Ακούγοντας προχθές το βράδυ στη Βουλή τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να πετάει, στο όνομα της Αριστεράς, λάσπη στον ανεμιστήρα και βλέποντας στη συνέχεια τον κυβερνητικό εταίρο του Πάνο Καμμένο να φτυαρίζει τη λάσπη από τον βούρκο, σκέφτηκα αν αυτό το πράγμα έχει σχέση με την Αριστερά (είτε ως πακέτο είτε μεμονωμένα). Από την πείρα μου στις ανανεωτικές οργανώσεις της, τα τρυφερά χρόνια της δεκαετίας του 1980, κατέληξα ότι, ναι, αυτό ήταν η Αριστερά. Ενας γιγαντιαίος, εφιαλτικός μηχανισμός πάση θυσία επιβολής. Υπήρξαν, απλώς, καλοπροαίρετοι αριστεροί που δεν μπορούσαν να διανοηθούν τη δύναμη και τις διαστάσεις του τέρατος. Και στην πορεία προσπαθούσαν να διορθώσουν.

Ενας από τους αριστερούς αυτούς ήταν ο Πάνος Δημητρίου, που πέθανε χθες 100 χρονών. Τον θυμάμαι νεαρός στον Ρήγα Φεραίο από τον θρύλο που τον συνόδευε: στη διάρκεια της εξορίας στην Τασκένδη, στο Παραπέτασμα (η λέξη ήταν σωστή, κι ας μη θέλαμε να την προφέρουμε), κάποιος «σύντροφος» του δάγκωσε και του έκοψε το αφτί. Στη συνέχεια, ήταν από τους πρωτεργάτες της διάσπασης του ΚΚΕ το 1968 –και από τα ιδρυτικά στελέχη του γραφείου Εσωτερικού, μετέπειτα ΚΚΕ εσωτερικού, που πολιτευόταν διεκδικώντας τον ευρωκομμουνισμό ή, με το σύνθημα της Ανοιξης της Πράγας, «σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο».

Ο Δημητρίου, βεβαίως, και μετά παρέμεινε συντηρητικός κομμουνιστής. Δεν μπορούσε να διανοηθεί, π.χ., την ελευθεριότητα μιας κουλτούρας των δικαιωμάτων. Θυμάμαι, στο Φεστιβάλ Αυγής-Θούριου του 1980 (νομίζω), όταν στο Αλσος Νέας Σμύρνης είχε τοποθετηθεί περίπτερο ακτιβιστών ομοφυλοφίλων. Οι παλαιοί του κόμματος εξεμάνησαν –και από την επόμενη χρονιά σάλπισε υποχώρηση.

Ηταν τα χρόνια που η ανανεωτική Αριστερά προσπαθούσε να βαθύνει τη διάσπαση: να αποδειχθούν η υπεροχή των ιδεών του δημοκρατικού σοσιαλισμού, η αξία του πλουραλισμού, ο διάλογος, η πρόοδος, η εξωστρέφεια. Τότε το παιχνίδι είχε ήδη χαθεί. Κέρδισαν οι δογματικοί. Αλλά στη συνέχεια οι αμοραλιστές και οι λούμπεν εκδικήθηκαν και το δόγμα, και την Ελλάδα ολόκληρη.

Τελευταία Νέα