Με την επιλογή του για το βιβλίο της χρονιάς στα βραβεία Costa, οι απανταχού ορκισμένοι αναγνώστες του έχουν έναν ακόμη λόγο να εμπιστεύονται τον συγγραφέα των ηρώων που βρίσκονται στη «λάθος πλευρά της Ιστορίας». Ο γεννημένος και σπουδαγμένος στο Δουβλίνο Σεμπάστιαν Μπάρι γίνεται ο πρώτος μυθιστοριογράφος που κερδίζει το μεγάλο βραβείο δύο φορές: φέτος για το «Days without end» («Ημέρες δίχως τέλος», εκδ. Viking) και το 2008 για τη «Μυστική γραφή» (εκδ. Καστανιώτη, 2009).Η βράβευση αυτή τον τοποθετεί ιστορικά δίπλα στον Τεντ Χιουζ και τον Σέιμους Χήνυ, οι οποίοι έχουν κερδίσει επίσης δύο φορές το βραβείο για την ποίησή τους.
ΟΙ ΗΡΩΕΣ. Το μυθιστόρημα που του χάρισε τη μεγάλη φετινή διάκριση –και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 30.000 λιρών –περιγράφει μια σχέση μεταξύ δύο στρατιωτών κατά την ίδρυση των ΗΠΑ: «Μία από τις πλέον συναρπαστικές ιστορίες αγάπης στην ιστορία του μυθιστορήματος», σύμφωνα με την κριτική επιτροπή των βραβείων Costa (θα συμφωνήσετε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η απόφαση μιας τέτοιας επιτροπής συνοδεύεται από υπερβολικές εκφράσεις). Πρωταγωνιστής εδώ, γράφει η βρετανική «Γκάρντιαν», είναι ο Τόμας ΜακΝάλτι, που μεταναστεύει στις ΗΠΑ για να αφήσει πίσω του την Ιρλανδία του 1850 και του μεγάλου λιμού. Η καινούργια του ζωή ξεκινά στη δίνη της βίας: πρώτα πρέπει να πολεμήσει ως στρατιώτης τους Ινδιάνους και στη συνέχεια να συμμετάσχει στον Εμφύλιο που γέννησε το νέο κράτος. Συνοδοιπόροι του θα είναι ο στρατιώτης Τζον Κόουλ, τον οποίο ερωτεύεται, και η Ινδιάνα Γουινόνα, την οποία υιοθετούν ως κόρη τους. Ποιος είπε, λοιπόν, ότι το φλας μπακ στην Ιστορία δεν μπορεί να περιλαμβάνει τα ζητήματα της ταυτότητας, της επιλογής και της διαχείρισης τραυμάτων; Πηγή έμπνευσης για το βιβλίο ήταν άλλωστε ο γιος τού Μπάρι, Τόμπι, ο οποίος πρόσφατα δήλωσε δημοσίως ότι είναι ομοφυλόφιλος. «Ο Τόμπι μου είπε “μπαμπά, δεν είσαι γκέι, αλλά είσαι σύμμαχος. Και το βιβλίο σου μ’ αρέσει”» ανέφερε ο Σεμπάστιαν Μπάρι σε συνέντευξή του μετά τη βράβευση.
Σύμφωνα με την πρόεδρο της επιτροπής Κέιτ Γουίλιαμς, η τελευταία χρειάστηκε 90 λεπτά για να πάρει την απόφασή της υπέρ του μυθιστορήματος του Μπάρι. «Είναι βίαιο, τρομακτικό, σε κάνει να δακρύσεις, σε τρομοκρατεί –και, την ίδια στιγμή, έχει αυτές τις συναρπαστικές στιγμές, γεμάτες φως, ομορφιά και τη δύναμη της φιλίας» δήλωσε η Γουίλιαμς. «Σε οδηγεί από τις κορφές στον βυθό της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι ένα μεγαλειώδες βιβλίο». Οι συνυποψήφιοι και συνυποψήφιες του Σεμπάστιαν Μπάρι για το Costa της χρονιάς ήταν η Κέγκι Κάριου για τη βιογραφία του πατέρα της με τίτλο «Dadland», η ποιήτρια Αλις Οσβαλντ για τη συλλογή της «Falling awake», ο Μπράιαν Κόναχαν για το παιδικό βιβλίο «The bombs that brought us together» και ο νεοεμφανιζόμενος Φράνσις Σπάφορντ για το ντεμπούτο του «Golden hill».
Τα τελευταία χρόνια ο Μπάρι ζει μαζί με τη σεναριογράφο γυναίκα του και τα τρία παιδιά του στο Ουίκλοου, επαρχία της Ιρλανδίας που υπήρξε θέατρο βίαιων γεγονότων κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου (1922-1923) μετά τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας ενάντια στους κυρίαρχους Βρετανούς.
Στα μυθιστορήματά του και τα θεατρικά έργα του Μπάρι πρωταγωνιστούν οι αντιήρωες της καθημερινότητας που παγιδεύτηκαν στις ιστορικές εξελίξεις μετά την ίδρυση του ελεύθερου ιρλανδικού κράτους, αλλά και στα στερεότυπα της επίσημης εθνικής αφήγησης για την Ιρλανδία. Στα ελληνικά κυκλοφορούν η «Οδύσσεια του Ινίας ΜακΝάλτι» (Πόλις, 2003), «Μακριά, πολύ μακριά» (Πόλις, 2007), «Εις γην Χαναάν» (εκδ. Καστανιώτη, 2011).
