«Αιμοδοσία» προτάσεων για τον πολύπαθο χώρο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) έχουν οργανώσει τέσσερις άνθρωποι – κλειδιά, γνώστες του χώρου της υγείας, παρόλο που προέρχονται από διαφορετικά κόμματα (μεταξύ αυτών και οι δύο βασικοί πολιτικοί πόλοι ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ).
Ψηλά στην ατζέντα της συζήτησης βρίσκεται και ο ΕΟΠΥΥ, υπό την ομπρέλα του οποίου λαμβάνουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη περισσότεροι από 10 εκατομμύρια πολίτες.
Το ραντεβού για τη διακομματική αυτή συζήτηση –που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα στο αμφιθέατρο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας –έκλεισε η Πρωτοβουλία για την Υγεία και την Κοινωνική Πολιτική.
Πρόκειται για μια «ομάδα σκέψης» που κινείται στον κεντροαριστερό χώρο, που εκπροσωπείται από τον πρώην γενικό γραμματέα του υπουργείου Υγείας Αντώνη Δημόπουλο.
Και παρόλο που οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν τις κομματικές διαφωνίες ως «σύμπτωμα», η Πρωτοβουλία επιμένει ότι οι επιπλοκές αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος της θεραπείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι τα ίδια πρόσωπα είχαν συμφωνήσει ότι διαφωνούν και τον περασμένο Νοέμβριο, όταν είχε διοργανωθεί μια αντίστοιχη δημόσια συζήτηση για την ανάγκη των μεταρρυθμίσεων.
Σάκης Παπαδόπουλος, συντονιστής της ΚΟ Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ
Σχέδιο – ανάσα για τις υπηρεσίες υγείας
1 Η παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ για μια υπερώριμη (34 χρόνια μετά την ψήφιση του ιδρυτικού νόμου για το ΕΣΥ) ανθρωποκεντρική μεταρρύθμιση του Πρωτοβάθμιου Συστήματος Υγείας προφανώς ανταποκρίνεται στις ανάγκες της χώρας σε μια πολύ δύσκολη οικονομική περίοδο για τους πολίτες. Συμβάλλει στην ισότιμη – δωρεάν και άμεση – πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες υγείας, στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων, στην προσέλκυση και αξιοποίηση των νέων γιατρών, στην ελαχιστοποίηση της ιδιωτικής οικονομικής επιβάρυνσης των πολιτών. Περιλαμβάνει το Βραχυπρόθεσμο Στάδιο (2017-19) με τη δημιουργία 240 Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) σε 62 αστικές περιοχές, που θα καλύψει το 25% του πληθυσμού. Θα στελεχώνονται από 1.400 οικογενειακούς γιατρούς ΠΑΑ (γενικούς γιατρούς, παθολόγους, παιδιάτρους) και διεπιστημονική ομάδα 1.700 στελεχών με συμβάσεις εργασίας 24 μηνών (νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους…). Οι νέες δομές θα αξιολογούνται από τη πρώτη ημέρα της λειτουργίας τους βάσει στόχων. Το ετήσιο κόστος ανέρχεται στα 85 εκατ. ευρώ. Το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα (2020-23) αναπτύσσει άλλες 180 ΤΟΜΥ για να καλυφθεί το 60% του πληθυσμού και η πλήρης ανάπτυξη του δικτύου γίνεται από το Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα (2023-27).
2 Ο ΕΟΠΥΥ έχει πολύ σημαντικό ρόλο στην ποιοτική ολοκλήρωση του ΕΣΥ. Καλείται να αναζητά, στη βάση του Ηλεκτρονικού Ατλαντα Υγείας, υπηρεσίες για τους ασφαλισμένους του κυρίως από τον δημόσιο τομέα, επικουρικά από τον ιδιωτικό, και να τις χρηματοδοτεί με κριτήρια τις κατευθυντήριες οδηγίες ιατρικών πράξεων – παρακλινικών εξετάσεων του νέου ΕΚΠΥ, την ενεργοποίηση της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, τη δημιουργία συστήματος αξιολόγησης τεχνολογίας υγείας (ΗΤΑ), καθώς και θεραπευτικά – διαγνωστικά πρωτόκολλα για δεοντολογική χρήση διαγνωστικών εξετάσεων και φαρμάκων.
