Παρότι οι συζητήσεις στη Σύνοδο Μον Πελεράν για το κομβικό θέμα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας του υπό προαγωγή ομόσπονδου κυπριακού κράτους δεν έχουν μπει στην ουσία τους (κάτι που αναμένεται να γίνει σήμερα), εντούτοις οι χθεσινές πρώτες τοποθετήσεις της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων (απόλυτα συντονισμένες) δεν αφήνουν καμιά προοπτική για συμφωνία. Γιατί: και η αιτιολόγηση των απαιτήσεων για συνέχιση της εγγυοδοσίας και οι διαδικασίες που συναρτώνται προς αυτήν πόρρω απέχουν από τις ελληνικές προσδοκίες για συμβιβασμό. Πρωταρχικά γιατί δεν συζητούν καν την περίπτωση κατάργησής τους. Και κατά δεύτερο λόγο, οι Τούρκοι θεωρούν «εκτός ατζέντας» θέμα οριστικής (και κυρίως ολικής) αποχώρησης των κατοχικών δυνάμεων από τα κυπριακά εδάφη.
Εκείνο που συζητούν, είναι μόνο η «ενδεχόμενη διαφοροποίηση της Συνθήκης Εγγυήσεων και Συμμαχίας» του 1960, ενώ αποδέχονται την παρουσία και αντίστοιχων ελλαδικών δυνάμεων στο ελληνοκυπριακό μέρος, κάτω από συγκεκριμένους «κοινούς όρους εντολής». Προτάσσουν δε «κώδικα ανησυχιών» για να αιτιολογήσουν την επιμονή τους, με ανοικτό το ενδεχόμενο «περιορισμένου χρονοδιαγράμματος» μεν, αλλά με «δικλίδα επαναξιολόγησης» της συμφωνίας και ανάλογης προέκτασης ή αναίρεσής της!
Κι αυτά, έναντι των προτάσεων της Ελλάδας και της Κύπρου, όπως ήδη έχουν κατατεθεί (και αναπτύχθηκαν χθες) με πρόνοιες:
1. Από μεν πλευράς της Αθήνας, α) σταδιακής αλλά πλήρους αποχώρησης των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων, β) εμπλοκής του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις εφαρμοστικές διαδικασίες της λύσης και της ασφαλείας των πολιτών και γ) υπογραφής Συμφώνου φιλίας και σταθερότητας μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου.
2. Από δε πλευράς Λευκωσίας, α) αναίρεση της Συνθήκης Εγγυήσεως, β) αποχώρηση της κύριας μάζας (75%) των κατοχικών δυνάμεων ευθύς μετά την υπογραφή της λύσης και γ) σταδιακή –αλλά σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα –ολοκλήρωση της πλήρους αποστρατιωτικοποίησης της Κυπριακής Ομοσπονδίας. Με την ασφάλεια να περιέρχεται στη δικαιοδοσία των ευρωπαϊκών κανόνων και την εγγυοδοσία του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Η αλήθεια ως προς τα τεκταινόμενα (την οποία ήδη αρκούντως έχουν αντιληφθεί Αθήνα και Λευκωσία) είναι ότι Ουάσιγκτον και Λονδίνο «δεν βλέπουν καθόλου με καλό μάτι» εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σε αυτές τις διαδικασίες. Κάτι, δηλαδή, που θα έδιδε αυτομάτως δικαιώματα ενεργού παρέμβασης και σε άλλες δυνάμεις. Κυρίως Ρωσία και Κίνα. Κι αυτό το έχουν διαμηνύσει ήδη (έντονα) προς Αθήνα και Λευκωσία. Λέγεται δε ότι ο έλληνας ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς έχει και «ιδίαν πείραν» ως προς τις αμερικανικές αυτές επιλογές και θέσεις. Που το τελευταίο διάστημα διατυπώθηκαν «έως και με σκαιό τρόπο».
Σύγκλιση με Τουρκία. Αντιθέτως, και η Ουάσιγκτον και ιδιαίτερα το Λονδίνο, φαίνεται να συγκλίνουν προς την τουρκική αντίληψη. Δηλαδή, της συνέχισης των εγγυήσεων. Οχι όμως με τον απόλυτο τρόπο που επιθυμούν οι Τούρκοι. Κι εν πάση περιπτώσει, η άσκηση της εγγυοδοσίας: α) Να περιορίζεται αυστηρά στην πλευρά του τουρκοκυπριακού σκέλους της Ομοσπονδίας, χωρίς διασπορά δυνάμεων και ενεργοποίηση οποιωνδήποτε επιχειρησιακών σχεδίων επί κυπριακού εδάφους. β) Να εξυπηρετείται με αυστηρά περιορισμένο μέγεθος στρατιωτικής παρουσίας. γ) Η ενεργοποίηση των εγγυήσεων σε περίπτωση ανάγκης να διέπεται από αυστηρές προϋποθέσεις, με την ουσιαστική (και συναινετική) εμπλοκή όλων των ενδιαφερομένων.
Αυτό το πλαίσιο φαίνεται ότι συνυιοθετείται σε μεγάλο βαθμό –πλην ατύπως –από τα Ηνωμένα Εθνη. Κι επειδή δεν προβλέπεται προσπέλαση των αδιεξόδων και σύγκλιση θέσεων, θεωρείται βέβαιο πως η Σύνοδος θα προεκταθεί. Γιατί τελικά η Σύνοδος έχει –υποτίθεται –καθαρά τεχνοκρατικό χαρακτήρα. Οι αποφάσεις όμως είναι οπωσδήποτε πολιτικές.
Σε ανοικτή γραμμή. Λευκωσία και Αθήνα είναι κυριολεκτικώς «σε ανοικτή γραμμή» με συνεχή επικοινωνία του κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη με τον Πρωθυπουργό. Πρωταρχικά για συντονισμό θέσεων, οι οποίες θα δοκιμασθούν και σε αυτή τη Σύνοδο. Και ασφαλώς για την πρόληψη και αποφυγή ενδεχομένου παρεξηγήσεων και τριβών.
Τουρκικές προκλήσεις. Ενδεικτικό των τουρκικών προθέσεων: την ώρα που στο Μον Πελεράν συνέρχονται οι ομάδες των εμπειρογνωμόνων για προσδιορισμό μίνιμουμ κοινού εδάφους ώστε να διανοιγεί δίοδος επίλυσης του Κυπριακού: α) Η Αγκυρα παρέδιδε στο ψευδοκράτος δύο σκάφη ναυτικής περιπολίας, σε ειδική τελετή (χθες) στην κατεχόμενη Κερύνεια, με πολεμικά της να σουλατσάρουν στα ανοικτά. β) Η λεγόμενη Βουλή του κατοχικού μορφώματος επικύρωνε Σύμφωνο Ενεργειακής Ζεύξης κατεχομένων με την Τουρκία, διά ποντίσεως καλωδίου για φορτία υψηλής τάσεως, ώστε να ενωθούν (μετά το νερό) και ηλεκτρικά «οι δύο χώρες»!
Τελευταία Νέα