Η παράταση του κόφτη μετά το 2018 και η περιγραφή συγκεκριμένων μέτρων που δεν θα νομοθετηθούν άμεσα θα περιλαμβάνονται στο πακέτο δεσμεύσεων που θα αναλάβει η κυβέρνηση, προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο στη διαπραγμάτευση και να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
Οι δεσμεύσεις θα περιγράφονται στο πλαίσιο επιστολής του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου στους θεσμούς, ενόψει του Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου. Σύμφωνα με υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή, «τόσο η κυβέρνηση όσο και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν ότι δεν θα χρειαστούν» αυτά τα μη νομοθετημένα μέτρα, καθώς εκτιμούν ότι οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα θα επιτευχθούν με τα υφιστάμενα μέτρα.
Πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών πάντως επιμένουν ότι μεταξύ των μέτρων που θα περιλαμβάνει ο κόφτης είναι η μείωση του αφορολογήτου.
Στόχος είναι, σε κάθε περίπτωση, να ικανοποιηθεί το ΔΝΤ, αφού οι τελευταίες δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κατέστησαν σαφές ότι χωρίς αυτό η αξιολόγηση κινδυνεύει να πέσει στα βράχια.
«Η κυβέρνηση τα δίνει όλα αρκεί να έχει τη διαβεβαίωση ότι θα κλείσει η αξιολόγηση» λέει χαρακτηριστικά πηγή που βρίσκεται κοντά στις διαπραγματεύσεις.
Το στοίχημα για τη μελλοντική συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα είναι ακόμη ανοιχτό.
ΚΑΘΗΣΥΧΑΣΜΟΣ. Μετά τις προχθεσινές δηλώσεις Σόιμπλε, χθες το ΔΝΤ έκανε καθησυχαστικές κινήσεις. Σύμφωνα με δήλωση του εκπροσώπου του Τζέρι Ράις, στο Νταβός συναντήθηκαν ο Σόιμπλε με τη γενική διευθύντρια του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ και η τελευταία έδωσε διαβεβαιώσεις ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει πλήρως ενεργό στις συζητήσεις με την Ελλάδα, «με στόχο να επιτευχθεί γρήγορα συμφωνία για ένα πρόγραμμα που θα μπορούσε να στηριχθεί με τη χρήση των πόρων του Ταμείου».
Μία ημέρα πριν ο Σόιμπλε είχε διαμηνύσει ότι χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ το πρόγραμμα θα λήξει και ο ίδιος δεν θα υποστηρίξει την ψήφιση νέου από το γερμανικό Κοινοβούλιο. Το τελεσίγραφο απευθυνόταν κυρίως στην Ελλάδα, ώστε να λάβει τα μέτρα που ζητά το Ταμείο, αλλά και στο ΔΝΤ. Ουσιαστικά προειδοποιούσε το Ταμείο ότι θα έχει την ευθύνη για μια εξέλιξη που δεν αποκλείεται να καταλήξει ακόμη και σε Grexit, με όλες τις συνέπειες για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντεϊσελμπλούμ είχε αναφέρει επίσης στους υπουργούς Οικονομικών ότι το ΔΝΤ δεν μπορεί να φύγει οδηγώντας το ελληνικό πρόγραμμα σε αδιέξοδο.
Σύμφωνα με μια εκδοχή που εξακολουθεί να δείχνει πιθανή, το ΔΝΤ θα συνεχίσει να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα με τον σημερινό του ρόλο τουλάχιστον μέχρι να κλείσει η αξιολόγηση, την οποία και θα υπογράψει. Στο μεταξύ, δεν θα δημοσιοποιήσει καμία ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (όπως αναμένεται να κάνει ενόψει της δημοσιοποίησης της έκθεσής του για την ελληνική οικονομία με βάση το άρθρο IV) ούτε θα αποσαφηνίσει τι θα κάνει στο μέλλον, δηλαδή αν θα αναλάβει χρηματοδοτικό ρόλο, αν θα παραμείνει στον σημερινό του ή αν θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα.
Κάτι τέτοιο θα επιτρέψει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και δεν θα αποτελέσει εμπόδιο ενόψει των ολλανδικών εκλογών, στα μέσα Μαρτίου. Είναι ωστόσο ερώτημα για πόσο καιρό το Ταμείο θα κρατήσει κρυφή την ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Αλλωστε, μετά τις ολλανδικές έρχονται και οι γερμανικές εκλογές, τον Σεπτέμβριο.
Επιπλέον, για να βάλει την υπογραφή του στην αξιολόγηση το ΔΝΤ θα απαιτήσει, ούτως ή άλλως, μέτρα από την κυβέρνηση. Αυτή την απαίτηση φιλοδοξεί να ικανοποιήσει η επιστολή Τσακαλώτου.
ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ. Μέτρα δεν ζητά μόνο το ΔΝΤ. Σύμφωνα με πηγή των ευρωπαϊκών θεσμών, για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση χρειάζονται τα εξής:
n Μέτρα 0,4% του ΑΕΠ (περίπου 750 εκατ. ευρώ) για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό του 2018. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ήδη έχει συμφωνηθεί σε τι θα αφορούν τα 550 εκατ. ευρώ και απομένει συμφωνία για τα 200 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, αυτά πρέπει να ψηφιστούν.
n Να κλείσει συμφωνία στα ενεργειακά.
n Να κλείσει συμφωνία στα εργασιακά.
Σύμφωνα με πηγή κοντά στις διαπραγματεύσεις, η κυβέρνηση κρατά τα θέματα αυτά ανοιχτά προκειμένου να μπορεί να παίξει το χαρτί των εκλογών, αν χρειαστεί. Αν όμως ήταν σίγουρη ότι η αξιολόγηση θα ολοκληρωνόταν, θα ήταν διατεθειμένη να κάνει υποχωρήσεις και να τα κλείσει.
Πηγές από την Ευρώπη δεν επενδύουν πολλές ελπίδες στο Eurogroup της προσεχούς Πέμπτης. Το καλό σενάριο, λένε, θα ήταν να δινόταν εντολή να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα. Αλλά στην πραγματικότητα, προσθέτουν, «δεν περιμένουμε πολλά».
Η καθυστέρηση και η αβεβαιότητα έχουν βάλει στον πάγο φυσικά και την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Πλέον, η προοπτική του Μαρτίου δείχνει χλωμή και προβάλλουν ως πιθανές αυτές του Απριλίου και –μετά –του Ιουνίου. Αλλωστε ο Μάριο Ντράγκι, ο οποίος δέχεται μεγάλη πίεση από τη Γερμανία να αυξήσει τα επιτόκια, δεν βιάζεται να ανοίξει άλλο ένα μέτωπο θέτοντας θέμα ένταξης την Ελλάδας στο QE.