Νέες και αποφασιστικότερες αυτή τη φορά πρωτοβουλίες για επίλυση του Κυπριακού δρομολογούνται και ήδη το πρόβλημα συζητείται σε διάφορα επίπεδα, καθώς διαμορφώνονται διαδικασίες από πλευράς Ηνωμένων Εθνών.
Αυτή τη φορά με άμεση υπόδειξη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Πρόθεση του οποίου είναι να εμπλακεί ουσιαστικότερα, παρά τις αντιδράσεις μελών του. Ρωσία και Γαλλία ζητούν ενεργό ρόλο, ενώ το Λονδίνο αναλαμβάνει δική του και δραστικότερη παρέμβαση.
Σε αυτό αποσκοπεί ακριβώς και η «εκτός προγράμματος» επίσκεψη της Βρετανίδας πρωθυπουργού στην Άγκυρα το Σάββατο για συνάντηση και συνεννοήσεις τόσο με τον Ταγίπ Ερντογάν όσο και με τον ομόλογό της Μπιναλί Γιλντιρίμ. Η κίνηση αυτή της Τερίσα Μέι κρίνεται από τη Λευκωσία και την Αθήνα ως «όλως ιδιαίτερης σημασίας» κι εντάσσεται σαφώς στην απόφαση του Λονδίνου να μην αφήσει το θέμα να «ξεχειλώσει» και την ευκαιρία για οριστική ρύθμιση του Κυπριακού να εξανεμισθεί, μετά τα όσα συνέβησαν στη Γενεύη. Καθώς και η Βρετανία και οι ΗΠΑ προβλέπουν κρίσιμες περιφερειακές εξελίξεις, που δεν επιθυμούν να εκφύγουν του ελέγχου τους.
Οι συνομιλίες Μέι-Ερντογάν θα επικεντρωθούν κυρίως στο κομβικό ζήτημα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας, που η Βρετανία προκρίνει ως το μεγάλο αγκάθι στις προσπάθειες για λύση, ενώ επηρεάζει άμεσα και την ίδια, λόγω των «κυρίαρχων εδαφών» της στη μεγαλόνησο και των ζητημάτων που αναφύονται γενικότερα ως προς αυτά.
Τερίσα Μέι και Ταγίπ Ερντογάν τα έχουν βρει περίπου ως προς αυτή την κρίσιμη παράμετρο, με μόνη διαφορά ότι: το Λονδίνο δεν βλέπει με καλό μάτι το ενδεχόμενο δημιουργίας μόνιμης στρατιωτικής βάσης για στάθμευση τουρκικών δυνάμεων επί κυπριακού εδάφους και μάλιστα χωρίς χρονοδιάγραμμα. Και όπως φαίνεται, η Βρετανίδα πρωθυπουργός θα συζητήσει συμβιβαστική φόρμουλα για διευθέτηση του προβλήματος. Εγγυοδοσία δηλαδή, με περιορισμένη τουρκική στρατιωτική παρουσία.
Στο μεταξύ, κι ενώ η Αθήνα παρακολουθεί στενά τις νέες ζυμώσεις: το γεγονός ότι δεν υπήρξε άμεση τουρκική αντίδραση στην πρότασή της για Συμφωνία Προσωρινής Στάθμευσης Στρατευμάτων στην Κύπρο, εκτιμάται ότι αυτό είναι δυνατόν να προβληματίζει την Άγκυρα.
Η οποία εν τω μεταξύ κάλεσε τον Τουρκοκύπριο κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί για διαβουλεύσεις, υπό το φως εντεινόμενων πληροφοριών (από τουρκοκυπριακές κυρίως πηγές) για σοβαρές διαφωνίες μεταξύ τους.
Με τον Ερντογάν να εκδηλώνει βαθιά δυσαρέσκεια (έως και οργή) για τους τελευταίους χειρισμούς του Ακιντζί και κυρίως κάποιων δεσμεύσεων στις οποίες προχώρησε χωρίς προσυνεννόηση, όσον αφορά το εδαφικό και το θέμα των εγγυήσεων. Οπόταν και ο Σουλτάνος «του τράβηξε τηλεφωνικώς το αφτί», καλώντας τον για εξηγήσεις.
Και ενώ τις αμέσως επόμενες μέρες θα κλιμακωθεί νέος κύκλος ζυμώσεων με κύριο μοχλό τον ειδικό αντιπρόσωπο του ΓΓ Έσπεν Μπαρθ Αϊντα, ο Νορβηγός διπλωμάτης βρίσκεται στο στόχαστρο άκρως επιθετικών επικρίσεων στη Λευκωσία, για ενέργειές του που-σύμφωνα με κυπριακά πολιτικά κόμματα – τείνουν να εκτρέψουν από το αποδεκτό πλαίσιο λύσεως το Κυπριακό.
Καθώς σε αναρτήσεις του, κάνει λόγο ακόμη και για «Κυπριακή Συνομοσπονδία» δύο ισότιμων κρατών! Κάτι για το οποίο θα κληθεί ασφαλώς να δώσει εξηγήσεις, προκειμένου να απολαμβάνει καθεστώς κοινής αποδοχής από τα μέρη. Και μάλιστα καθώς το Κυπριακό βρίσκεται σε άκρως ευαίσθητη φάση, όπου αυτά μετρούν στο έπακρο.
Ταυτόχρονα, κι ενώ δεν αναμένεται διαφοροποίηση της αμερικανικής θέσης από τη διοίκηση Ντόναλτ Τραμπ, η Μόσχα προειδοποιεί ότι: θα εμπλακεί ενεργά στην προαγωγή διευθετήσεως του προβλήματος, αφήνοντας να νοηθεί ότι κάποιες πλευρές προσπαθούν να περιθωριοποιήσουν και να εξουδετερώσουν το ρωσικό ενδιαφέρον.
Κάτι που ευθέως διατυπώθηκε από τον πρέσβη της χώρας στη Λευκωσία και από άλλους Ρώσους αρμοδίους. Αφήνεται ακριβώς να νοηθεί ότι: κάποια κέντρα (με το Λονδίνο ως «τον συνήθη ύποπτον») επιδιώκουν, με μεθοδεύσεις που προωθούν, να κρατήσουν το πρόβλημα καθηλωμένο σε κλοιό δικής τους επιρροής, στοχεύοντας σε επιβολή ανάλογων λύσεων που να εξυπηρετούν συγκεκριμένα στρατηγικά και άλλα συμφέροντα.
Να σημειωθεί εν προκειμένω, ότι και η Γαλλία θέτει εκ παραλλήλου θέμα ουσιαστικότερης εμπλοκής του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Κάτι που εφόσον ενεργοποιηθεί, θα λειτουργήσει εις βάρος των τουρκικών απαιτήσεων για συνέχιση της Συνθήκης Εγγυήσεως ή και την υποκατάστασή της από άλλο σχήμα εγγυοδοσίας.
Άνθος Λυκαύγης
