Toν σοσιαλισμό πολλοί ηγάπησαν, τα σοσιαλιστικά κόμματα ουδείς. Τέλος πάντων, πολύ λιγότεροι. Ο λόγος είναι ότι τα κόμματα αυτά κατηγορήθηκαν πως πρόδωσαν την αποστολή τους. Αλλα έλεγαν όταν βρίσκονταν στην αντιπολίτευση κι άλλα έκαναν όταν αναλάμβαναν κυβερνητικές ευθύνες. Το πρόβλημα ξεκίνησε τη δεκαετία του ’80, μεγάλωσε με την τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση και κορυφώθηκε με το Προσφυγικό.

Οι γάλλοι σοσιαλιστές αποτελούν ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πολλοί θα ήθελαν τον θάνατό τους ή, έστω, τη διάσπασή τους. Οι δεξιοί, για να μπορούν να παίζουν ελεύθερα. Ο Μελανσόν, για να εκπληρώσει επιτέλους το όνειρό του να γίνει αυτός ο αρχηγός. Ο Μακρόν, για να προσελκύσει τους απογοητευμένους και τους πενθούντες. Πολλοί διανοούμενοι, γιατίδεν τους αρέσουν οι συμβιβασμοί και τα στρογγυλέματα. Αλλά τοPSαρνείται να παραδοθεί στα κοράκια. Γνωρίζει καλά, όπως έλεγε ο Λεόν Μπλουμ, ότι είναι ο κρίκος μιας αλυσίδας που δεν πρέπει να σπάσει, αλλά να σφίξει. Και κάνει γενναία βήματα. Πρώτα θυσιάζει τον αρχηγό του, που προσπάθησε αλλά δεν έπεισε. Κι ύστερα επιλέγει τη γραμμή του: θα είναι η συνέχεια με τον Μανουέλ Βαλς ή η ρήξη με τον Μπενουά Αμόν; Ρεαλισμός ή όνειρο; Οσο για την αυτοκριτική, θα έρθει κι αυτή. Πάντα αργεί η αυτοκριτική, πάντα υπάρχουν άλλες προτεραιότητες.

Τα κοράκια πετούν εδώ και χρόνια πάνω κι από το ΠΑΣΟΚ. Αλλά κινδυνεύουν πάλι να μείνουν νηστικά. Είναι αλήθεια πως οι οιωνοί ήταν με το μέρος τους: η υιοθέτηση των Μνημονίων κόντεψε να εξαφανίσει την ελληνική σοσιαλδημοκρατία από τον χάρτη. Αλλά θα ήταν άδικο: όση ευθύνη φέρει το ΠΑΣΟΚ για τη χρεοκοπία, άλλη τόση πρέπει να του αναγνωριστεί για τη σωτηρία. Η αλυσίδα δεν πρέπει να σπάσει. Ο τρίτος πόλος είναι απαραίτητος, οι ψηφοφόροι δεν μπορεί να κληθούν να διαλέξουν ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Επιπλέον, υπάρχει κι ένας στιβαρός ηγέτης: όπως έλεγε μια άλλη Ιφιγένεια, «ποτέ μην υποτιμάτε τη Φώφη».

Αυτός ο ηγέτης, όμως, κινδυνεύει να κάνει τώρα ένα μεγάλο λάθος. Οχι να αναβάλει την αυτοκριτική, είπαμε πως αυτή μπορεί να περιμένει. Ούτε να ξεχάσει το όραμα για τη χώρα, πρώτα πρέπει να μαζευτούν τα συντρίμμια και να κλείσουν οι πληγές. Η Φώφη Γεννηματά διατρέχει έναν άλλο κίνδυνο: να παρασυρθεί από μια ήσσονος σημασίας επιτυχία (την προσχώρηση του ΚΙΔΗΣΟ) και να υποτιμήσει το μέγεθος της ευρύτερης πρόκλησης (της συγκρότησης ενός μαζικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος). Η συμπεριφορά της απέναντι στο Ποτάμι και τον ευρύτερο κεντρώο χώρο χαρακτηρίζεται από μια αλαζονεία που μπορεί να της στοιχίσει. Κλέβει κι ο Κυριάκος βουλευτές, αλλά εκείνος πάει για κυβέρνηση. Ηταν κι ο Ρέντσι βουτηγμένος στις ίντριγκες, αλλά κατέληξε να αναρωτιέται γιατί τον μισούν τόσο οι δικοί του.

Μια από τις πιο επίμονες συζητήσεις που γίνεται τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη αφορά το αν η διάκριση μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς εξακολουθεί να έχει νόημα ή αν το πραγματικό δίπολο είναι οι συντηρητικοί και οι φιλελεύθεροι. Οι γάλλοι σοσιαλιστές θα δώσουν αύριο μια απάντηση. Στην Ελλάδα, που κατακρεούργησε την ίδια την έννοια της Αριστεράς, τα πράγματα κάπως απλουστεύονται. Και πάλι, όμως, κάποιος πρέπει να διώξει τα κοράκια.

Τελευταία Νέα