Στην αρχή η ελπίδα ερχόταν με τους ισπανούς Podemos. Οι συσχετισμοί στην Γηραιά Ηπειρο θα άλλαζαν, σύμφωνα με την ανάγνωση της Κουμουνδούρου, μόλις Πάμπλο Ιγκλέσιας και Αλέξης Τσίπρας έπαιρναν την εξουσία. Τώρα, έρχεται ο Μάρτιν Σουλτς και οι ευρωπαίοι Σοσιαλδημοκράτες που κάνουν –κατά τον έλληνα Πρωθυπουργό –«βήματα προς τα αριστερά» και αναζητούν «καινούργιο στρατηγικό σχέδιο, αυξάνοντας τις αποστάσεις από την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού». Πριν καν αναλάβουν τα ηνία της χώρας οι του ΣΥΡΙΖΑ περίμεναν ότι εκείνη θα σωθεί χάρη στην ευγενική καλοσύνη των ξένων. Για την ακρίβεια ορισμένων ξένων. Αλλοτε Ρώσων, άλλοτε Γάλλων. Ενίοτε και Βραζιλιάνων. Οι ευρωπαϊκές αυταπάτες του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλές. Και αυτές πιθανότατα δεν σκοπεύει να τις παραδεχθεί άμεσα ο Τσίπρας.

Συνθήματα και ανατροπές

Μια πιο προσεκτική ματιά στην ομιλία του στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ το προηγούμενο Σάββατο επιβεβαιώνει αυτήν την υπόθεση. «Το παιχνίδι είναι απολύτως ανοιχτό» είπε στο ακροατήριο «και ισχυρίζομαι ότι αυτό το κρίσιμο σύνθημα με το οποίο κερδίσαμε τις εκλογές το 2015, Ανατροπή στην Ελλάδα – Αλλαγή στην Ευρώπη, εδώ και δύο χρόνια μένει να το δούμε σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος του συνθήματος. Η ανατροπή στην Ελλάδα έγινε. Η αλλαγή στην Ευρώπη με αργούς ρυθμούς συντελείται». Πώς; Από τη μια στη Γερμανία «η προοπτική κυβερνητικής συνεργασίας ανάμεσα στη Σοσιαλδημοκρατία, την Αριστερά και τους Πράσινους γίνεται πλέον μια απολύτως ρεαλιστική προοπτική». Κι από την άλλη, στη Γαλλία «η ανοιχτή εκλογική διαδικασία που οργάνωσε το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα ανέδειξε μια έκπληξη, έναν αριστερό υποψήφιο για την προεδρία». Φυσικά, στην ανάλυσή του η περίφημη συμμαχία των χωρών του Νότου είναι «γεγονός».

Μπορεί οι τίτλοι φιλοκυβερνητικών και μη μίντια να βγήκαν από την τσιπρική επίθεση στον Σόιμπλε, ο Πρωθυπουργός όμως ίσως αποκάλυψε με την τοποθέτησή του στο κομματικό όργανο έναν πιθανό χειρισμού του καυτού ζητήματος της δεύτερης αξιολόγησης. Θα μπορούσε, δηλαδή, η κυβέρνηση να επιλέξει –για μια ακόμη φορά –να κρατήσει τη διαπραγμάτευση σε εκκρεμότητα. Με τη φρούδα ελπίδα ότι αργότερα η διεθνής κατάσταση θα είναι πιο ευνοϊκή. Παρότι καμιά φωνή στην Ευρώπη, επίσημα ή ανεπίσημα, δεν υποστηρίζει αυτό το επιχείρημα. Αντιθέτως, όλοι φοβούνται το αρνητικό κλίμα που θα δημιουργηθεί για το ελληνικό ζήτημα κατά τη διάρκεια της γαλλικής, της γερμανικής και της ολλανδικής προεκλογικής περιόδου.

Μια μικρή αναδρομή στο πρόσφατο παρελθόν της «πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής» του ΣΥΡΙΖΑ και του κυβερνητικού του εταίρου δείχνει ότι δεν θα είναι η πρώτη φορά που εκτιμούν λάθος τη δυναμική των παικτών και τις κινήσεις σε ευρωπαϊκή και διεθνή σκακιέρα. Από την «αδελφοποίηση» με τους Podemos για να χτυπήσουν τον ευρωπαϊκό νεοφιλελευθερισμό μέχρι τις συναντήσεις με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τους καμμενικούς ύμνους στους Ελληνες δίπλα στον Ντόναλντ Τραμπ, οι συμμαχίες στις οποίες επενδύουν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ σπανίως αποφέρουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Οι Podemos…

