Αναζήτηση
Περισσότεροι από ένας στους δέκα άνδρες και γυναίκες ηλικίας άνω των 40 ετών και ένας στους δύο στις ηλικίες άνω των 70 ετών έχουν μια ανώδυνη, αθώα κατάσταση των εντέρων που αποκαλείται εκκολπωμάτωση και συνήθως δεν προκαλεί προβλήματα.
Στο 10% των περιπτώσεων, όμως, αναπτύσσεται φλεγμονή και τότε αρχίζει ο έντονος πόνος χαμηλά στην κοιλιά και τα άλλα συμπτώματα, που μπορεί να απαιτήσουν ακόμα και νοσηλεία στο νοσοκομείο για να αντιμετωπιστούν.
Τα εκκολπώματα και η φλεγμονή τους ήρθαν στο προσκήνιο την περασμένη εβδομάδα, όταν μια νέα μελέτη έδειξε ότι η συχνή κατανάλωση κόκκινου κρέατος αυξάνει 60% τον κίνδυνο φλεγμονής σε όσους καταναλώνουν έξι γεύματα με μοσχάρι, χοιρινό, αρνί ή κιμά (αλλά όχι αλλαντικά) την εβδομάδα.
Τι είναι όμως η εκκολπωμάτωση και πού οφείλεται η φλεγμονή; Οπως εξηγεί ο δρ Δημήτρης Ταμπακόπουλος, διευθυντής της Γαστρεντερολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών, τα εκκολπώματα είναι σακουλάκια που δημιουργούνται στο εξωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου, πιθανώς λόγω ανατομικής κατασκευής. «Ως φαίνεται, υπάρχουν ορισμένα σημεία στο τοίχωμα του εντέρου τα οποία είναι ευπαθή και όταν πιεστούν κατά τις κενώσεις ωθούνται προς τα έξω (σ.σ. προς την υπόλοιπη κοιλιά) και δημιουργούν τα εκκολπώματα» λέει.
Η εμφάνιση των εκκολπωμάτων (συνήθως είναι 5-10 ή περισσότερα) αποκαλείται εκκολπωμάτωση και «είναι μια παραλλαγή του φυσιολογικού και όχι ασθένεια, γι’ αυτό και δεν χρειάζεται θεραπεία» συνεχίζει.
«Αν όμως αναπτυχθεί φλεγμονή, τότε πια μιλάμε για εκκολπωματίτιδα, η οποία οφείλεται στον εγκλωβισμό των κοπράνων μέσα στα εκκολπώματα. Την εκκολπωματίτιδα κάποιοι άνθρωποι την ξεπερνούν εύκολα στο σπίτι, άλλοι χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο και μερικοί χειρουργούνται είτε διότι παρουσιάζουν διάτρηση του εντέρου είτε επειδή ταλαιπωρούνται από πολλούς πόνους, υποτροπές, νοσηλείες ή επιπλοκές όπως η στένωση του εντέρου».
Η εκκολπωματίτιδα συνήθως εκδηλώνεται με πόνο χαμηλά αριστερά στην κοιλιά (πολύ σπάνια δεξιά ή σε όλη την κοιλιά), πυρετό και διαταραχές στις κενώσεις. Η αντιμετώπισή της γίνεται με αντιβιοτική αγωγή και με ειδική διατροφή η οποία τις δυο – τρεις πρώτες ημέρες απαιτεί πλήρη αποφυγή του φαγητού και κατανάλωση άφθονων υγρών για να ηρεμήσει το έντερο.
Αν ο ασθενής εισαχθεί στο νοσοκομείο ή όχι, εξαρτάται από παράγοντες όπως λ.χ. η ένταση των συμπτωμάτων, το επίπεδο ερεθισμού των εκκολπωμάτων, αλλά και τυχόν επιπλοκές όπως η αιμορραγία και η διάτρηση του εντέρου. Η ανάρρωση συνήθως διαρκεί 20 ημέρες.
Ηπροστασία
Πριν αλλά και μετά την εκκολπωματίτιδα, «οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν μέτρα για να έχουν μαλακές και εύκολες κενώσεις και να αποφευχθεί μια (νέα) κρίση» λέει ο δρ Ταμπακόπουλος, ο οποίος έχει διατελέσει διευθυντής της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του 401 Στρατιωτικού Νοσοκομείου.
Αυτό επιτυγχάνεται με κατανάλωση άφθονων φυτικών ινών, επαρκή πρόσληψη υγρών (τουλάχιστον οκτώ ποτήρια υγρά την ημέρα), αποφυγή των υπερβολών στα κορεσμένα λιπαρά και περπάτημα επί τουλάχιστον 30 λεπτά ημερησίως, διότι «η κίνηση διευκολύνει την κένωση του εντέρου αλλά και την κένωση των εκκολπωμάτων». Καλό είναι επίσης αν κάποιος έχει περιττά κιλά να τα χάσει, διότι η παχυσαρκία ως φαίνεται παίζει ρόλο τόσο στην εμφάνιση των εκκολπωμάτων όσο και στην ανάπτυξη φλεγμονής.
Η διατροφή ως φαίνεται παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη των κρίσεων εκκολπωματίτιδας. «Οι ασθενείς πρέπει να τρώνε 25-30 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα από φρέσκα και αποξηραμένα φρούτα, λαχανικά, όσπρια, αρακά, προϊόντα ολικής άλεσης και ξηρούς καρπούς και να αποφεύγουν τα πολλά κορεσμένα λιπαρά από πηγές όπως το κόκκινο κρέας (ιδανικά πρέπει να καταναλώνεται μία φορά κάθε 15 ημέρες), τα τηγανητά φαγητά, τα πατατάκια, τις κρέμες γάλακτος, τα πλήρη γαλακτοκομικά κ.λπ.» εξηγεί ο δρ Ταμπακόπουλος.
Και τονίζει πως είναι αβάσιμη η σύσταση να αποφεύγουν όσοι ήδη έχουν πάθει εκκολπωματίτιδα τους σπόρους, το καλαμπόκι, το σουσάμι και τα ακτινίδια. Ωστόσο, «στα φρέσκα φρούτα ας βγάζουν τη φλούδα, διότι κάποιες μελέτες δείχνουν ότι ίσως ενοχλούν».
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να περιορίζεται η πρόσληψη καφεΐνης σε ένα φλιτζάνι καφέ ή τσάι την ημέρα και σε σποραδική κατανάλωση των άλλων πηγών της (π.χ. σοκολάτα, αναψυκτικά τύπου κόλα, ισοτονικά ροφήματα).
