Ο Λένιν το είχε οραματιστεί. «Οταν θα έχουμε πια επικρατήσει σε παγκόσμια κλίμακα, νομίζω ότι θα έπρεπε να φτιάξουμε από χρυσάφι τα δημόσια αποχωρητήρια στους δρόμους των μεγαλύτερων πόλεων του κόσμου». Ο σκοπός του σχεδίου ήταν, βεβαίως, παιδαγωγικός. Να θυμίζει στους λαούς τι πραγματικά αξίζουν οι καπιταλιστικές αξίες –πόσο φτηνός είναι ο χρυσός.
Καμιά φορά, έχει κανείς την αίσθηση ότι παρόμοιες ηροστράτειες ορμές κινούν και τον πρώτο Πρωθυπουργό της Αριστεράς. Σαν να έχει βάλει κι ο Τσίπρας σκοπό όχι απλώς να αποκαθηλώσει, αλλά να οδηγήσει σε παραδειγματικό ευτελισμό τις αξίες της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας: τα αντίπαλα κόμματα, τους θεσμούς, τα μέσα ενημέρωσης.
Αυτή η διαρκής καμπάνια αποδόμησης του «συστήματος» είναι βέβαια ρηχή. Δεν φιλοδοξεί να ανατρέψει, αλλά να υποκαταστήσει το «σύστημα». Είναι όμως ταυτόχρονα και υπερτιμημένη. Στα δύο χρόνια που κυβερνά ο Τσίπρας δεν έχει δείξει ότι μπορεί να γκρεμίσει τα κεκτημένα της τεσσαρακονταετίας που προηγήθηκε και να χρησιμοποιήσει μετά λενινικώς τα συντρίμμια για είδη υγιεινής.
Πουθενά αλλού δεν έχει εκδηλωθεί αυτή η αδυναμία τόσο έκδηλα όσο στην αποτυχημένη επίθεση στην τηλεοπτική ενημέρωση. Εκεί φάνηκε ότι οι συριζαϊκές τάσεις καθεστωτισμού είναι καταδικασμένες. Για τρεις λόγους.
Πρώτον, επειδή η κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική ισχύ που απαιτεί ένα τέτοιο εγχείρημα. Το κεφάλαιο της λαϊκής της νομιμοποίησης έχει εξαντληθεί. Καθεστώς δεν στήνεται χωρίς κοινωνική βάση.
Δεύτερον, υπάρχουν αντίβαρα που –ενίοτε –λειτουργούν. Δεν είναι μόνο το ΣτΕ. Δεν είναι μόνο η επιτήρηση των δανειστών. Είναι και η ευρωπαϊκή εποπτεία στις τράπεζες που περιορίζει το βεληνεκές των κυβερνητικών παρεμβάσεων.
Τρίτον, η ίδια η ιδέα ότι η πολιτική κυριαρχία περνάει μέσα από τον έλεγχο των Μέσων είναι κάπως παρωχημένη. Τα «συστημικά» media δεν μπόρεσαν να προστατεύσουν από τη φθορά τα «συστημικά» κόμματα –όχι μόνο στην Ελλάδα, ούτε καν στις ΗΠΑ. Στην εποχή του διαδικτυακού κατακερματισμού, πόσο ρεαλιστικό είναι να πιστεύει κανείς ότι θα διασωθεί πολιτικά αν καταφέρει να βάψει με τα χρώματά του ένα παραδοσιακό Μέσο;
Το ότι αυτή η καμπάνια είναι άκαρπη δεν σημαίνει πως είναι και εντελώς ακίνδυνη. Μπορεί να μην προκαλεί καταστροφή, συσσωρεύει όμως επιμέρους θεσμικές και οικονομικές βλάβες, που θα είναι δύσκολο να αναταχθούν μετά τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Οχι, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν έχουν προδιαγραφές αυταρχικού καθεστώτος. Εχουν, όμως, εξουσιαστικές εμμονές ικανές να καθηλώσουν τη χώρα σε μια εκτός θέματος διακυβέρνηση. Σε μια διακυβέρνηση που εξαντλείται σε τεχνάσματα για τη διαχείριση και τη διατήρηση της εξουσίας.