Τον Ιανουάριο του 2015, στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ, όταν ανέβηκε στο βήμα ο γκεστ σταρ Πάμπλο Ιγκλέσιας, το πλήθος κραύγαζε «ΣΥΡΙΖΑ Ποδέμος Venceremos». Ο ισπανός σύντροφος τσιτάρισε τους διάσημους στίχους του Λεονάρντο Κοέν για την «κατάληψη» του Μανχάταν και του Βερολίνου και σε σπαστά ελληνικά είπε ότι «φυσάει άνεμος ντιμοκρατικής αλλαγκής στην Ευρώπη. Η αλλαγκή στην Ελλάδα ονομάσεται ΣΥΡΙΣΑ και στην Ισπανία ονομάσεται Ποδέμος». Ενάμιση χρόνο μετά, στις ισπανικές επαναληπτικές εκλογές του καλοκαιριού, το αδελφό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ κατέκτησε μόλις την τρίτη θέση.

…οι BRICS…

Τον Μάιο του 2015 και ενώ η διαπραγμάτευση τελματώνει στη βαρουφακική δημιουργική ασάφεια, ο Δημήτρης Στρατούλης ως αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων εμφανίζει ένα νέο σχέδιο σωτηρίας. Η Ελλάδα, σύμφωνα με αυτό, ύστερα από ρωσική πρόσκληση θα εντασσόταν στην επενδυτική τράπεζα των BRICS: Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική θα τη χρηματοδοτούσαν «με ευνοϊκούς όρους και χωρίς μνημόνια και χωρίς όρους υποταγής της πατρίδας μας». Θα.

…η μητέρα Ρωσία…

Ενα μήνα πριν, το φλερτ με το Κρεμλίνο –που είχε ξεκινήσει με την ελληνική καταδίκη των οικονομικών κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία και συνεχίστηκε με δυο πρωθυπουργικές επισκέψεις στη Μητέρα Ρωσία –πλασαριζόταν ως λύση στα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Τον δε Ιούνιο του 2015, από την Αγία Πετρούπολη, ο Τσίπρας δήλωνε «βρισκόμαστε στη μέση μιας φουρτούνας, αλλά ο ελληνικός λαός είναι λαός της θάλασσας, δεν φοβάται και θα φτάσει σε νέα λιμάνια».Τι κι αν ευρωπαίοι αναλυτές επισήμαιναν πως «η ρωσική οικονομία δεν είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη των Κάτω Χωρών» και πως «ο Πούτιν απλώς χρησιμοποιούσε την Ελλάδα ως δούρειο ίππο για να εισχωρήσει στην Ευρώπη»;

…ο «καλός θείος»…

Από το δημοψήφισμα κι έπειτα η κυβέρνηση ανακάλυψε ένα νέο προστάτη στο πρόσωπο του γάλλου προέδρου. Ο Φρανσουά Ολάντ όντως την βοήθησε το δραματικό καλοκαίρι του 2015, λένε πηγές σε ελληνική και γαλλική πρωτεύουσα. Μόνο που τα όλο και πιο χαμηλά δημοσκοπικά του ποσοστά τον οδήγησαν τον Δεκέμβριο που μας πέρασε να ανακοινώσει πως δεν θα είναι εκ νέου υποψήφιος για την προεδρία το 2017. Ετσι, ένας ακόμη «καλός θείος» χάθηκε.

…και ο Τραμπ

Κι ύστερα ήρθαν οι Ελληνοαμερικανοί του Τραμπ. Ο Καμμένος από δεξίωση προς τιμή τους πριν από την ορκωμοσία του αμερικανού προέδρου δήλωνε «είμαστε βέβαιοι ότι όταν θα έρθει η ώρα να βοηθήσουν τη μητέρα πατρίδα, μαζί με τη δεύτερη πατρίδα τους, τις ΗΠΑ, θα το κάνουν με τον καλύτερο τρόπο». Φωτογράφιζε κυρίως τον προσωπάρχη του Λευκού Οίκου Ράινς Πρίμπους. Αυτόν που τα προσκείμενα στον Τραμπ μίντια –όπως το ακροδεξιό Breitbart –δείχνουν αυτές τις ημέρες ως βασικό υπεύθυνο για το φιάσκο του νέου προέδρου με το αντιμεταναστευτικό διάταγμα και υπονοούν πως η καρέκλα του τρίζει. Ως φαίνεται, μάλλον παραμένουμε προ των πυλών Μανχάταν και Βερολίνου.