Υπάρχει μια Ευρώπη που ανησυχεί. Αλλά υπάρχει και μια Ευρώπη που πανηγυρίζει –το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δεύτερης συγκεντρώθηκε προχθές στο Κόμπλεντς της Γερμανίας για να διατρανώσει ότι «ο Τραμπ υπέδειξε μια διαφυγή από το αδιέξοδο» και άρα «το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στην Ευρώπη». Στη γερμανική πόλη, στις όχθες του Ρήνου και του Μοζέλα, συγκεντρώθηκαν οι ηγέτες των ακροδεξιών κομμάτων από τέσσερις χώρες. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν δύο «μαύρες βασίλισσες»: η Φράουκε Πέτρι του κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία και η Μαρίν Λεπέν του Εθνικού Μετώπου. Οι άλλοι δύο ήταν ο Ολλανδός Γκέερτ Βίλντερς και ο Ιταλός Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά. Αν και δεν βρισκόταν εκεί σωματικά, στην παρέα θα μπορούσε να προστεθεί και ένας άλλος Ιταλός, ο Μπέπε Γκρίλο του Κινήματος 5 Αστέρων. Ο λαϊκιστής κωμικός βρήκε τον νέο αμερικανό πρόεδρο «μετριοπαθή» και τις θέσεις του σωστές: «Είπε αυτά που έπρεπε στους Κινέζους σχετικά με τον προστατευτισμό. Οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν θα πηγαίνουν πια στο Μεξικό αλλά θα μένουν στις ΗΠΑ. Θα δώσει ώθηση στις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις και θα αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα που έχουν αναπτυχθεί στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη. Αν θέλει να αποσύρει τις ΗΠΑ, ας το κάνει. Αν επιθυμεί να προσεγγίσει τον Πούτιν, δηλαδή αυτόν που λέει τα πιο λογικά πράγματα στην εξωτερική πολιτική, δεν μπορεί παρά να έχει την έγκρισή μας» δήλωσε σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Ζουρνάλ ντι Ντιμάνς».
Κάπως έτσι ήταν το κλίμα και στο Κόμπλεντς. «Ζούμε το τέλος του παλαιού και τη γέννηση ενός νέου κόσμου» δήλωσε η Λεπέν με αφορμή τον Τραμπ. Ενώ, όπως και ο αμερικανός πρόεδρος, έτσι και η Πέτρι έσπευσε να θάψει την ευρωπαϊκή ιδέα. «Η Ευρώπη δεν ανέχθηκε τη Γαλλία του Ναπολέοντα, τη ναζιστική Γερμανία, τη σοβιετική Ρωσία και δεν πρόκειται να ανεχθεί περισσότερο ούτε την ΕΕ» δήλωσε. Για τον Βίλντερς, πάλι, «χθες γεννήθηκε μια νέα Αμερική, αύριο θα γεννηθεί μια νέα Ευρώπη». Πότε; Η Λεπέν βιάζεται, θέλει αυτή η «νέα Ευρώπη» να γεννηθεί μέσα στο 2017. Και είναι σίγουρη ότι θα συμβεί –το Brexit και ο Tραμπ είναι η λοκομοτίβα που θα παρασύρει και το βαγόνι της Γηραιάς Ηπείρου.
Αν ένα μέρος της Ευρώπης που πανηγυρίζει βρισκόταν μέσα στο Ράιν Μόζελ Χάλε, την Αίθουσα Ρήνου και Μοζέλα, ένα μέρος αυτής που ανησυχεί βρισκόταν απέξω ακριβώς. Γιατί την ίδια ώρα στο Κόμπλεντς διαδήλωσαν περισσότερα από 5.000 άτομα με κεντρικό σύνθημα «Οποιος κοιμάται στη δημοκρατία, ξυπνάει στη δικτατορία». Ανάμεσα στους διαδηλωτές ήταν ο επικεφαλής του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. «Νομίζουν ότι με την ανάδειξη στην προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ ξαναγίνεται δημοφιλής ο εθνικισμός» δήλωσε στη διαδήλωση, ενώ μία ημέρα νωρίτερα, όταν ο Τραμπ ορκιζόταν 45ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, είχε σχολιάσει με έναν μάλλον αιχμηρό τρόπο την ομιλία του: «Αυτά που ακούσαμε σήμερα ήταν υψηλοί, εθνικιστικοί τόνοι. Νομίζω ότι πρέπει να προετοιμαστούμε για μια δύσκολη περίοδο».
Ο Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ βλέπει επίσης τον «παλαιό κόσμο του 20ού αιώνα να τελειώνει μια για πάντα» με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, περιγράφοντας αυτό που έρχεται ως «περίοδο αβεβαιότητας». Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε χθες στην «Μπιλντ», ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας σημειώνει: «Ποιες αντιλήψεις της (παγκόσμιας) τάξης θα επικρατήσουν τον 21ο αιώνα, πώς θα μοιάζει ο κόσμος του αύριο, τίποτε δεν έχει ακόμη καθοριστεί, όλα είναι εντελώς ανοιχτά». Οπως πάντα σε κάθε πολιτική μετάβαση «υπάρχουν αβεβαιότητες», τονίζει. «Αλλά σε αυτή την περίοδο μιας νέας παγκόσμιας αταξίας πρόκειται για πολύ περισσότερα. Είναι πολλά αυτά που διακυβεύονται» προσθέτει.
Η Ανγκελα Μέρκελ προτίμησε, όπως αναμενόταν, να κρατήσει πιο χαμηλούς τόνους. «Ακόμη και όπου υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, συμβιβασμοί και λύσεις μπορούν να βρεθούν όταν ανταλλάξουμε ιδέες με σεβασμό» σημείωσε. Από την προσοχή των παρατηρητών δεν διέφυγε το γεγονός πάντως ότι την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ορκιζόταν στην Ουάσιγκτον, εκείνη παρευρισκόταν στα εγκαίνια ενός μουσείου τέχνης στο Πότσνταμ.
