Τουρκικοί εκβιασμοί σε διπλό ταμπλό

Ενώ τα Ηνωμένα Εθνη –με ισχυρή στήριξη ενδιαφερομένων κέντρων που παρεμβαίνουν –ενεργοποίησαν ήδη διαδικασίες για νέα Διάσκεψη τύπου Γενεύης με στόχο τελική λύση του Κυπριακού στις αρχές Μαρτίου: Η Αγκυρα συναινεί μεν, εμφανίζεται όμως πιο αδιάλλακτη από πριν, μεθοδεύοντας εκβιαστικές κρίσεις. Και όπως ατύπως ανέφερε σε συνομιλητές του μέλος της αντιπροσωπείας των Ηνωμένων Εθνών, η Τουρκία σ’ αυτή τη φάση «αιγαιοποιεί το Κυπριακό και κυπροποιεί τα Ελληνοτουρκικά»! Υπονοώντας σαφώς ότι διαχειρίζεται και τα δυο ζητήματα ως «στρατηγικούς μοχλούς» προκειμένου να επιτύχει επιθυμητούς (και πρόδηλους) στόχους. Και στο ένα και στο άλλο.

Κι άλλωστε όπως έχει διαπιστωθεί και στη χθεσινή κρίσιμη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί (συμφωνούντος και του ειδικού αντιπροσώπου του Γ.Γ. Εσπεν Μπαρθ Αϊντα): Οι τελευταίες σοβαρές τριβές στο Αιγαίο, τείνουν ν’ αποδομήσουν όσα έχουν μέχρι τώρα επιτευχθεί στις συνομιλίες. Εάν δε ανακύψουν σοβαρότερες κρίσεις στα Ελληνοτουρκικά, τότε το αδιέξοδο προεξοφλείται. Και οι κίνδυνοι για υποτροπές, όχι μόνο στο Αιγαίο, αλλά και στην Κύπρο, διογκώνονται.

Παρ’ όλ’ αυτά όμως, η Αγκυρα φαίνεται ν’ αποδέχεται προετοιμασία νέας Διασκέψεως, όπως συνέστησε στον Ερντογάν και η βρετανίδα πρωθυπουργός.

Ο όρος του Ερντογάν. Προβάλλοντας όμως ως «διαζευκτική προϋπόθεση» (δηλαδή όρο):

– Είτε την οριστικοποίηση εγγυοδοσίας και παραμονής τουρκικών δυνάμεων στο τουρκικό σκέλος της ομοσπονδίας που θ’ ανακύψει από τον συμβιβασμό.

– Είτε «προκατοχύρωση των «τεσσάρων ελευθεριών» του ευρωπαϊκού κεκτημένου και για τους πολίτες της μετά τη λύση. Κάτι που εάν συμβεί, αυτομάτως η Τουρκία «τρυπώνει» διά του κυπριακού παραθύρου στην ΕΕ, έστω και αν δεν διασκελίσει κανονικά τους ενταξιακούς πυλώνες!

«Οχι» από Αθήνα – Λευκωσία. Αυτό είναι και το σκεπτικό Αλέξη Τσίπρα – Αναστασιάδη, κατά τη χθεσινή μακρά επαφή που είχαν, ανταλλάσσοντας απόψεις μετά τη συνάντηση του δευτέρου με τον τουρκοκύπριο ηγέτη.

Ο έλληνας Πρωθυπουργός επικοινώνησε χθες με τη γερμανίδα καγκελάριο ενόψει της σημερινής της επίσκεψης στην Τουρκία όπου θα συναντηθεί με τον Ερντογάν. Στην τηλεφωνική συνομιλία τους, της τόνισε την ανάγκη η γείτονα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και να τερματίσει τις προκλήσεις στο Αιγαίο και της μετεφέρε την κοινή θέση Αθήνας και Λευκωσίας για τον διαζευκτικό όρο του Ερντογάν. Η οποία είναι «καθέτως αρνητική» (όπως ανέφερε στον γράφοντα καλά πληροφορημένη κυπριακή πηγή) ως προς ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και αν (παρ’ ελπίδα) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμφανισθεί «ενδίδουσα» σε οποιοδήποτε βαθμό, Αθήνα και Λευκωσία θα ενεργοποιήσουν θεσμικές διαδικασίες ανακοπής τέτοιου ενδεχομένου. Κι αυτό είναι αρκούντως ενδεικτικό των κινδύνων που διαπιστώνονται από τυχόν αβαρίες σ’ αυτή την πτυχή.

Διπλωματικός μαραθώνιος. Υπό το φως των χθεσινών συνομιλιών και της βουλήσεως για προετοιμασία νέας Διασκέψεως σε μερικές εβδομάδες, αρχίζει μαραθώνιος «πήγαινε – έλα», όχι μόνο του εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και διπλωματών από ενδιαφερόμενα κέντρα. Κυρίως από Ουάσιγκτον και Λονδίνο. Με το δεύτερο ν’ αναλαμβάνει τα ηνία μεσολαβητικών πρωτοβουλιών και τις ΗΠΑ να υποβοηθούν με άσκηση πιέσεων. Οι οποίες είναι ήδη αισθητές «ως συστάσεις» επί διπλωματικού επιπέδου, γι’ αποφυγή ακραίων και κυρίως δεσμευτικών θέσεων, που μπορεί να εκτροχιάσουν τις προσπάθειες προς οριστικό αδιέξοδο και τελικά ναυάγιο.

Αναμένεται δηλαδή ότι κατά τις επόμενες τρεις έως τέσσερις εβδομάδες «θ’ αλωνίζουν» στο τρίγωνο Αθήνας – Λευκωσίας – Αγκυρας εντεταλμένοι διπλωμάτες, με εναλλακτικές προτάσεις στις αποσκευές τους, για τα σημεία αιχμής, που ανέτρεψαν τις προοπτικές της Γενεύης. Από βρετανικής πλευράς «πήρε πάνω του» το ζήτημα ο θεωρούμενος ως ο πιο έμπειρος του Φόρεϊν Οφις σερ Αλαν Ντάνκαν, με οδηγίες της ίδιας της πρωθυπουργού, που φαίνεται ότι: Αφενός έχει δώσει κάποιες υποσχέσεις στον Ερντογάν. Και αφετέρου έχει αποσπάσει τη συγκατάνευσή του για ελαστικότητα σε κάποια ζητήματα. Εάν βεβαίως δεν παρασπονδήσει.

Το σκοινί και τα κοιτάσματα. Τελικά όμως, όλα θα εξαρτηθούν (όπως θεωρούν και οι άνθρωποι του ΟΗΕ) από τις μεθοδευμένες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο. Μέχρι ποιου δηλαδή σημείου «θα τραβήξει το σκοινί» ο Ερντογάν, είτε για ν’ αποτρέψει συμβιβασμούς, είτε για ν’ αποσπάσει περισσότερα. Εχοντας παγίως το βλέμμα στραμμένο στα κυπριακά κοιτάσματα. Για τα οποία στην ουσία θα παιχθούν όλα. Καθώς εκεί για την Αγκυρα είναι το ψητό. Γύρω από το οποίο όμως συνωθούνται και άλλοι ισχυροί παίκτες. Και στρατηγικοί ρέκτες.