Τρεις χιλιάδες ευρώ την ημέρα γλιτώνει η Ελλάδα με την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ). Στο μεταξύ, στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η προθεσμία για την υποχρεωτική εγγραφή και καταχώριση των επιχειρήσεων και οργανισμών στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ). Σημειώνεται ότι για την ηλεκτρονική υποβολή της έκθεσης αποβλήτων για τα έτη 2015 και 2016 η προθεσμία λήγει στις 31 Μαρτίου 2017. Για τον σκοπό αυτόν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διοργάνωσε την περασμένη Δευτέρα και την Τρίτη δύο ημερίδες για τις επιχειρήσεις και τους ΟΤΑ όπου θα γίνει η σχετική ενημέρωση για το ηλεκτρονικό μητρώο.
Η έλλειψη Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνολική εικόνα του προβλήματος. Και αυτό με τη σειρά του οδήγησε την ΕΕ το 2003 να κινήσει τη διαδικασία εις βάρος της Ελλάδας.
Σήμερα κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι ποσότητες έχουν θαφτεί –και πόσες θάβονται καθημερινά. Η μεταφορά των επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων στο εξωτερικό κοστίζει (γύρω στα 400 ευρώ ο τόνος) και, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, πολλές επιχειρήσεις εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης προτιμούν να τα θάβουν.
«Η έλλειψη υποδομών διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και η καθυστέρηση υλοποίησης έργων επεξεργασίας και διάθεσης αυτών, με ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών τα τελευταία 30 χρόνια, οδήγησε στην εκτίναξη του κόστους διαχείρισής τους (αφού μόνο να εξαχθούν μπορούσαν) και σε μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα, λόγω παράνομης ή ανεξέλεγκτης διάθεσης» επισημαίνει μεταξύ άλλων στα « ΝEA» ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος.
Ετσι, με το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων δίνεται μεταξύ άλλων η δυνατότητα διασταύρωσης των στοιχείων και διευκόλυνσης των περιβαλλοντικών ελέγχων.
«Με τον τρόπο αυτό συμπληρώνεται το θεσμικό πλαίσιο ώστε να ξεκινήσουμε την προσπάθεια ολοκληρωμένης διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων, ζήτημα που παρέμεινε για χρόνια στα “αζήτητα” καθιστώντας ανενεργή ή ανεξέλεγκτη τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων» συμπληρώνει ο Σωκράτης Φάμελλος.
Οι ειδικοί χώροι. Ηδη, όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, αναπτύσσονται πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη Χώρων Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, στην Αττική, στη Στερεά, στη Δυτική Μακεδονία κι αλλού.
Η συνολική χωρητικότητα των ΧΥΤΕΑ για διάθεση Βιομηχανικών Επικίνδυνων Αποβλήτων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΕΣΔΑ –προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας –ανέρχονται σε τουλάχιστον 70.000 τόνους.
Τα πρόστιμα. Η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2009 από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης μετά και τη διαπίστωση ότι η συνήθης πρακτική είναι η προσωρινή αποθήκευση των επικίνδυνων απόβλητων, η οποία όμως εξαιτίας της ανανέωσης των σχετικών αδειών, ελλείψει κατάλληλων χώρων ταφής, έχει μετατραπεί σε μόνιμη.
Η απόφαση του δικαστηρίου ανακοινώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο και ορίζει:
– Κατ’ αποκοπή ποσό 10 εκατομμυρίων ευρώ.
– Ημερήσια χρηματική ποινή 30.000 ευρώ από τη δημοσίευση της απόφασης, που επιμερίζεται σε 3.000, 13.500 και 13.500 ευρώ αντίστοιχα για τις τρεις αιτιάσεις που θα υφίσταται μείωση υπολογιζόμενη ανά εξάμηνο αναλόγως της προόδου ανά αιτίαση.
Οι τρεις αιτιάσεις αναφέρονται:
1) Στην έγκριση διαχείρισης αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ).
2) Στη δημιουργία υποδομών διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ).
3) Στην ορθή διαχείριση των ιστορικών αποβλήτων που προσωρινά είναι αποθηκευμένα σε χώρους μη προοριζόμενους για τον σκοπό αυτό.
Το ΥΠΕΚΑ ζήτησε από τις βιομηχανίες με ιστορικά απόβλητα να τα διαχειριστούν τους μέχρι τον Ιούνιο του 2018, στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού. Και ήδη, ορισμένα από αυτά άρχισαν ήδη να υλοποιούνται.
«Με την έγκριση του ΕΣΔΕΑ αποτρέψαμε μέρος του προστίμου, πριν υποχρεωθεί να το καταβάλει η χώρα, και εντείνουμε τις προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος διάθεσης των ιστορικά αποθηκευμένων αποβλήτων και των υποδομών διάθεσής τους, ώστε το πρόστιμο να ελαχιστοποιηθεί και τελικά να μηδενιστεί», αναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
