Ο ισπανόφωνος κόσμος βάφτισε ήδη την εποχή και τις τακτικές του Τραμπ: Trumpismo. Αλλωστε η Λατινική και η Νότια Αμερική έχουν πλούσιο παρελθόν σε ηγέτες με τα χαρακτηριστικά του Τραμπ. Μάτσο χαρακτήρες, πύρινοι λόγοι, υπερφίαλες υποσχέσεις, τακτικές bullying, πόλωση και οπαδισμός.
Ο πραγματικός νονός του Trumpismo, όμως, είναι ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Οι ομοιότητες είναι εκκωφαντικές. Δυο δισεκατομμυριούχοι επιχειρηματίες που μπήκαν στην πολιτική ως outsiders. Εχοντας χρήματα και δύναμη, άνοιξαν βεντέτα με το οικονομικό, το πολιτικό και το μιντιακό κατεστημένο δήθεν εξ ονόματος των μη προνομιούχων. Επεισαν ότι το μοντέλο της επιτυχίας τους στις επιχειρήσεις είναι η απάντηση στα πολιτικά αδιέξοδα.
Ενα προσωποκεντρικό μοντέλο, πασπαλισμένο από τη χρυσόσκονη της showbiz και της trash culture που θεραπεύει τα πάντα. Δημιουργεί οπαδούς και λειτουργεί ως ασπίδα απέναντι σε κάθε παραβίαση της συμβατικής πολιτικής ετικέτας και ηθικής. Από τη σύγκρουση συμφερόντων μέχρι τα μπούνγκα μπούνγκα πάρτι, μέχρι την προσβολή κάθε κοινωνικής ομάδας.
Η διαφορά είναι ότι ο Μπερλουσκόνι ηγήθηκε μιας μεσαίας ευρωπαϊκής δύναμης και είχε μικρό αποτύπωμα στα διεθνή δρώμενα. Η θητεία του Τραμπ στο πηδάλιο της υπερδύναμης θα φέρει εξ ορισμού σημαντικές μεταβολές στην πλανητική σκακιέρα.
Ο Τραμπ πατάει στις βασικές παραδοχές της αμερικανικής παράδοσης του Αντριου Τζάκσον. Ενα ρεύμα αμερικανικού ποπουλισμού που εκφράζει καχυποψία απέναντι στην ομοσπονδιακή εξουσία και τις ελίτ. Και θεωρεί ως επιτομή της ελευθερίας την ισχύ της δεύτερης τροπολογίας του αμερικανικού Συντάγματος. Το δικαίωμα, δηλαδή, κάθε πολίτη να φέρει όπλα.
Μια παράδοση οικονομικού προστατευτισμού που επιδιώκει εμπορικά προνόμια για τα αμερικανικά προϊόντα στο εξωτερικό. Στέκεται αρνητικά απέναντι στη μετανάστευση θεωρώντας ότι θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή της παραδοσιακής κοινότητας. Ενώ το χαμηλόμισθο εργατικό δυναμικό απειλεί θέσεις εργασίας για τους αμερικανούς πολίτες.
Στα διεθνή, προκρίνει τον επιλεκτικό παρεμβατισμό. Με έμφαση στην αντίληψη της εθνικής υπόληψης και την προστασία των ζωτικών εθνικών συμφερόντων.
Υπό αυτή την έννοια η λογική του Τραμπ θα είναι κοντύτερα στη λογική της ισορροπίας της ισχύος και των σφαιρών επιρροής παρά στις αξίες του διεθνιστικού ουιλσονιανού ιδεαλισμού, που σε μεγάλο βαθμό εξέφρασε ο Ομπάμα.
Ο Τραμπ βλέπει τον κόσμο ως ένα πεδίο ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων. Οπως η Ρωσία, η Γερμανία, η Κίνα. Συμβιβάζεται με τη πολιτική των σφαιρών επιρροής του Πούτιν γιατί θεωρεί ότι δεν απειλεί τα αμερικανικά συμφέροντα. Εκχωρεί την Ευρώπη στους Γερμανούς. Και αρνείται την προσέγγιση με τη Κίνα γιατί τη θεωρεί δυνάμει πλανητική απειλή για τις ΗΠΑ. Είναι πολύ νωρίς να εκτιμήσουμε αν η προεδρία Τραμπ θα σημάνει το τέλος του θεσμικού οικοδομήματος και του κανονιστικού πλαισίου του μεταπολεμικού κόσμου. Το σίγουρο είναι ότι θα δοκιμάσει τις αντοχές του.
Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής πανεπιστημίου και πρώην υπουργός
