«Ουδέν νεώτερον από το μέτωπο» του Μον Πελεράν. Οπου οι διαβουλεύσεις μεταξύ των υψηλού επιπέδου τεχνοκρατικών ομάδων για τα κρίσιμα ζητήματα των εγγυήσεων και της ασφάλειας στην Κύπρο τερματίσθηκαν μία μέρα πριν από το προγραμματισμένο τέλος τους! Ενδεικτικό της απουσίας προόδου και αντιθέτως των επιπλοκών, που οδηγούν τελικά σε ουσιαστικό αδιέξοδο τις διαδικασίες για επίλυση του Κυπριακού. Με την Τουρκία να παραμένει αμετακίνητη στις αρχικές της θέσεις, εμμένοντας στην προϋπόθεση και της δικής της (μονομερούς) εγγυοδοσίας και της παρουσίας μέρους των κατοχικών της δυνάμεων επί κυπριακού εδάφους και μετά τη λύση. Οπόταν κι επιτείνονται ανησυχίες για ενδεχόμενες επιπλοκές και συνακόλουθες υποτροπές στις ήδη τεταμένες (λόγω προκλήσεων) ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η σκλήρυνση των τουρκικών θέσεων που οδήγησαν στο ναυάγιο εντάθηκε μετά την εκτός προγράμματος αιφνίδια παρουσία στο Μον Πελεράν του τούρκου αντιπροέδρου της κυβερνήσεως Τουγρούλ Τουρκές. Που απέφυγε μεν να εμφανισθεί με την αντιπροσωπεία της χώρας του στις συνομιλίες, είχε όμως συνεχείς επαφές και με αυτή και με τα μέλη της τουρκοκυπριακής ομάδας, προς τα οποία μετέφερε προφανώς οδηγίες της Αγκυρας. Ειδικότερα –όπως εκτιμάται από μέλη της ελληνικής αποστολής –οδηγίες του ίδιου του Ταγίπ Ερντογάν. Αποτέλεσμα των οποίων ακριβώς και υπήρξε η άδοξη λήξη της Συνόδου.
Η ΝΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ. Κι ενώ επιβεβαιώνεται και στην πράξη «απόλυτη σχεδόν σύγκλιση θέσεων» της βρετανικής αποστολής με τις τουρκικές απαιτήσεις για διατήρηση της εγγυοδοσίας, σημειώνεται νέα παρέμβαση και της Ουάσιγκτον προς την ίδια κατεύθυνση. Με σαφή σύσταση εγκαταλείψεως, από ελληνικής πλευράς, της ιδέας για εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις διαδικασίες που ενδεχομένως θα συμφωνηθούν. Κι αυτό, για ν’ αποκλεισθεί κάθε δυνατότητα ρωσικής κυρίως αναμείξεως στο θέμα, που για τις ΗΠΑ θεωρείται (και αντιμετωπίζεται) ως ενδοσυμμαχική διαφορά.
Ενδεικτικό αυτών των παρασκηνιακών παρεμβάσεων και των αναπαραγόμενων ζυμώσεων είναι και η έντονη (και κατ’ ακρίβειαν οργίλη) δυσαρέσκεια της Μόσχας, η οποία και απορρέει όχι μόνο από την αμερικανοβρετανική θέση, αλλά και από τη στάση κάποιων δυνάμεων στη Λευκωσία. Θεωρώντας ότι διαμορφώνεται κλίμα που ακυρώνει την άσκηση επιθυμητής ρωσικής επιρροής γενικότερα στο Κυπριακό και ως εκ τούτου στις περιφερειακές διαμορφώσεις οι οποίες θ’ ανακύψουν από την ενδεχόμενη λύση του. Ενδεικτικές ακριβώς των ρωσικών αντιδράσεων και του «υπόγειου πολέμου» που μαίνεται στο παρασκήνιο –και που γίνεται ήδη αρκούντως αισθητός στο προσκήνιο –υπήρξαν οι δηλώσεις της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρίας Ζαχάροβα, που ζήτησε μέχρι και παρέμβαση της Λευκωσίας όσον αφορά τη στοχοποίηση της Μόσχας. Η οποία θεωρεί ότι αποτελούν μέρος ενορχηστρωμένης αμερικανοβρετανικής μεθοδεύσεως που βρίσκεται σ’ εξέλιξη. Οπόταν και δημιουργούνται συνθήκες σοβαρών παρεξηγήσεων κι επιπλοκών.
