματα πάνε καλά», επικαλούμενος τη θετική πορεία του ΑΕΠ τα τελευταία τρίμηνα και την πρόοδο των διαπραγματεύσεων στα δημοσιονομικά. «Σκοπός είναι το 2018 να μπορέσει να σταθεί στα δικά της πόδια και να καταφέρει να δανειστεί χρήματα από τις αγορές» ανέφερε σε συνέντευξή του στην βελγική εφημερίδα «De Tijd».

Πάντως, σημείωσε επίσης ότι το χρέος της Ελλάδας δεν δημιουργήθηκε επειδή «θέλαμε να σώσουμε τις τράπεζες», αλλά επειδή οι Ελληνες ζούσαν πάνω από τις δυνάμεις τους αφότου εντάχθηκαν στην ευρωζώνη και δαπανούσαν μέχρι και 40% περισσότερο με δανεικά. Στο πλαίσιο αυτό ο Ολλανδός είπε ότι «είναι θέμα εμπιστοσύνης» να εξοφληθούν όλα τα δάνεια και ότι «δεν υπάρχει μεγάλη υποστήριξη στην ευρωζώνη» για κούρεμα του χρέους.

Το επόμενο ορόσημο στην προσπάθεια για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου, στο οποίο θα φανούν οι προθέσεις των δανειστών σχετικά με τη συνέχεια και κυρίως αν πρόκειται να στείλουν πίσω τις αντιπροσωπείες τους για να συνεχίσουν την αξιολόγηση. Ο –συνεχώς μετακινούμενος –στόχος της κυβέρνησης είναι να κλείσει η αξιολόγηση στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, αλλά πλέον κάποιοι δεν κρύβουν την ανησυχία τους να φτάσουμε χωρίς συμφωνία μέχρι τον Μάιο.