Τα λεφτά είναι πολλά. Και υπάρχουν. Στοιχίζουν όμως ακριβά σε όρους πολιτικού κόστους, ιδίως για μια αριστερή κυβέρνηση και αυτό εξηγεί την αρχική κόκκινη γραμμή απέναντι στα αιτήματα δραστικής μείωσης του αφορολογήτου. Η γραμμή, φαίνεται πως έχει αρχίσει να ξεθωριάζει. Τα σενάρια τρέχουν εδώ και καιρό. Τόσο στο υπουργείο Οικονομικών όσο και στους κόλπους των δανειστών. Η κυβέρνηση δεν έχει πει το «ναι», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει κάνει τους υπολογισμούς της. Όλα τα σενάρια, βλέπετε, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η δραστική μείωση του αφορολογήτου είναι ικανή να αποφέρει κατακόρυφη αύξηση των δημοσίων εσόδων.
Κάθε εξήντα ευρώ μείωσης της έκπτωσης φόρου που δικαιούνται σήμερα μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες είναι ικανή να γεννήσει περίπου 200 εκατ. ευρώ πρόσθετων εσόδων για τον προϋπολογισμό, τα οποία είναι αδύνατο να μην εισπραχθούν. Παρακρατούνται σε μηνιαία βάση από τους μισθούς και τις συντάξεις.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Για να γίνει κατανοητό πόσο πολύ αποδίδει το μαχαίρι στο αφορολόγητο, αρκεί ένα παράδειγμα. Αν το έμμεσο αφορολόγητο από τα 8.636 ευρώ σήμερα –για τον άγαμο χωρίς παιδιά –μειωθεί στα 8.000 ευρώ, η μεταβολή αυτή εφόσον δεν αλλάξει η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και διατηρηθεί ο πρώτος συντελεστής στο μάλλον εξωφρενικό για τα νέα δεδομένα 22%, τα πρόσθετα έσοδα προσεγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ.
Σκεφτείτε ότι οι περυσινές αλλαγές που οδήγησαν σε κλιμάκωση του αφορολογήτου από τα 9.545 ευρώ για όλους τους δικαιούχους σε 8.636 έως 9.545 ευρώ έγιναν με στόχο πρόσθετα έσοδα 1% του ΑΕΠ ή περίπου 1,8 δισ. ευρώ. Και τα χρήματα αυτά άρχισαν να εισπράττονται από τον επόμενο μήνα ψήφισης της μείωσης του αφορολογήτου μέσω της αυξημένης παρακράτησης φόρου σε μισθούς και συντάξεις, συντελώντας καταλυτικά στην περυσινή υπέρβαση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Ας δούμε τώρα το σενάριο από άλλη οπτική. Αν το αφορολόγητο υποχωρούσε από τα 8.636 στα 8.000 ευρώ, ο άγαμος μισθωτός με ετήσιες αποδοχές 8.636 ευρώ με πρώτο συντελεστή 22% θα καλούνταν να πληρώσει φόρο 140 ευρώ.
Το παράδειγμα αφορά έναν άγαμο δημόσιο υπάλληλο με μηνιαίες αποδοχές 700 ευρώ. Τα 140 ευρώ είναι υπολογίσιμο μέγεθος. Αν ο επιμερισμός τους γίνει σε δωδεκάμηνη βάση, μέσω της μηνιαίας παρακράτησης φόρου οι αποδοχές του θα μειωθούν κατά 11,6 ευρώ. Αυτές οι ασκήσεις επί του αφορολογήτου, με μεζούρα την ισοδυναμία που ορίζει ότι μαχαίρι 60 ευρώ στην έκπτωση φόρου κλείνει 200 εκατ. ευρώ τρύπας στις απαιτήσεις των δανειστών, θα μπουν στη ζυγαριά του πολιτικού κόστους, θα αναμετρηθούν με τις ανοχές και τις αντοχές της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, θα σταθμιστούν έναντι του ενδεχομένου να ξεμπλοκάρουν τη διαδικασία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης και θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.
Όσα περισσότερα απαιτήσουν τελικά οι δανειστές από το αφορολόγητο τόσο βαθύτερα θα μπει ο κόφτης, στον βαθμό που συμβιβαστεί η κυβέρνηση. Και επειδή θεωρείται μάλλον απίθανο να διατηρηθεί ο πρώτος συντελεστής στο 22%, το αφορολόγητο θα πρέπει να πέσει δραστικά πιο χαμηλά για να βγαίνουν τα νούμερα. Με πρώτο συντελεστή κοντά στο 10%, θα απαιτούνταν υπερδιπλάσιο μαχαίρι στη ζώνη των 7.000 ευρώ, για να βγει αύξηση εσόδων κοντά στα 2 δισ. ευρώ.
