Ενα απ’ τα συμπτώματα του σύγχρονου δημόσιου λόγου είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση παραμένουν άγνωστα πεδία για μέρος των δημοσιολόγων. Πολλοί δε, επιμένουν να αναλύουν τις διεργασίες εδώ, με όρους ΠΑΣΟΚ. Οχι τυχαία εκβάλλουν σε λανθασμένα συμπεράσματα. Λογικό. Ομως ο Τσίπρας δεν είναι Σημίτης. Ούτε Ανδρέας. Οι 53 δεν είναι η πτέρυγα Γιώργου Παναγιωτακόπουλου. Δεν υπάρχει παρέμβαση σε κοινωνικές οργανώσεις ή σωματεία. Και απ’ όσο καταλαβαίνω δεν υπάρχει σήμερα αντίστοιχο του Λαλιώτη στο κόμμα της Κουμουνδούρου (και άρα στη στρατηγική του).
Το πρόβλημα της χαρτογράφησης του ΣΥΡΙΖΑ επιτείνεται σε μια τρελή συγκυρία όπου: η Αριστερά ή μέρος της ασκεί μνημονιακή πολιτική. Πλανητικά οι ΗΠΑ θέλουν προστατευτισμό και η Κίνα υπερασπίζεται –υπό κομμουνιστική διεύθυνση –το ελεύθερο εμπόριο. Και μπορεί σήμερα –στα του χώρου μας –να διαμορφώνεται μια ευρεία κοινωνική πλειοψηφία με σαφές αντικυβερνητικό πρόσημο, αλλά αυτό απέχει πολύ από το να ταυτιστεί με τον Μητσοτάκη ή να δώσει εμπιστοσύνη σε μια δύναμη που θα συνεχίσει την ίδια δοσολογία πολιτικής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ σε αυτό το φόντο, είτε με τον φόβο της εξαέρωσης, είτε της μακροημέρευσης, παραμένει το παράδοξο των ημερών. Κόμμα συνομοσπονδία υλικών συμφερόντων, πολιτική δύναμη εκτάκτου συνθήκης –σε κενό αστικών δυνάμεων –δεν είναι η ευθύγραμμη συνέχεια του ΚΚΕ Εσωτερικού. Η ανάγνωση των διεργασιών του απαιτεί σοβαρότητα.
Τα γράφω όλα αυτά, αφού η ένταση Νίκου Βούτση – Ευκλείδη Τσακαλώτου στη Βουλή την Τετάρτη ανακίνησε ένα σενάριο εσωκομματικής κρίσης. Στο έδαφος της μετέωρης δεύτερης αξιολόγησης, είναι λογικό αυτό να μεγεθύνεται. Ακόμη και καρατόμηση του υπουργού Οικονομικών ακούγεται και αντικατάστασή του από το δίδυμο ρεαλισμού Χουλιαράκη – Κουτεντάκη σε μια επανάληψη της καρατόμησης Βαρουφάκη το 2015.
Ο Τσακαλώτος όμως είναι μια ειδική περίπτωση για το κόμμα και την κυβέρνηση. Με κατακτημένη κοινή γλώσσα με τους δανειστές ο ίδιος δεν έχει παραιτηθεί παράλληλα από κάτι βασικό: από το πολιτικό σχέδιο που ναι μεν εφαρμόζει το πρόγραμμα αλλά δεν παραιτείται ταυτόχρονα από την επιστασία των φτωχών στρωμάτων.
Καθόλου τυχαία οι 53 που επιμένουν σε μια αριστερή αναφορά, εξακολουθούν και έχουν τον Τσακαλώτο άτυπο ηγέτη τους. Και ας μην ξεχνάμε πως σήμερα συνεχίζουν να ελέγχουν μεγάλο μέρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί, λοιπόν, ο Τσακαλώτος να ρίξει την κυβέρνηση, όπως πολλοί αναρωτιούνται; Το ερώτημα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη συγκυρία της χώρας. Οχι. Ο Τσακαλώτος θα πέσει μαζί με την κυβέρνηση αλλά μόνο σε υπόθεση ρήξης και εμπλοκής της ίδιας της χώρας.