«Καθαρό κατασκεύασμα». Είναι οι δύο λέξεις με τις οποίες σχολίασε στο twitter η εκπρόσωπος του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, Νατάσα Μπερτό, το δημοσίευμα της «Ρεπούμπλικα» ότι ο πρόεδρος της Κομισιόν σκέφτεται να παραιτηθεί μέσα στον επόμενο μήνα εάν οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες –και κυρίως το Βερολίνο –δεν στηρίξουν τη Λευκή Βίβλο του για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η διάψευση είναι κατηγορηματική. Υπάρχει όμως καπνός χωρίς φωτιά;

Η ιταλική εφημερίδα επικαλείται «έγκυρες πηγές» και –παρά τη διάψευση –επιμένει ότι οι πληροφορίες της είναι αξιόπιστες. Σύμφωνα με αυτές, ο Γιούνκερ βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Ο ένας δρόμος είναι να αφήσει το προσωπικό του στίγμα σε μια Ευρώπη που θα κοιτάξει το μέλλον της με αυτοπεποίθηση. Ο άλλος, να διαχειριστεί την παρακμή της. Σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση, θα προτιμούσε να παραιτηθεί στη μέση της θητείας του παραδίδοντας τη σκυτάλη σε κάποιον από τους αντιπροέδρους του. Σε ποιον; Οι πηγές της «Ρεπούμπλικα» λένε ότι ο δεξιός Φινλανδός Γιούρκι Κατάινεν έχει το προβάδισμα έναντι του σοσιαλιστή ολλανδού Φρανς Τίμερμανς.

Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ έγινε τον Νοέμβριο του 2014 ο πρώτος πρόεδρος της Κομισιόν που νομιμοποιήθηκε δημοκρατικά από τις ευρωεκλογές. Είναι κάτι που εξηγεί γιατί έγινε και ο πρώτος πρόεδρος που έδωσε έναν πολιτικό τόνο στο αξίωμα σε αντίθεση με τους προκατόχους του που κράτησαν μια πιο γραφειοκρατική στάση. Ο πολιτικός τόνος ήταν φυσικά η προσήλωσή του στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αλλά παρότι έχει δώσει πολλές μάχες στο όνομα της ευρωπαϊκής ιδέας, πριν από δέκα ημέρες αιφνιδίασε φίλους και εχθρούς όταν δήλωσε στη γερμανική ραδιοφωνία ότι δεν θα διεκδικήσει δεύτερη θητεία το 2019. Και δεν σταμάτησε εκεί. Είπε ακόμη ότι η διαπραγμάτευση για το Brexit θα διχάσει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και ότι η Ευρώπη δεν είναι αρκετά υπερήφανη για τον εαυτό της.

Ηταν εκείνη η συνέντευξη ένα είδος προαναγγελίας του πρόωρου τέλους του στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Θα μπορούσε. Και οι λόγοι δεν είναι υγείας, όπως είχε ειπωθεί στο παρελθόν, αλλά πολιτικοί. Στις 8 Μαρτίου η Κομισιόν επρόκειτο να παρουσιάσει τη Λευκή Βίβλο, δηλαδή το σχέδιό της για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στη μετά Brexit εποχή. Η Λευκή Βίβλος θα ήταν η δική της συμβολή στις εκδηλώσεις για την επέτειο των εξήντα χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης που θα πραγματοποιηθούν στην Αιώνια Πόλη στις 25 Μαρτίου. Ο Γιούνκερ, γράφει η «Ρεπούμπλικα», είχε εργαστεί με πάθος για την εκπόνηση ενός σχεδίου που θα έθετε τα σκαριά της επόμενης φάσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Τα μηνύματα, ωστόσο, που έλαβε από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ήταν μάλλον αποθαρρυντικά. Η Λευκή Βίβλος –ήταν το νόημα –θα έπρεπε να μη βγει από το συρτάρι. Το μήνυμα ήταν ιδιαίτερα ηχηρό από την Ολλανδία, όπου ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε αντιμετωπίζει στις 15 Μαρτίου στις κάλπες τον ακροδεξιό Γκέερτ Βίλντερς. Εφτασε όμως και από το Βερολίνο, το οποίο δεν θέλει –τουλάχιστον έως τις εκλογές του ερχόμενου Σεπτεμβρίου –την ανακαίνιση θεμάτων που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν συζητήσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας για την Ευρώπη. Πολλά θα φανούν πάντως στην αυριανή συνάντηση του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ με την καγκελάριο Μέρκελ. Εκεί το αίτημα μπορεί να διατυπωθεί με απόλυτη σαφήνεια. Και, παρά την κατηγορηματική διάψευση, ο πρόεδρος της Κομισιόν να πει το «αντίο» του.

Κρίσιμος μήνας

Ο Μάρτιος είναι ένας σημαντικός μήνας για την Ευρώπη. Το διήμερο 9-10 συνέρχεται η Σύνοδος Κορυφής, κάπου στα μέσα του μήνα η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερίζα Μέι αποστέλλει την επιστολή με την οποία θα ζητά την ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, στις 25 η ΕΕ γιορτάζει στη Ρώμη τα 60 της χρόνια. Με ή χωρίς τον Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ;

Τελευταία Νέα