Οι νέες διαδικτυακές υπηρεσίες, όπως η μουσική συνεχούς ροής, οι πλατφόρμες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία και οι συναθροιστές ειδήσεων, είναι πλέον πολύ δημοφιλείς. Παράλληλα, οι καταναλωτές αναμένουν όλο και περισσότερο να έχουν πρόσβαση σε αντίστοιχο περιεχόμενο. Ομως, οι δημιουργοί, οι άλλοι κάτοχοι δικαιωμάτων και οι εφημερίδες συχνά δεν είναι σε θέση να διαπραγματευτούν τους όρους, καθώς και την πληρωμή για τη διαδικτυακή χρήση των έργων και των εκτελέσεών τους. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, τα κείμενα των εφημερίδων αναπαράγονται σε διάφορες ιστοσελίδες με αποτέλεσμα οι εφημερίδες να χάνουν έσοδα. Εχουμε μάλιστα φτάσει στο άλλο άκρο, όπου αν τα έντυπα μέσα στη διαδικτυακή τους εκδοχή βάλουν συνδρομή, λοιδορούνται από τους χρήστες του Διαδικτύου καθώς έχουν εθιστεί από την «κουλτούρα του τζάμπα».
Ομως, το νέο ψηφιακό περιβάλλον δημιουργεί ευκαιρίες για τους δημιουργούς, υπό τον όρο ότι οι κανόνες παρέχουν ασφάλεια δικαίου και σαφήνεια για όλους τους εμπλεκομένους. Γι’ αυτό τον λόγο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μια σειρά από ρυθμίσεις ώστε να διασφαλιστεί:
z ευρύτερη επιλογή και καλύτερη πρόσβαση σε διαδικτυακό περιεχόμενο και σε διασυνοριακό επίπεδο
z βελτίωση των κανόνων για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας
z μια πιο δίκαιη και βιώσιμη αγορά για τους δημιουργούς, τους κλάδους της δημιουργικότητας και τον Τύπο.
Στην ουσία, η Επιτροπή προτείνει έναν νομικό μηχανισμό για να αποκτούν ευκολότερα οι τηλεοπτικοί φορείς τις αναγκαίες άδειες από τους κατόχους δικαιωμάτων προκειμένου να μεταδίδουν διαδικτυακά προγράμματα σε άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ. Ετσι, οι τηλεοπτικοί φορείς, για παράδειγμα, θα μπορούν να μεταδίδουν πολλά προγράμματά τους, όπως ενημέρωση, ντοκιμαντέρ ή ψυχαγωγικές εκπομπές, σε άλλα κράτη – μέλη, αυξάνοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τις δυνατότητες επιλογής των καταναλωτών.
Ωθηση στην έρευνα. Η Επιτροπή επίσης πρότεινε μια εξαίρεση ώστε τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν υλικά ως βοηθήματα διδασκαλίας μέσω ψηφιακών εργαλείων και διαδικτυακών μαθημάτων σε διασυνοριακό επίπεδο. Με τον τρόπο αυτόν θα δοθεί η τόσο αναγκαία ώθηση στην καινοτόμο έρευνα, δεδομένου ότι σήμερα σχεδόν όλες οι επιστημονικές δημοσιεύσεις είναι ψηφιακές και ο συνολικός όγκος τους αυξάνεται κατά 8-9 % ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο. Ακόμη, η Επιτροπή αποσκοπεί να ενισχύσει τη θέση των κατόχων δικαιωμάτων όσον αφορά τη διαπραγμάτευση και την αμοιβή τους για τη διαδικτυακή εκμετάλλευση του περιεχομένου τους στις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο, όπως το YouTube ή το Dailymotion. Οι πλατφόρμες αυτές θα έχουν την υποχρέωση να εφαρμόζουν αποτελεσματικά μέτρα, τεχνολογίες αυτόματης ανίχνευσης τραγουδιών ή οπτικοακουστικών έργων για να διαπιστώνεται εάν υπάρχει ή όχι παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων. Παρομοίως, η Επιτροπή προτείνει να θεσπιστεί ένα συναφές πνευματικό δικαίωμα για τους εκδότες, παρόμοιο με εκείνο που ήδη υπάρχει στο Κοινοτικό Δίκαιο για τους παραγωγούς ταινιών, τους παραγωγούς δίσκων (φωνογραφημάτων) και τους τηλεοπτικούς φορείς.
Δεδομένου ότι οι εκδότες θα αναγνωριστούν ως κάτοχοι δικαιωμάτων για πρώτη φορά, θα είναι σε καλύτερη θέση να διαπραγματεύονται τη χρήση του περιεχομένου τους από τις διαδικτυακές υπηρεσίες που το χρησιμοποιούν ή καθιστούν δυνατή την πρόσβαση σε αυτό κι έτσι θα είναι επίσης σε καλύτερη θέση να καταπολεμήσουν την πειρατεία. Η προσέγγιση αυτή θα παράσχει σε όλους τους παράγοντες ένα σαφές νομικό πλαίσιο για την αδειοδότηση περιεχομένου για ψηφιακές χρήσεις και θα συμβάλει στην ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων προς όφελος των καταναλωτών.