Με την κατάθεση «άτυπου (συμβιβαστικού) πλαισίου εργασίας» από τα Ηνωμένα Εθνη για το κομβικό θέμα των εγγυήσεων και της «εσωτερικής ασφάλειας», αρχίζει σήμερα στο παγωμένο Μον Πελεράν η καθ’ όλα κρίσιμη Σύνοδος τεχνοκρατών για την Κύπρο. Από το αποτέλεσμα της οποίας και θα εξαρτηθεί τελικά η απεμπλοκή των διαδικασιών για λύση του προβλήματος ή αντιθέτως θα προκύψει αδιέξοδο και θα προκληθεί υποτροπή, με απροσδιόριστες εξελίξεις. Κάτι για το οποίο ήδη τα Ηνωμένα Εθνη έχουν προειδοποιήσει τα εμπλεκόμενα μέρη διά του ειδικού αντιπροσώπου του γενικού γραμματέα που κινείται όλο αυτό το διάστημα προς κάθε κατεύθυνση.
Το συμβιβαστικό σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών υποστηρίζεται τόσο από τη Βρετανία –ως άμεσα εμπλεκόμενο συνεγγυητή –όσο και από τις ΗΠΑ με παρασκηνιακή εμπλοκή σε διπλωματικό επίπεδο. Κι ενώ στη διάσκεψη Ελλάδα και Κύπρος παρευρίσκονται με ιδιαίτερα ενισχυμένες ομάδες διπλωματών, διεθνολόγων και στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων, η Τουρκία θα θέσει τελεσιγραφικά την απαίτηση για συνέχιση των εγγυήσεων, στη βάση διμερούς εφεξής συμμετοχής. Της ίδιας δηλαδή όσον αφορά το τουρκοκυπριακό σκέλος της ομοσπονδίας (εφόσον αυτή προκύψει) και της Ελλάδος ως προς το ελληνοκυπριακό κρατίδιο. Με τη Βρετανία ν’ απέχει μεν, αλλά «να ενεργεί διαιτητικά κοινή συναινέσει» γι’ αποσόβηση κρίσεων! Αυτό θα είναι τελικά το μοντέλο που περιάγεται στο παρασκήνιο, προκειμένου να επενεργήσει ως διέξοδος.
Στο ίδιο μήκος κύματος. Αθήνα και Λευκωσία θεωρούν συναφώς ότι: μεταξύ Αγκυρας και Λονδίνου υπάρχει ανοικτός δίαυλος συνεννοήσεως ως προς το Κυπριακό και ειδικότερα σχετικά με ζητήματα εγγυοδοσίας. Οι Αγγλοι, δε, διατυπώνουν (και μάλιστα με βεβαιότητα) την εκτίμηση ότι το Κυπριακό είναι πλέον θέμα χρόνου για να βρεθεί σε ακτίνα οριστικής λύσεως. Κάτι που ανέφερε και ο ίδιος ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον σε συνομιλητές του, μετά τη Γενεύη, θεωρώντας ότι «δεν μπορεί ν’ αναστραφούν οι εξελίξεις εκεί που έχουν φθάσει».
Ο βρετανικός παράγοντας έχει αποδυθεί σε διπλωματικές ενέργειες, το κέντρο βάρους των οποίων αφορά βασικά: την κατοχύρωση «των κεκτημένων του» στην κυπριακή επικράτεια, τα οποία με τίποτα δεν εγκαταλείπει. Και τα οποία σχετίζονται με κυριαρχικά δικαιώματα βάσει της Συνθήκης Εγκαθιδρύσεως. Πλην –όπως ευθέως διαμηνύει προς τις δυο πλευρές –επαναφέρει την ετοιμότητα για εδαφικές αναπροσαρμογές. Με απόδοση δηλαδή μέρους των «κυρίαρχων εδαφών των Βρετανικών Βάσεων» στους Κυπρίους. Αυτά τα εδάφη ανέρχονται στο 3% του συνόλου της κυπριακής επικράτειας. Αλλά πέραν αυτού, ελέγχεται απόλυτα εκτεταμένη ακτογραμμή στις νότιες παρυφές της μεγαλονήσου. Με παράλληλη χρησικτησία κάποιων επιπλέον στρατηγικών σημείων.
Οπως εν πάση περιπτώσει προκύπτει από πληροφορίες που αξιολογούνται στη Λευκωσία (και για τις οποίες έχει ενημερωθεί πλήρως η Αθήνα), η Αγκυρα θ’ ανοίξει σήμερα τα χαρτιά της για τις εγγυήσεις. Και θα δώσει ακόμη και αριθμούς δυνάμεών της που θα παραμείνουν και μετά τη λύση.
Αριθμούς που θεωρείται ότι θ’ αποτελούν διαπραγματευτική πρόταση, αλλά που θ’ αντανακλούν πάντως τη βούληση της συνεχίσεως της στρατιωτικής παρουσίας στα κυπριακά εδάφη. Γίνεται λόγος γι’ απόσπασμα του Αττίλα, της τάξεως των 5.000-8.000 ανδρών, που θα περιορισθούν σε μία ή δύο Βάσεις. Ανατολικά (στην Καρπασία) και δυτικά (στις παρυφές της επαρχίας Κερύνειας). Δηλαδή προς τη Μόρφου, που βρίσκεται τώρα και στο επίκεντρο διελκυστίνδας για το Εδαφικό.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ. Οσον αφορά την εκπροσώπηση της Αθήνας στη σημερινή Σύνοδο του Μον Πελεράν, αυτή διαλαμβάνει, πέραν του επικεφαλής γενικού γραμματέα του ΥΠΕΞ Δημ. Παρασκευόπουλου, τους Χρ. Ροζάκη, Π. Λιάκουμα, Χρ. Αβραάμ, Π. Καλπαδάκη και Ευθ. Παπασταύρου.
Τελευταία Νέα