Με μετέωρη τη δεύτερη αξιολόγηση και με συνεχείς μεταθέσεις του κλεισίματός της, το έργο αρχίζει να θυμίζει ένα προηγούμενο. Ας το δούμε λίγο, με μια βασική παραδοχή: ο χρόνος είναι εντελώς διαφορετικός από το καλοκαίρι του 2015. Και κάτι ακόμη σοβαρότερο: ο κόσμος είναι ταλαιπωρημένος, αμήχανος και χωρίς ανοχή στο πολιτικό σύστημα. Ενα μόνο στοιχείο από πρόσφατη έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ τα λέει όλα: το 34% των νοικοκυριών εκτιμά ότι δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις φορολογικές υποχρεώσεις του, ενώ περίπου 1,1 εκατ. νοικοκυριά έχουν στην οικογένεια ένα τουλάχιστον άτομο σε ανεργία.
Παίρνοντας το χειρότερο σενάριο, το σύρσιμο της αξιολόγησης μέχρι τον Μάιο, η χώρα χάνει το τρένο της ποσοτικής χαλάρωσης ενώ στενεύουν τα «περάσματα» για μια μερική ανάταξη. Οπως έχει διδάξει η πρόσφατη Ιστορία, οι δανειστές που βλέπουν ως ολοκλήρωση της «προόδου» μόνο το σπιράλ των μέτρων, απλώς θα ζητήσουν περισσότερα, με ή χωρίς ΔΝΤ –αν και το τελευταίο θα παραμείνει στο πρόγραμμα.
Η παραπάνω αλήθεια επιβεβαιώνει πως αν είσαι με την πλάτη στον τοίχο, ακόμη κι αν έχεις εκβάλει σε υπεραπόδοση εσόδων, παραμένεις με την πλάτη στον τοίχο. Και η διαπραγμάτευσή σου ακόμη κι αν εκτιμήσουμε το καλό σενάριο –πως στοχεύει στην αντιστροφή των όρων της μνημονιακής υπαγωγής –δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Ο δανειστής θέλει ασφαλές περιβάλλον για την αποπληρωμή του. Και όχι την ανασυγκρότησή σου. Το Μνημόνιο δεν είναι επιταχυντής κανονικότητας. Είναι κοινωνική μηχανική σε συγκυρία πτώχευσης. Και ταξική.
Αν στο Μαξίμου σκέφτονται, για παράδειγμα, εκλογές δημοψηφισματικού χαρακτήρα, δηλαδή εκλογές με δίλημμα το ευρώ, ας θυμούνται πως οι αρνητικοί συσχετισμοί εντός χώρας και εκτός είναι ικανοί να βγάλουν «τέρατα». Και η ΝΔ να θυμάται πως δεν είναι τόσο ευθύγραμμη η χρονική συγκυρία για να προεξοφλεί θριάμβους. Ας θυμούνται επίσης όλοι πως ο ελληνικός λαός είναι περισσότερο απογοητευμένος από όσο φαντάζονται. Οι εκλογές έχουν τον χαρακτήρα ανοίγματος νέου πολιτικού κύκλου. Δεν είναι προέκταση διαπραγματεύσεων.
Οι δανειστές πάλι, ας ξέρουν πως με μόνιμο μπαμπούλα την «έξοδο από ευρώ» ο ελληνικός λαός δεν φοβάται πια το ίδιο. Το γύρω κλίμα ευνοεί «εθνικές αναδιπλώσεις». Ο ευρωσκεπτικισμός χτυπάει κόκκινο. Στην Ελλάδα έχει διαμορφωθεί ένα αντι – ΕΕ ρεύμα που του λείπει τυπικά η πολιτική πλατφόρμα και εκπροσώπηση. Ας θυμούνται επίσης οι δυνάμεις του ευρωσκεπτικισμού πως η εναντίωση στην Ευρώπη δεν λαμβάνει πάντα προοδευτικά χαρακτηριστικά. Σήμερα, εξάλλου, διαμορφώνεται κλίμα σε μέρος των ελίτ που θέλει εθνικά νομίσματα. Μπορείς να βγεις από κάπου με όρους αντιπάλου. Η στιγμή είναι κρίσιμη.