Αύριο κλείνουν δύο χρόνια από τη μέρα που ο ΣΥΡΙΖΑ απέσπασε το ιστορικό 36,34% και σχεδόν αμέσως έγινε ο κορμός της πρώτης αριστερής κυβέρνησης στη χώρα –με τη σύμπραξη της λαϊκής Δεξιάς των ΑΝΕΛ.
«Υπάρχουν δεκαετίες όπου τίποτα δεν συμβαίνει και υπάρχουν βδομάδες όπου συμβαίνουν δεκαετίες» έχει πει ο Λένιν. Το είχε στον νου του όχι μόνο για τις μάζες ως πολιτικά υποκείμενα και τον τρόπο που γίνονται επιταχυντές της Ιστορίας. Το είχε και ως σύνοψη συχνών πισωγυρισμάτων που σημειώνονται κάτω από καθεστώς αρνητικών συσχετισμών.
Ο χαρούμενος κόσμος που γέμισε την Πλατεία Κλαυθμώνος το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου του 2015 δεν ήταν ο στενός κομματικός του άλλοτε μειοψηφικού Συνασπισμού. Και αυτό ήταν η επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ. Παράξενο τέκνο μιας επείγουσας πολιτικής συγκυρίας συγκεφαλαίωσε όλη την ελπίδα. Αλλά και με το τρίτο Μνημόνιο όλη τη ματαίωση. Μέσα σε επτά μήνες η διαπραγμάτευση, η ρήξη, η συνθηκολόγηση, έθεσαν ένα κυρίαρχο ερώτημα: ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν τελικά ο ύστατος παίχτης του προηγούμενου πολιτικού κύκλου ή το πρελούδιο του επόμενου; Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 δεν συνδέθηκαν απλώς με τη βίαιη ενηλικίωση του κόμματος της Κουμουνδούρου. Ανοιξαν και έναν κύκλο μνημονιακής αφομοίωσης που δεν τέθηκε σε μαζική αμφισβήτηση από τις δυνάμεις εργασίας. Στέκομαι σε αυτές, αφού οι δυνάμεις που εγκαλούσαν την κυβέρνηση για τη μη πλήρη και ταχύτατη εφαρμογή του Μνημονίου, στην ουσία ενίσχυαν το δικό της αφήγημα για «μάχη χαρακωμάτων εντός ευρώ».
Σήμερα, δύο χρόνια μετά την πρώτη νίκη σε εθνικές εκλογές για αριστερό κόμμα –ή τέλος πάντων με αριστερή αναφορά –ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει μετέωρος μαζί με τη χώρα. Μετέωρος, αφού ο δυϊσμός του «εφαρμόζω το Μνημόνιο αντιπολιτευόμενος» έχει αποκαλύψει όλες τις αντιφάσεις της διακυβέρνησης. Προσθέστε εδώ την πίεση των δανειστών και μια Ευρωπαϊκή Ενωση διαφορετική ήδη από το 2015 –μια ΕΕ των φυγόκεντρων δυνάμεων. Προσθέστε τη μνημονιακή κόπωση και το αδιέξοδο των πολιτών που ανασύρουν ύστατες δυνάμεις για να βιοποριστούν με αξιοπρέπεια. Ο ΣΥΡΙΖΑ του 2017 δεν είναι ίδιος με του 2015. Οπως δεν είναι και η ελληνική κοινωνία. Το συνεκτικό σχέδιο για απαλλαγή από την επιτροπεία και παραγωγική ανασυγκρότηση προϋποθέτει τις υλικές και πολιτικές δυνάμεις που σήμερα μοιάζει να έχουν εσωτερικεύσει την ήττα και αναλώνονται σε τεχνικές επιβίωσης. Ο νέος πολιτικός κύκλος θα σηματοδοτηθεί από το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης ή από το σύρσιμο και μια δημοψηφισματική εκλογική μάχη με επίδικο το ευρώ.