Ενα παλαιό κλισέ λέει ότι «οι δημοσιογράφοι είναι αποτυχημένοι συγγραφείς». Προσωπικά δεν ζήλεψα κάποιον συγγραφέα αλλά την ανάλυση που κάνει ο καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας Νικόλας Σεβαστάκης στο νέο του βιβλίο «Φαντάσματα του καιρού μας. Αριστερά, κριτική, φιλελεύθερη δημοκρατία» (εκδόσεις Πόλις). Ο Σεβαστάκης κάνει φύλλο και φτερό όλο το ιδεολόγημα πάνω στο οποίο στηρίχτηκε ο ΣΥΡΙΖΑ για να καταλάβει την εξουσία. Θεωρεί, κατ’ αρχάς, ότι η πολιτική μεταβολή του Ιανουαρίου του 2015 δεν ήταν αποτέλεσμα της αντιπαράθεσης ιδεών – αξιών. Ο ΣΥΡΙΖΑ, λέει, «μπόρεσε, απλώς, να αναπαραστήσει στα μάτια της κοινωνίας μια επιλογή ωφέλιμης εναλλαγής, λειτουργώντας ως βασικός επικαρπωτής ενός κλίματος θεσμικής απαξίωσης». Εισάγει, ουσιαστικά, στον δημόσιο διάλογο τη λέξη «δημοκρατισμός», την οποία συνδέει με τον λαϊκισμό. Η ερμηνεία που δίνει στη λέξη αυτή είναι η εξής: «Πολεμική έκκληση στο όνομα της δημοκρατίας και των καθαρών αρχών της, πολεμική η οποία συναρμολογείται πρωτίστως με ηθικούς όρους». Προσθέτει ότι η έννοια αυτή είναι αλληλένδετη με «τη βεβαιότητα ότι ένας πολιτικός φορέας ή ένας ιδεολογικός χώρος μέσα στην Ιστορία και εσαεί διαθέτει πρόσβαση στην ουσία της δημοκρατίας». Ο καθηγητής επισημαίνει ότι ο δημοκρατισμός έγινε ο άξονας της Αριστεράς του αντιμνημονίου και μάλιστα συστήνεται ως ηθική απαίτηση με αιχμή την εναντίωση στη διεφθαρμένη ολιγαρχία. Και αυτό γιατί στη λογική του δημοκρατισμού η δημοκρατία είναι απούσα ή καταργημένη από τους πολιτικούς αντιπάλους. Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά;
Ταυτοχρόνως, ο Σεβαστάκης συνδέει τα παραπάνω με τη λεγόμενη ριζοσπαστικοποίηση, η οποία βρίσκει πρόσφορο έδαφος σε συνθήκες κρίσης, όταν οι καταστάσεις πολλές φορές δραματοποιούνται. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την ανάλυσή του, όλα τυλίγονται από το σκούρο πέπλο μιας κάθετης διαίρεσης. «Ενα τραγούδι, μια γελοιογραφία, η συνέντευξη ενός καλλιτέχνη ή τα μετάλλια ενός αθλητή μπορούν να γεννήσουν εμφύλια συμβάντα». Θυμηθείτε τι έγινε με τον Πύρρο Δήμα, τον Νίκο Πορτοκάλογλου, τον Δημήτρη Χαντζόπουλο.
Και φτάνοντας στο «ζουμί», ο Νικόλας Σεβαστάκης υπενθυμίζει μια συνέντευξη που είχε δώσει ο Αλέξης Τσίπρας στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (14-3-2010) υπό τον τίτλο «Παραμύθι με δράκους ο κίνδυνος χρεοκοπίας». Για να υποστηρίξει πως όλο το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ βασίστηκε στη λογική της πλήρους αμφισβήτησης της οικονομικής χρεοκοπίας. Τι έκαναν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ; Ενσωμάτωσαν έναν «ρηχό αντικλεπτοκρατικό και αναδιανεμητικό λόγο εν μέσω ερειπίων», μη αποδεχόμενοι ότι υπάρχει ταμειακή ασφυξία, τεράστιες δυσλειτουργίες στο κράτος, μεγάλη τρύπα στα ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.
Ο καθηγητής επικεντρώνεται και στην αιτιολόγηση από πλευράς του κ. Τσίπρα της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ. Επισημαίνει ότι έχουν σχηματίσει «ένα λεξιλογικό φάσμα ικανό να δικαιολογεί συνεχή περάσματα από την ηθική αντιπολίτευση στον κυβερνητικό ρεαλισμό, από μια Αριστερά σε μια Δεξιά». Και προχωρά ένα βήμα παραπέρα, σημειώνοντας ότι οι συριζαίοι, αναφερόμενοι στις πράξεις τους, προσπαθούν να πείσουν ότι «ακόμα και αν είναι τυπικά ίδιες με των “άλλων”, είναι, εν τέλει, ουσιωδώς διαφορετικές». Κοινώς, λένε ότι «η ηθική βούληση όσων πράττουν –υποτίθεται ότι –αλλάζει την ουσία της πράξης».
Κατά τον Σεβαστάκη, τα όρια της πενιχρής ιδεολογίας του εκδημοκρατισμού εξαντλήθηκαν με το δημοψήφισμα. Οταν έγινε σε όλους αντιληπτό ότι το μόνο που παράγει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια γκάμα αποδοκιμασιών και αρνήσεων.
Διαβάζοντας τα παραπάνω, νομίζω ότι όλοι αντιληφθήκατε τους λόγους για τους οποίους «ζήλεψα» το βιβλίο του Νικόλα Σεβαστάκη.