Σήμα κινδύνου εκπέμπει η ελληνική οικονομία

Οι τραπεζίτες ανησυχούν. Οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η εντεινόμενη αβεβαιότητα αλλά και τα μηνύματα επιδείνωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ιστορικών χαμηλών αποταμίευσης και συνθηκών οριακής διαβίωσης από το 63% των πολιτών τα οποία καταγράφηκαν στην έρευνα του ΙΟΒΕ συνθέτουν ένα σκηνικό πολλαπλών κινδύνων. Επισημάνθηκαν στη συνάντηση την οποία είχαν χθες ο υπουργός Οικονομικών με το προεδρείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, στη διάρκεια της οποίας ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τραπεζίτες έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου τόσο για τις καθυστερήσεις στην αξιολόγηση όσο και επιμέρους στην προώθηση συγκεκριμένων νομοθετικών πρωτοβουλιών σχετικά με τα κόκκινα δάνεια.

«Οσο καθυστερείτε εσείς με τις νομοθετικές εκκρεμότητες αναφορικά με τα κόκκινα δάνεια, τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, τις ηλεκτρονικές δημοπρασίες τόσο καθυστερούμε και εμείς να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να μειωθούν κατά 40% τα κόκκινα δάνεια έως το 2019», φέρεται να είπαν οι τραπεζίτες στον υπουργό Οικονομικών.

Στους κόλπους των τραπεζικών στελεχών η ανησυχία είναι διάχυτη. Ορισμένοι επισημαίνουν πως αν η διαπραγμάτευση κρατήσει μήνες και φτάσουμε στο καλοκαίρι χωρίς δόση από τον ESM, «θα πάθουμε το 2017 ό,τι πάθαμε το 2015».

ΠΡΟΣ ΝΕΑ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ; Σε ερώτηση αν το ενδεχόμενο να χρειαστεί νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είναι ορατό η απάντηση επί του παρόντος είναι αρνητική. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο όμως έχουν αρχίσει να επαναφέρουν στο προσκήνιο τόσο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όσο και ο οίκος αξιολόγησης Moody’s δεδομένου ότι το καλοκαίρι θα αρχίσουν να τρέχουν τα νέα stress test της ΕΚΤ. Και όπως έχει δείξει η πρόσφατη ιστορία, καταιγιστικές εξελίξεις είναι ικανές να ανατρέψουν την εικόνα της επαρκούς ανακεφαλαιοποίησης που καταγράφουν σήμερα και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Τραπεζικά στελέχη αξιολογούν επίσης ως ιδιαίτερα επιβαρυντικό παράγοντα τόσο σε επίπεδο κλίματος όσο και ουσίας την αναθέρμανση της συζήτησης περί δραχμής, με τη συνδρομή στελεχών του κυβερνώντος κόμματος. Διερωτώνται «ποιος θα φέρει τα λεφτά του στις τράπεζες όταν γίνεται συζήτηση για δραχμές;» και προβλέπουν ότι τα ιστορικά χαμηλά τα οποία καταγράφηκαν στην πρόθεση αποταμίευσης τον Ιανουάριο, αν συντηρηθεί το ίδιο κλίμα, θα διευρυνθούν περαιτέρω τον Φεβρουάριο. Η έρευνα του ΙΟΒΕ έδειξε ότι τον Ιανουάριο ο δείκτης πρόθεσης αποταμίευσης για το προσεχές δωδεκάμηνο υποχώρησε στις -84,1 μονάδες από 79,5 τον Δεκέμβριο ενώ το 94% των νοικοκυριών ( από 91%) θεωρεί λίγο έως καθόλου πιθανή την αποταμίευση ώς το τέλος του έτους.

H AΛΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ. Στο μεταξύ η οικονομία μετρά νέες πληγές. Οι επιφυλάξεις για τις πιθανότητες δυναμικής επέκτασης της οικονομίας με ρυθμό 2,7% φέτος διευρύνονται και μετά το ΙΟΒΕ που υπό προϋποθέσεις θέτει τον πήχη στο 1,5%-1,8%, χθες και η Pricewaterhouse Coopers εκτίμησε ότι δεν θα ξεπεράσει το 1% με 1,5% καθώς οι «οδηγοί ανάπτυξης» παραμένουν χαμηλοί. Η κατανάλωση υποδαυλίζεται από την υψηλή φορολογία, οι επενδύσεις παραμένουν ασθενείς (12,4% του ΑΕΠ από 30% το 2008 και έναντι 23% στην ΕΕ) και η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης προκαλεί έξαρση αβεβαιότητας.

Ακόμα και στο μέτωπο των capital controls κάθε μέρα που περνά με την αβεβαιότητα να επιτείνεται αντί να εξαλείφεται κοστίζει.

Οι τράπεζες εδώ και μήνες έχουν προτείνει στο υπουργείο Οικονομικών την ουσιαστική ελαστικοποίηση των κεφαλαιακών ελέγχων σε δύο σημαντικές παραμέτρους: την άρση των περιορισμών δημιουργίας νέου τραπεζικού λογαριασμού για όλους και τη διεύρυνση του ορίου αναλήψεων των 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες σε 2.000 τον μήνα.

«Αν η αξιολόγηση είχε κλείσει, πιστεύουμε ότι τα capital controls θα είχαν χαλαρώσει περαιτέρω αισθητά» αναφέρει τραπεζική πηγή συμπληρώνοντας ότι με τα σημερινά δεδομένα ένα τέτοιο ενδεχόμενο απομακρύνεται.

Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ. Στο μεταξύ κυβέρνηση και δανειστές βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία προκειμένου να βρεθεί ένας μίνιμουμ συμβιβασμός στο μέτωπο των απαιτούμενων μέτρων, ικανός να οδηγήσει σε επάνοδο του κουαρτέτου στην Αθήνα την ερχόμενη εβδομάδα. «Εργαζόμαστε άκοπα για να πετύχουμε μια συμφωνία με την Ελλάδα και να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση με το ΔΝΤ» δήλωσε χθες ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, καθησυχάζοντας ότι εφόσον τηρηθούν όλα τα συμφωνηθέντα, δεν θα υπάρξει ανάγκη για τέταρτο Μνημόνιο μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος τον Αύγουστο του 2018.