Οι πολιτικές που θα αναστρέψουν την επιδημία του HIV και τους τρόπους επίτευξης του στόχου για μία Ευρώπη χωρίς AIDS έως το 2030, συζητήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Μάλτα στο πλαίσιο του συμποσίου Hephiv 2017 (HIV, Hepatitis and Tuberculosi). Φορείς από τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, και με ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας, παρουσίασαν τα προγράμματα και τις δράσεις τους στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EU Health Project’s Symposium) στο ξενοδοχείο Corinthia στη Μάλτα. Το Hephiv 2017 ήταν το δεύτερο Ευρωπαϊκό Συνέδριο που πραγματοποιείται με στόχο την συνεκτίμηση, την πρόωρη διάγνωση και αντιμετώπιση του HIV και της ηπατίτιδας C. Φέτος τους ειδικούς απασχόλησε και η αύξηση της φυματίωσης.
Τα αποτελέσματα των 10 βασικών δράσεων της Κομισιόν ανακοινώθηκε ότι θα επιχειρηθεί να υλοποιηθούν με τη συμμετοχή των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών δράσεων και τη συγχρηματοδότησή τους για την αντιμετώπιση του HIV, της Ηπατίτιδας και της Φυματίωσης.
Οι πολιτικές δράσεις αναμένεται να επικεντρωθούν σε βελτιωμένες πρακτικές πρόωρης διάγνωσης και να περιλαμβάνουν σημαντικές βελτιώσεις για τη φροντίδα και την πρόληψη. Θα πρέπει να εφαρμοστούν από κάθε χώρα ξεχωριστά και ανάλογα με τις ανάγκες θα δημιουργηθεί η αντίστοιχη πολιτική αντιμετώπισης με τη βοήθεια της ΕΕ.
Το πρόγραμμα δράσης διοργανώθηκε από δύο ευρωπαϊκά δίκτυα ειδικών, το optTEST και το EURO HIV EDAT με την υποστήριξη υπουργείου Υγείας της Ισπανίας, των αρμοδίων οργάνων και τμημάτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (European Commission’s Consumers, Health, Agriculture and Food Executive Agency (Chafea) and Directorate General for Health and Food Safety – DG SANTE).
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ECDC παρουσίασε μία σφαιρική εικόνα των επιτευγμάτων, αλλά και των κενών που υπάρχουν στην Ευρώπη σχετικά με την αντιμετώπιση του HIV, αναλύοντας τους τρόπους κάθε χώρα αντιμετωπίζει της επιδημία, βάση όσων αποτυπώνονται στη διακήρυξη του Δουβλίνου για τη Συνεργασία στην Αντιμετώπιση του HIV/AIDS στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η θεραπεία για την αντιμετώπιση του ιού πλέον ξεκινά αρκετά νωρίς, κάτι που είναι και το ζητούμενο, και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι διαγιγνώσκονται πρώιμα και έχουν πρόσβαση στα φάρμακα. Ωστόσο, ένας στους έξι ανθρώπους στη ΕΕ που διαγιγνώσκονται με HIV δεν λαμβάνει θεραπεία. Όσοι βρίσκονται υπό θεραπεία αποτελούν τη ζωντανή απόδειξη για το πόσο σημαντική και δραστική είναι η αντιμετώπιση του ιού: στους εννέα από τους δέκα που λαμβάνουν θεραπεία για την αντιμετώπιση του HIV, ο ιός καταστέλλεται και το ιικό φορτίο δεν είναι ανιχνεύσιμο. Αυτό σημαίνει ότι στις εξετάσεις αίματος δεν υπάρχει ιικό φορτίο και επιπλέον ότι δεν μεταδίδουν τον ιό σε άλλους ή είναι χαμηλής μεταδοτικότητας.
