Οδός Μυλλέρου. Μεταξουργείο. Κάποτε ήταν το δυτικό σύνορο της πόλης των Αθηνών. Ξεκινά από την Π. Τσαλδάρη και καταλήγει στην Πειραιώς. Στα μισά του δρόμου το ιστορικό κτίριο του «Μεταξουργείου». Οικοδομήθηκε το 1835 από τον Γ. Καντακουζηνό με σχέδια του Hans Christian Hansen ως εμπορικό κέντρο και επίσημος ξενώνας στη νεαρή πρωτεύουσα των Αθηνών. Oταν ο Leo von Klenze τροποποίησε το αρχικό πολεοδομικό σχέδιο των Schaubert – Κλεάνθη, το κτίριο εγκαταλείφθηκε ημιτελές. Αργότερα αγοράστηκε από αγγλική εταιρεία και εξοπλίστηκε ως εργοστάσιο επεξεργασίας μεταξιού. Το 1854 πέρασε στα χέρια του Αθανασίου Δουρούτη και έγινε το πρώτο ατμοκίνητο εργοστάσιο στην Ελλάδα. Λειτούργησε μέχρι το 1875, δίνοντας το όνομά του στην περιοχή. Το εγκαταλελειμμένο κτίριο που χρησιμοποιήθηκε περιστασιακά ως νοσοκομείο («χωλεριώντων») και το 1944 έγινε Φρουραρχείο του ΕΛΑΣ, αγοράστηκε μισόν αιώνα μετά την πλήρη ερήμωσή του και ανακαινίστηκε από τον Δήμο Αθηναίων. Από το 2004 στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη. Πλάι του, η «οικία Προβελέγγιου» (εκ των απογόνων του Μ. Μπότσαρη). Στο τέλος του δρόμου, γωνία με την Πειραιώς, είχε το σπίτι της η Δούκισσα της Πλακεντίας. Εκεί λειτούργησε το πρώτο Ορφανοτροφείο στην Αθήνα (Ιδρυμα Χατζηκώνστα). Το επισκέφτηκε, όπως και το παρακείμενο Βρεφοκομείο, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης κι έγραψε το συγκινητικό διήγημα «Φιλόστοργοι» (1895).

«Μεταξουργείο», «villa Μπότσαρη», «Ορφανοτροφείο». Μια άτυπη και άγνωστη «τριλογία» στο δυτικό, τότε, άκρο της πόλης. Αγνωστη όσο και η ιστορία του δρόμου που την φιλοξενεί, όπως άγνωστος είναι ο «Μύλλερος» (ή «Μυλλέρος»), το όνομα του οποίου, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης, ο Δήμος Αθηναίων έδωσε το 1884 στον κομβικό τότε δρόμο του Μεταξουργείου. Ποιος είναι άραγε αυτός ο Müller;

Στις 25 Ιανουαρίου 2017, το διαμερισματικό συμβούλιο της Γ’ Δημοτικής Κοινότητας του Δήμου Αθηναίων, υπό την προεδρία του Γ. Μωραϊτάκη, γνωμοδότησε παμψηφεί στο αίτημα αναγραφής στις πινακίδες της οδού Μυλλέρου, για πρώτη φορά στην ιστορία της πόλης, στοιχείων ταυτότητας του τιμώμενου προσώπου. Σύμφωνα με τεκμήρια που προσκόμισε ομάδα μελετητών του Βερολίνου στα αρχεία της Πόλης των Αθηνών, σε συνεργασία με την υπεύθυνη του Ιστορικού Αρχείου του Δήμου Αθηναίων δρα Ζέττα Αντωνοπούλου, πρόκειται για τον γερμανό φιλέλληνα ποιητή Wilhelm Müller (1794-1827), βάρδο του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, γνωστό ως «Ελληνα – Μύλλερ». Στο Ντεσσάου, την πόλη όπου γεννήθηκε και πέθανε ο ποιητής, η Ελλάδα «ευγνωμονούσα» έχει προσφέρει στην επέτειο των πενήντα και των εκατό χρόνων από τον θάνατό του πεντελικό μάρμαρο για την φιλοτέχνηση προτομής και εντοιχισμό αναμνηστικής πλάκας στην οικία του.

Με την αναμενόμενη θετική απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων θα ζωντανέψει την κλονισμένη στους καιρούς μας ιστορική μνήμη, καθώς και το πρόσωπο της πολύπαθης πόλης μας, ιδίως όταν, με τη βοήθεια του Ιστορικού Αρχείου του Δήμου και της Εταιρείας Wilhelm Müller, το μέτρο αυτό γενικευθεί σε όλες τις οδωνυμίες με ιστορικά πρόσωπα, Ελλήνων και ξένων, όπως συμβαίνει σε πρωτεύουσες και μεγάλες πόλεις της Ευρώπης.

Ο Συμεών Σταμπουλού είναι φιλόλογος – μεταφραστής.