Η ΑΛΛΑΓΗ ΦΡΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ. Κι αυτό ενώ, δυο μέρες πριν από τη χθεσινή αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο, η Ουάσιγκτον παρενέβη και πάλι στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, με τηλεφωνικές επαφές του αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν τόσο με τον κύπριο πρόεδρο Αναστασιάδη όσο και με τον τουρκοκύπριο κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί. Προς τους οποίους διεβίβασε –πέραν άλλων –ταυτόσημο μήνυμα: α) Οτι «δεν πρέπει ν’ αφήσουν την παρούσα ευκαιρία που έχει δημιουργηθεί για λύση του Κυπριακού να χαθεί» και «να μη διστάσουν για το επόμενο βήμα». β) Οτι η αμερικανική αντίληψη για το πρόβλημα και συνεπώς η προσέγγιση των διαδικασιών για επίλυσή του δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί με την αλλαγή της αμερικανικής διοικήσεως.
Ως προς αυτό ήταν –όπως αναφέρουν ενημερωμένες πηγές στη Λευκωσία –κατηγορηματικός. Κάτι που προδιαγράφει επανενεργοποίηση των διπλωματικών μηχανισμών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ευθύς μετά την εγκατάσταση των νέων πολιτικών προϊσταμένων για επιτάχυνση των εξελίξεων.
Στο μεταξύ, ο ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών, Εσπερν Μπαρθ Αϊντα, μεταβαίνει τη Νέα Υόρκη όπου: Αφενός θα ενημερώσει (στις 23 Ιανουαρίου) τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για τα τεκταινόμενα στην Ελβετία και στο τρίγωνο Λευκωσίας, Αγκυρας και Αθήνας ως προς το Κυπριακό. Και αφετέρου θα διαβουλευθεί με τον επικεφαλής του διεθνούς οργανισμού για τα επόμενα βήματα. Καθώς και ο ίδιος και ο γ.γ. φρονούν πλέον ότι: Μόνο με πολιτικές αποφάσεις των ηγετών των εμπλεκόμενων χωρών μπορεί να υπάρξουν υπερβάσεις και στα θέματα των εγγυήσεων και σε ό,τι αφορά τις εσωτερικές πτυχές του προβλήματος.
ΜΕΣΟΛΑΒΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ. Εδαφικό δηλαδή και νομή των εξουσιών. Οπόταν και θεωρείται βέβαιο πως θα εκδηλωθεί νέα πρωτοβουλία του Γκουτέρες για την επανασύγκληση Διασκέψεως στη Γενεύη ως δεύτερη φάση των προσπαθειών που απέβησαν άκαρπες. Στην οποία και θα κατατεθούν αυτή τη φορά πιο συγκεκριμένες μεσολαβητικές ιδέες και προτάσεις για «έστω και καταρχήν συμφωνία». Κάτι που υποστηρίζεται όπως φαίνεται και από τις ΗΠΑ, που δυσφορούν για τη στασιμότητα. Καθώς:
1. Αναμένουν προφανώς –κατά τις εκτιμήσεις πληροφορημένων κύκλων –και σοβαρές περιφερειακές εξελίξεις και διαμόρφωση αποφάσεων ως προς τα ενεργειακά κοιτάσματα της περιοχής.
2. Φοβούνται έως και ανεξέλεγκτες επιπλοκές στα ελληνοτουρκικά κι ενδεχόμενες υποτροπές λόγω των εντάσεων και τριβών που αναπαράγονται στον αιγαιωτικό χώρο. Κι άλλωστε αυτά συνιστούν την κυριότερη δυναμική πίσω από την προαγωγή των πρωτοβουλιών για επιτάχυνση λύσεως του Κυπριακού. Οι οποίες και θα ενταθούν τις επόμενες λίγες εβδομάδες με συγκεκριμένες και αποφασιστικότερες, όπως εκτιμάται, παρεμβάσεις.