Ωστόσο, πολλές χώρες δεν ανταποκρίνονται στα επιστημονικά δεδομένα και δεν ευθυγραμμίζονται με την ευρωπαϊκή πολική για την πρόληψη και αντιμετώπιση. «Αν δούμε τα διαθέσιμα δεδομένα θα συνειδητοποιήσουμε ότι κάποιες χώρες θα πρέπει να βελτιώσουν και μάλιστα σε πολλούς τομείς τους τρόπους που εφαρμόζουν την πρόληψη και θεραπεία», ανέφερε η Ανδρέα Άμμον, αναπληρώτρια διευθύντρια στο ECDC. «Προς το παρόν δύο από τρεις χώρες αναφέρουν ότι δεν έχουν επαρκή χρηματοδότηση για πρόληψη και παρέμβαση. Και ένα στα επτά άτομα που ζει σε αυτές τις χώρες δεν έχει διαγνωστεί, δηλαδή δεν γνωρίζει καν ότι είναι οροθετικός. Για να μειώσουμε τον αριθμό των νέων μολύνσεων στην Ευρώπη, θα πρέπει να συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις μας σε τρεις συγκεκριμένες δράσεις: να δώσουμε προτεραιότητα στα προγράμματα πρόληψης και διάγνωσης, να διευκολύνουμε τον τρόπο εξέτασης ή αυτοεξέτασης ώστε να διαγνωστούν όλα τα περιστατικά και να αντιμετωπιστούν. Και φυσικά να παρέχουμε εύκολη και άμεση πρόσβαση στη θεραπεία σε όλους», εξηγεί η δρ Άμμον.
Τα ελληνικά checkpoints
Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» συμμετείχε στο διήμερο συνέδριο που διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) στη Μάλτα και προηγήθηκε του Συνεδρίου «HepHIV 2017», στο πλαίσιο του οποίου παρουσιάστηκε από τον προϊστάμενο των «Checkpoint» Σοφοκλή Χάνο το έργο των δομών της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ως βέλτιστη πρακτική προαγωγής της πρόληψης και της τακτικής εξέτασης.
Η αντιπροσωπεία του Συλλόγου συμμετείχε επίσης στο συνέδριο «HepHIV 2017», στο πλαίσιο του οποίου έγινε ανακοίνωση με poster του Κέντρου Ενδυνάμωσης και Υποστήριξης Εργαζόμενων στο Σεξ «Red Umbrella Athens» και των στατιστικών στοιχείων που προέκυψαν από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της δομής. Επίσης ο Πρόεδρος της «Θετικής Φωνής» Νίκος Δέδες συντόνισε το στρογγυλό τραπέζι με τίτλο «Ο αποτρεπτικός ρόλος του στίγματος και της ποινικοποίησης στην εξέταση HIV».
Οι κεντρικές ευρωπαϊκές δράσεις για την εξάλειψη HIV και ηπατίτιδας C
1 Να βελτιωθεί η επιτήρηση της ηπατίτιδας
2 Να βελτιωθεί η συλλογή στατιστικών δεδομένων, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση προγραμμάτων και υπηρεσιών σε κάθε χώρα
3 Να εφαρμοστούν σε όλες τις χώρες οι βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται σε κάθε χώρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του HIV και των άλλων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων
4 Να βελτιωθούν οι στρατηγικές προληπτικών εξετάσεων με διευκόλυνση της διαδικασίας ανώνυμης εξέτασης στις δομές υγείας και Προώθηση των τεστ στο σπίτι
5 Εκπαίδευση των γενικών γιατρών και των παθολόγων για τους τρόπους εξέτασης
6 Να αναπτυχθούν και να χρησιμοποιούνται νέα διαγνωστικά τεστ στα οποία θα μπορούν να έχουν πρόσβαση όλοι
7 Να αυξηθεί η συχνότητα εξέτασης στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την ισχυροποίηση πολιτικών δράσεων για την εφαρμογή τους στη δημόσια υγεία κάθε χώρας μέσω παρεμβάσεων της ΕΕ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
8 Δημιουργία πλάνου ενημέρωσης και επικοινωνίας για την αντιμετώπιση του στίγματος
9 Διάθεση της θεραπείας της ηπατίτιδας C ώστε να εκριζωθεί
10 Να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για αντιμετώπιση των μεταδιδομένων νοσημάτων σε περιθωριοποιημένες ομάδες με απλή πρόσβαση σε εξετάσεις και φάρμακα, περιλαμβανομένης και της προληπτικής αγωγής για την αποφυγή μόλυνσης με τον ιό HIV (προεκθεσιακή προφύλαξη, PrEP)