Βασίλης Οικονόμου, βουλευτής Επικρατείας και τομεάρχης Υγείας της ΝΔ
Μεταρρύθμιση στα πρότυπα της δεκαετίας του ’80
1 Θέλω να τονίσω ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) αποτελεί για τη Νέα Δημοκρατία έναν από τους κύριους στόχους τής μεταρρύθμισης στον χώρο της υγείας. Μιας μεταρρύθμισης που θα φέρει τον πολίτη στο κέντρο των αποφάσεων και εξελίξεων, με βασικό κριτήριο τις παροχές υγείας στο άτομο και στην οικογένεια που αρμόζουν σε ευρωπαίο πολίτη του 21ου αιώνα. Δυστυχώς η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ μέσω της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας σχεδιάζει μια ΠΦΥ στα πρότυπα της δεκαετίας του ‘80, με καθαρά στοιχεία «κρατισμού» και αποκλεισμού υγιούς ανταγωνιστικότητας μεταξύ παρόχων υγείας προς όφελος του πολίτη, πισωγυρίζοντας την υγεία σε σοβιετικού τύπου πρότυπα ξεπερασμένων εποχών. Το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Υγείας – και μιλάμε για σχέδιο γιατί το ακούμε μήνες και μέχρι σήμερα δεν έχουμε σαφή εικόνα ούτε του χρονοδιαγράμματος υλοποίησής του ούτε του τρόπου χρηματοδότησής του – αποτελεί μια ακόμη εξαγγελία – εξαπάτηση του ελληνικού λαού. Δεν είναι ΠΦΥ καθώς δεν έχει καθολικό χαρακτήρα και δεν έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Είναι απλώς άλλη μια ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ φούσκα.
2 Ο ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να αναδιοργανωθεί και να αποτελέσει αγοραστή ποιοτικών και επαρκών υπηρεσιών υγείας σε τιμές δίκαιες για τους ασφαλισμένους. Δυστυχώς δεν έχει κατορθώσει να παίξει επιτυχώς, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, τον ρόλο του και αυτό θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε την επόμενη μέρα της διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οι στόχοι μας για τον ΕΟΠΥΥ είναι ξεκάθαροι και βασίζονται στις παρακάτω δράσεις:
– Πλήρης ηλεκτρονική διακυβέρνηση (e-ΕΟΠΠΥ) που θα διασφαλίζει τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα προς όφελος του ασφαλισμένου.
– Τιμολόγηση υλικών, παροχών, υπηρεσιών και φαρμάκων με σύγχρονες μεθόδους και από εξειδικευμένο προσωπικό.
– Σύγχρονος κανονισμός παροχών προς τους ασφαλισμένους.
– Νέα οργανωτική δομή που θα εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του και εκπλήρωση των στόχων του.
Εύη Χριστοφιλοπούλου, υπεύθυνη Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Υγείας της ΚΟ της Δημοκρατικής Συμπαράταξης
Απαραίτητη η δημιουργία κέντρων υγείας
1 Δεν πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα ΠΦΥ, αλλά ένα διάσπαρτο σύνολο τοπικών σημείων υγείας που θα παρέχουν ορισμένες υπηρεσίες τύπου ΠΦΥ μόνο από κάποιους γενικούς γιατρούς ή παθολόγους και παιδιάτρους και μόνο για ορισμένες ώρες τη μέρα. Στη Δημοκρατική Συμπαράταξη θεωρούμε αναγκαία τη δημιουργία ενός Εθνικού Δικτύου ΠΦΥ με κέντρα υγείας (ΚΥ) σε όλους τους δήμους και πολυδύναμα ΚΥ 24ωρης λειτουργίας στα μεγάλα αστικά κέντρα. Αυτό μπορεί να γίνει με επανασχεδιασμό και αναδιοργάνωση των ΚΥ ανάλογα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες υγείας των τοπικών πληθυσμών. Επιπροσθέτως, για τους πολίτες που θα νοσήσουν από σοβαρό χρόνιο νόσημα την ευθύνη διαχείρισης και παρακολούθησης θα την αναλαμβάνουν τα ειδικά κέντρα χρόνιων παθήσεων.
