Με μια άκρως «δραματική» (και σαφώς εκβιαστική) κίνηση, ο κατοχικός ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί τίναξε στον αέρα τις διαδικασίες για λύση του Κυπριακού, αφήνοντας τον κύπριο πρόεδρο χθες κυριολεκτικώς στα κρύα του λουτρού! Καθώς σ’ ένα διάλειμμα της προγραμματισμένης συναντήσεώς τους ο τουρκοκύπριος ηγέτης έφυγε απροειδοποιήτως (κατ’ ακρίβεια το έσκασε) και δεν επέστρεψε στο τραπέζι, όπου περίμεναν ο Νίκος Αναστασιάδης και ο ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών!
Η κίνηση αυτή του Ακιντζί (την οποία με βεβαιότητα του υπαγόρευσε η Αγκυρα) εντάσσεται στα πλαίσια στρατηγικού ελιγμού, που αναμένεται και από τη Λευκωσία και από την Αθήνα να κλιμακωθεί στο έπακρο το επόμενο διάστημα. Με βασικό πρόσχημα όσα αίφνης ανέκυψαν με την απόφαση της Κυπριακής Βουλής για την ένταξη στην εκπαιδευτική ύλη των ελληνοκυπριακών σχολείων, του ιστορικού δημοψηφίσματος (του 1950) για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα! Κάτι που θεωρήθηκε μεν άκαιρο από βασικές πολιτικές δυνάμεις στη Λευκωσία και μεγιστοποιήθηκε με τις αντιδράσεις της τουρκικής πλευράς. Αλλά και το οποίο όπλισε αδοκήτως την τουρκική προσχηματολογία.
Αποτέλεσμα ήτο να προκύψει πρωτοβάθμια κρίση. Που χθες μεταφράσθηκε με αποχώρηση του Ακιντζί από τις συνομιλίες και την Αγκυρα «να ζητά εξηγήσεις», καταγγέλλοντας την ελληνική πλευρά για «ανειλικρίνεια» όσον αφορά τις προθέσεις της. Και βεβαίως τα Ηνωμένα Εθνη να σπεύδουν πυροσβεστικά, ζητώντας βοήθεια και από κάποια ενδιαφερόμενα κέντρα.
Κυρίως Ουάσιγκτον και Λονδίνο, προκειμένου να μην οριστικοποιηθεί ναυάγιο με όλες τις προφανείς συνέπειες που θα προκύψουν.
Ανησυχία στο Μαξίμου. Ο κύπριος πρόεδρος είχε χθες συνεχείς επαφές με την Αθήνα –τόσο με τον Πρωθυπουργό όσο και με τον υπουργό Εξωτερικών –προκειμένου να συντονισθούν για την αποσόβηση μείζονος υποτροπής. Και όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, το Μαξίμου δεν απέκρυψε τις σοβαρές ανησυχίες του για την προβλεπτή κλιμάκωση των τουρκικών αντιδράσεων, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό «θα εκσπάσουν ως συνήθως και στο Αιγαίο». Συνέστησε δε ψυχραιμία στη Λευκωσία, προκειμένου να μην προκληθούν «ασύμμετρες επιπλοκές» ως αποτέλεσμα.
Θεωρείται πάντως από πολιτικούς παρατηρητές (αλλά και διπλωμάτες εμπλεκομένων δυνάμεων) ότι τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο και κυρίως επικίνδυνα, καθώς η Αγκυρα βρίσκεται σε προεκλογικό πυρετό, ενώ παρόμοιες ζυμώσεις έχουν ενεργοποιηθεί και στους κόλπους των Τουρκοκυπρίων. Οπόταν και τέτοια ζητήματα συνιστούν μέρος των εσωτερικών αντιπαραθέσεων ως συνήθως. Με την τουρκική ηγεσία να απαιτεί τελεσιγραφικά την αποκήρυξη της αποφάσεως της Κυπριακής Βουλής για το ενωτικό δημοψήφισμα.
Παρεμβάσεις ΗΠΑ – Βρετανίας. Ιδιαίτερα έντονες πάντως είναι και οι παρεμβάσεις από πλευράς ΗΠΑ και Βρετανίας, που φοβούνται ότι σε περίπτωση επιδεινώσεως (με οιονεί επισημοποίηση ναυαγίου) θα πυροδοτηθεί όξυνση σε όλο το φάσμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Στις οποίες οι τριβές είναι πλέον καθημερινές και κλιμακούμενες σε βαθμό που ελάχιστα απέχει από «θερμές επιπλοκές». Κάτι που μπορεί να προκαλέσει –όπως έλεγαν δυτικοί διπλωμάτες και στην Αθήνα και στη Λευκωσία –«έως και ανεξέλεγκτες καταστάσεις σε αυτή την ευπαθή πτέρυγα της συμμαχίας». Αλλά και ανατροπές ειδικότερα στους περιφερειακούς στρατηγικούς σχεδιασμούς της υπερδυνάμεως. Οι οποίοι και προδήλως αφορούν την ανατολικομεσογειακή λεκάνη, που εφάπτεται ηφαιστειακών εξελίξεων και γεωπολιτικών ανατροπών, χωρίς προβλεπτή κατάληξη.
Η τουρκική εγγυοδοσία. Γίνεται αντιληπτό πάντως, ότι η κλιμάκωση αυτού του ζητήματος από την τουρκική πλευρά σχετίζεται κατά κύριο λόγο με την αιτιολόγηση και στήριξη της θέσεως για την ανάγκη «επαρκούς συστήματος εγγυήσεων» για το τουρκοκυπριακό σκέλος της ομοσπονδίας σε περίπτωση λύσεως. Κι αυτό ακριβώς αναμένεται να προκαλέσει παραπέρα κλιμάκωση της κρίσεως το αμέσως επόμενο διάστημα, με τον εκβιασμό μέχρι και για ματαίωση της ενόψει διασκέψεως, ώστε να συνυιοθετηθεί προκαταβολικά και από άλλους, το αίτημα για τουρκική εγγυοδοσία. Σε αυτό επικεντρώνεται η τουρκική στρατηγική σε αυτή τη φάση. Με προβλεπτές ενέργειές της για προαγωγή έως και νέων τετελεσμένων, σε επίπεδο νομής εξουσιών και αναδείξεως του ψευδοκράτους ως αυτόνομης πολιτειακής οντότητος. Που για την Τουρκία θα αποβεί νομιμοποιημένο στρατηγικό προγεφύρωμα στην περιοχή.
Το μήνυμα του Πούτιν. Οι ανησυχίες της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου επαυξήθηκαν εν τω μεταξύ από «προφορικό μήνυμα» που ο Πούτιν διεβίβασε προς τον κύπριο πρόεδρο.
Και που σχετίζεται, τόσο με το Κυπριακό, όσο και με τη δεδηλωμένη –όπως αναφέρει –επιθυμία της Μόσχας για «αποφασιστική εμβάθυνση των ρωσοκυπριακών σχέσεων», τόσο στον οικονομικό τομέα όσο και σε άλλα ευρύτερα πεδία στρατηγικής συνεργασίας. Κι αυτό έρχεται (όχι τυχαία), καθώς επιταχύνονται οι διαδικασίες όσον αφορά την αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ και την εκμετάλλευσή τους. Η οποία συνδέεται με κρίσιμες αποφάσεις όσον αφορά επιλογές «και νομής και διανομής» των αποθεμάτων που θα ανορυχθούν σύντομα.
Τελευταία Νέα