Οι Ευρωπαίοι πάνε χιόνι

Τον Νοέμβριο του 2013, έπειτα από βασανιστικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην τρόικα και την ελληνική κυβέρνηση, αξιωματούχος των Βρυξελλών είχε κάνει την προφητική –όπως αποδείχθηκε –πρόβλεψη ότι η τέταρτη αξιολόγηση δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί πριν από τις χειμερινές διακοπές για σκι τις οποίες συνηθίζουν οι Ευρωπαίοι κάπου εκεί στα τέλη Φεβρουαρίου. Η τέταρτη αξιολόγηση έκλεισε τελικά τον Μάιο του 2014 με σκληρά μέτρα.

Χθες, με φόντο τις πολύμηνες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του τρίτου Μνημονίου, ο ίδιος κοινοτικός αξιωματούχος ρωτήθηκε αν θα υπάρξει έκτακτο Eurogroup για το ελληνικό ζήτημα, δεδομένου ότι στη συνεδρίαση της ερχόμενης Δευτέρας το καλάθι των προσδοκιών είναι μισοάδειο.

Η απάντησή του είναι ενδεικτική: «Μπορείτε να πάτε άνετα για σκι. Υπάρχουν πολλά προγραμματισμένα Eurogroup μέχρι το καλοκαίρι. Στις 20 Μαρτίου, τον Απρίλιο, τον Μάιο, τον Ιούνιο» απάντησε. Και με μια διάθεση μάλλον ειρωνική, πρόσθεσε ότι «σε αντίθεση με το κόκκινο κρασί, η αξιολόγηση δεν γίνεται καλύτερη όσο περνά ο χρόνος».

Το ελληνικό ζήτημα φαίνεται να δοκιμάζει για μια ακόμα φορά την υπομονή των Ευρωπαίων. Ο συμβιβασμός με την ελληνική κυβέρνηση όμως δεν έχει ακόμα επιτευχθεί και όπως εκτιμούν σχεδόν στο σύνολό τους διεθνείς οίκοι και αναλυτές, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης έχει ακόμα αρκετό δρόμο μπροστά της.

«Η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση. Πουθενά η κλίμακα των προβλημάτων δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο στην Ελλάδα και οι θεσμοί εκεί είναι αδύναμοι» ανέφερε χθες ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ. Εξέφρασε όμως την εκτίμηση ότι η Ελλάδα μπορεί να περάσει το σημείο καμπής και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών, εφόσον υλοποιήσει τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις με αποφασιστικότητα.

Οι πρόσφατες απαιτήσεις μεταρρυθμίσεων, όμως, αφορούν μεταξύ άλλων το μαχαίρι στο αφορολόγητο και στις συντάξεις καθώς και τα νέα σκληρά μέτρα στην αγορά εργασίας.

ΜΙΚΡΟ ΚΑΛΑΘΙ. Τη Δευτέρα, στη συνεδρίαση του Eurogroup, η Ελλάδα είναι τρίτο και τελευταίο θέμα στην ατζέντα του συμβουλίου. Η συνεδρίαση θα ξεκινήσει στις τρεις το μεσημέρι ώρα Βρυξελλών και αναμένεται πως θα είναι σύντομη. «Δεν θα ληφθούν μνημειώδεις αποφάσεις» εκτίμησε ο κοινοτικός αξιωματούχος. Μέχρι τώρα τουλάχιστον δεν έχει πέσει έξω στις εκτιμήσεις του. Το καλύτερο δυνατό σενάριο, κατά την άποψη του ίδιου, προβλέπει ότι την ερχόμενη Δευτέρα και υπό την προϋπόθεση ραγδαίων εξελίξεων οι Αρχές και το κουαρτέτο θα μπορούν να συμφωνήσουν τους όρους πάνω στους οποίους θα επιδιωχθεί η συμφωνία και να προκύψει ανακοίνωση ημερομηνίας επανόδου των δανειστών στην Αθήνα για το staff level agreement, την επικαιροποίηση του Μνημονίου.

Τα μεγάλα ανοιχτά θέματα είναι τα δημοσιονομικά μέτρα σε συνάρτηση με τους στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος και οι αλλαγές στην αγορά εργασίας. Στο αίτημα επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο έχει θέσει η κυβέρνηση, η απάντηση μάλλον δεν επιδέχεται καμίας διαφορετικής ερμηνείας. «Η θέση των θεσμών και των Ευρωπαίων είναι πως δεν μπορεί να υπάρχει υπαναχώρηση σε προσυμφωνημένες μεταρρυθμίσεις».

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΜΕΤΡΑ. Στο μέτωπο των πρόσθετων μέτρων, το ύψος τους παραμένει υπό διαπραγμάτευση. Κομισιόν και ΔΝΤ συνεχίζουν να διαφωνούν στις προβλέψεις τους, η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δεν χρειάζονται πρόσθετα μέτρα, ιδίως από την ώρα που το περσινό πρωτογενές πλεόνασμα ξεπέρασε ακόμα και το 2% του ΑΕΠ. Παρ’ όλα αυτά, όπως επιβεβαίωσε χθες η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου (Real FM), η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τη μείωση του αφορολογήτου στον βαθμό που δοθούν ως αντάλλαγμα μειώσεις συντελεστών σε φόρους εισοδήματος, ΦΠΑ ή ΕΝΦΙΑ. «Αν μειώσουμε, για παράδειγμα, τους φορολογικούς συντελεστές ή πάρουμε επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, θα δούμε. Σίγουρα θα πρέπει να μειωθεί η φορολογία των επιχειρήσεων και κάποιων ασφαλιστικών εισφορών, να τονωθεί η επιχειρηματικότητα» απάντησε σε ερώτηση σχετικά με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου, διευκρινίζοντας ότι επί του παρόντος δεν έχει οριστικοποιηθεί τίποτα.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το τελευταίο σενάριο το οποίο έχει προταθεί στην κυβέρνηση από τους δανειστές αφορά προκαταβολική ψήφιση μείωσης του αφορολογήτου στα 5.900 ευρώ, με κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις από το 2019, χωρίς δυνατότητα ακύρωσής τους, αν επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα μεγαλύτερο του 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Στην περίπτωση που υπάρξει υπεραπόδοση, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει το 2019 να προχωρήσει σε προσυμφωνημένες μειώσεις φόρων για να τονωθεί η ανάπτυξη. Σύμφωνα με τη συνταγή του ΔΝΤ, αυτές οι μειώσεις θα μπορούσαν να αφορούν τον ΦΠΑ (μια μονάδα μείωση του κανονικού συντελεστή 24%), έως δέκα μονάδες μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις και καθιέρωση χαμηλών συντελεστών 15%-20% για τα φυσικά πρόσωπα.