2 Ο ΕΟΠΥΥ υπήρξε και παραμένει σημαντική και αναγκαία μεταρρύθμιση του ΠΑΣΟΚ στον ιατρικο-ασφαλιστικό τομέα. Σήμερα, όμως, ο ΕΟΠΥΥ αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα οργάνωσης, θεσμικής ασάφειας και έλλειψης πόρων και ανθρώπινου δυναμικού. Το συμφέρον των ασφαλισμένων επιτάσσει να στοχεύσουμε στη δημιουργία σαφών και ενιαίων κανόνων μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα για την αγορά υπηρεσιών υγείας από τον ΕΟΠΥΥ. Ο ΕΟΠΥΥ θα αποζημιώνει την αξία των παρεχομένων υπηρεσιών διαμορφώνοντας τον όγκο, δηλαδή συμβαλλόμενος με τους καλύτερους παραγωγούς υπηρεσιών υγείας – ανεξάρτητα αν είναι ιδιώτες ή το δημόσιο. Συνεπώς απαιτείται να υλοποιηθεί σύστημα αξιολόγησης των υπηρεσιών και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα. Είναι ανάγκη να διαμορφώσουμε ένα βασικό πακέτο παροχών για κάθε ασφαλισμένο που θα περιλαμβάνει βάσει ιατρικών πρωτοκόλλων την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, την πρόληψη και την αποκατάσταση.
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας, ανεξάρτητος βουλευτής Λάρισας
Αγνοούνται οι διεθνείς τάσεις και η πραγματικότητα στη χώρα
1 Η ιδέα της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου συγκεντρωτικού κρατικού συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης που θα κτιστεί από την αρχή είναι παλιά, ξεπερασμένη και σίγουρα έκτος οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας. Το προτεινόμενο σχέδιο αγνοεί όχι μονό τις διεθνείς τάσεις και την πραγματικότητα στη χώρα, άλλα και την ιστορική εμπειρία: το σχέδιο προτείνει λίγο πολύ τη γενίκευση της εφαρμογής της λογικής των ιατρείων του ΙΚΑ, η οποία υπήρξε εντελώς αποτυχημένη. Οι πρωτοβάθμιες δομές που αυτή τη στιγμή λειτουργούν είναι μεν ασύνδετες και στρεβλά ανεπτυγμένες, αλλά συγκροτούν ένα αξιόλογο δίκτυο ειδικά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και αποτελούν ένα σημαντικό εθνικό επενδυμένο κεφάλαιο. Το σχέδιο ουσιαστικά οραματίζεται την καταστροφή του. Στην πραγματικότητα έχουμε ήδη περισσότερους γιατρούς και ιατρεία από όσα χρειαζόμαστε. Το στοίχημα είναι η αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων δομών, κρατικών και ιδιωτικών, σε ένα σύστημα που αξιοποιώντας την τεχνολογία θα εξασφαλίζει δημόσια δωρεάν υγεία με ενιαίους κανόνες λειτουργίας, διαρκή αξιολόγηση και διαφάνεια, με κριτήριο τη βέλτιστη σχέση κόστους/ ποιότητας και την εξασφάλιση της πρόσβασης όλων των πολιτών και ειδικά των ευάλωτων ομάδων.
2 Η δημιουργία του ΕΟΠΥΥ αποτέλεσε ένα αποφασιστικό βήμα στη δημιουργία ενός συγχρόνου συστήματος υγείας κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Αντί του πραγματικού κομφούζιου που επικρατούσε, όπου κάθε Ταμείο εφάρμοζε διαφορετικά διαχειριστικά πρότυπα και προσέφερε διαφορετικού επιπέδου υπηρεσίες, ο ΕΟΠΥΥ μπορεί να οδηγήσει σε ένα καινούργιο περιβάλλον με ενιαία διαχείριση των πόρων των Ταμείων και τη μετάπτωση σε ένα σύστημα με ενιαίες ποιοτικές υπηρεσίες για όλους τους ασφαλισμένους.
Δυστυχώς σκάλωσε στη λαίλαπα του Μνημονίου και στις ιδεολογικές αγκυλώσεις της κυβέρνησης. Ο ΕΟΠΥΥ μπορεί να γίνει όχι μόνο διαχειριστής των κεφαλαίων των Ταμείων, άλλα και ο εγγυητής της διαφάνειας και της ποιότητας, επιβάλλοντας ενιαίους κανόνες για όλους σε ένα περιβάλλον υγιούς ανταγωνισμού.