Αναζήτηση
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική την απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης που επέτρεπε τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, σε τρεις περιοχές της χώρας.
Ειδικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση επαγγελματικών Ενώσεων κ.λπ. που ζητούσαν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική η υπουργική απόφαση του 2014 που επέτρεπε δοκιμαστικά τη λειτουργία των εμπορικών κ.λπ. καταστημάτων σε τρεις περιοχές (και σε οκτώ υποπεριοχές) της χώρας.
Αναλυτικότερα, με τους νόμους 4177/2013, 4208/2013 και 4254/2014 προβλέφθηκε ότι με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης θα ορίζονται τρεις τουριστικές περιοχές της χώρας όπου θα επιτρέπεται πιλοτικά για έναν χρόνο η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, χωρίς να απαιτείται για αυτό η έκδοση απόφασης του αντιπεριφερειάρχη.
Κατόπιν αυτών, εκδόθηκε η από 7.7.2014 απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, με την οποία επιτράπηκε πιλοτικά για έναν χρόνο η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, στις νομαρχίες:
• Αττικής: α) Ιστορικό κέντρο Αθηνών και β) Δήμος Ραφήνας – Πικερμίου,
• Κεντρική Μακεδονία: α) Ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης και β) Χαλκιδική και
• Νότιο Αιγαίο: Οι δήμοι: α) Ρόδου, β) Κω, γ) Σύρου Ερμούπολης, δ) Μυκόνου και ε) Θήρας.
Στη συνέχεια προσέφυγαν στο ΣτΕ η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών – Βιοτεχνών – Εμπόρων Ελλάδος, η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος, ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και 20 καταστηματάρχες και έμποροι και ζητούσαν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η επίμαχη υπουργική απόφαση.
«Το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου… »
Παράλληλα, παρέμβαση υπέρ της εφαρμογής της υπουργικής απόφασης, έκαναν στο ΣτΕ οι: 1) Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) 2) Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων 3) Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος και 4) Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Μετά απ’ όλα αυτά, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι η νομοθετική εξουσιοδότηση στον υπουργό Ανάπτυξης να εκδίδει απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές σε τρεις τουριστικές περιοχές, «χωρίς συγκεκριμένο προσδιορισμό» είναι αντίθετη στο άρθρο 43 του Συντάγματος, που επιτάσσει για παρόμοια θέματα να εκδίδονται Προεδρικά Διατάγματα και όχι υπουργικές αποφάσεις.
Και αυτό, σημειώνεται στην δικαστική απόφαση, ανεξαρτήτως των λόγων οι οποίοι αναφέρονται στο δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας των χριστιανών.
Στη συνέχεια κρίθηκε μη νόμιμη και ακυρώθηκε η επίμαχη υπουργική απόφαση.
Παράλληλα, στη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ καταγράφονται τα συνταγματικά δικαιώματα των εργαζομένων και των πολιτών, σε σχέση με την αργία της Κυριακής.
Συγκεκριμένα αναφέρεται:
«Το Σύνταγμα κατοχυρώνει για τους πάσης φύσεως εργαζομένους και απασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες, κλπ) το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου και της απόλαυσης του ατομικού και του από κοινού με την οικογένεια τους, ως τακτικό διάλειμμα της εβδομαδιαίας εργασίας.
Το διάλειμμα αυτό υπηρετεί την υγεία και την ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου με τη φυσική και ψυχική ανανέωση που προσφέρει η τακτική αργία στον εργαζόμενο άνθρωπο εντός της κάθε εβδομάδας (άρθρο 5 και 21 Συντάγματος).
Συναφώς, προσφέρει και την δυνατότητα οργάνωσης της κοινωνικής και οικογενειακής ζωής του, θέματα για τα οποία μεριμνά επίσης το Σύνταγμα (άρθρο 21).
Περαιτέρω το ως άνω δικαίωμα προσλαμβάνει πρακτική αξία για τους εργαζόμενους όταν αυτοί δύνανται μόνοι ή από κοινού με την οικογένειά τους να μετέχουν στην συλλογική ανάπαυλα μιας κοινής αργίας ανά εβδομάδα, ως τέτοια ημέρα έχει επιλεγεί κατά μακρά παράδοση, τόσο στην Ελλάδα όσο και στα λοιπά κράτη της Ευρώπης, η σχετιζόμενη με την Χριστιανική θρησκεία».
Αντιδράσεις
«Η απόφαση του ΣτΕ μίλησε στην ψυχή της αγοράς και δικαίωσε τις θέσεις της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας για τη μικρομεσαία εμπορική επιχείρηση». Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης για την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Πηγές του υπουργείου Οικονομίας σχολίασαν ότι θα εξεταστεί αναλυτικά το σκεπτικό της απόφασης, αλλά υπογράμμισαν πως η θέση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου στην απαίτηση του ΔΝΤ για πλήρη απελευθέρωση της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων είναι αρνητική.
«Το υπουργείο πάντως – όπως σχολίασαν οι ίδιες πηγές – προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλία για την τροποποίηση της νομοθεσίας προκειμένου να θεσπιστούν γενικά κριτήρια, βάσει των οποίων θα προσδιορίζονται οι τουριστικές περιοχές. Γι’ αυτές, οι αντιπεριφερειάρχες θα αποφασίζουν σε συνεννόηση με τους εμπορικούς φορείς την επέκταση της λειτουργίας των καταστημάτων και επιπλέον Κυριακές από αυτές που ισχύουν στην υπάρχουσα νομοθεσία (οκτώ ετησίως)».
Υπενθυμίζεται δε, ότι πρόσφατα, η γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του υπουργείου Οικονομίας διευκρίνισε σχετικά με την προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές πως τα εμπορικά καταστήματα μπορούν να λειτουργούν οκτώ Κυριακές.
Ομως, όπως συνεχίζει, «με την ψήφιση του άρθρου 114 του νόμου 4446/2016… τις υπόλοιπες Κυριακές του έτους, η προαιρετική λειτουργία επιτρέπεται μετά από απόφαση αντιπεριφερειάρχη, μόνο για τα καταστήματα που πληρούν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 16 του νόμου 4177/2013 και συγκεκριμένα:
α) τα εμπορικά καταστήματα με συνολική επιφάνεια εμβαδού, όπως αυτό αναγράφεται στο λογαριασμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, μέχρι διακόσια πενήντα (250) τετραγωνικά μέτρα
β) τα εμπορικά καταστήματα που δεν ανήκουν υπό οποιαδήποτε νομική σχέση σε αλυσίδα καταστημάτων, εξαιρουμένων των περιπτώσεων συμβάσεων δικαιόχρησης (franchise)
γ) τα εμπορικά καταστήματα που δεν λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας τύπου «κατάστημα εντός καταστήματος» (“shops-in-a-shop”) και να μην βρίσκονται σε εκπτωτικά καταστήματα (“outlet”), εμπορικά κέντρα ή εκπτωτικά χωριά.
Σημειώνεται ότι οι αντιπεριφερειάρχες έχουν αυτή τη διακριτική ευχέρεια από το 2013».
