Ας δούμε το στόρι της συγκυρίας από τη μεριά των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Μπορεί στον ανασχηματισμό του Νοεμβρίου ο μικρός δεξιός εταίρος να βγήκε ενισχυμένος από τη νέα σύνθεση αλλά και από την καρατόμηση του Νίκου Φίλη, η βαλίτσα του όμως δεν μπορεί να πάει μακριά –όπως εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές. Το πολιτικό κεφάλαιο του κόμματος του Πάνου Καμμένου εξατμίζεται καθόσον προχωρά η κυβερνώσα εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου. Κι αυτό παρά το γεγονός πως οι ΑΝΕΛ αποδείχθηκαν επτάψυχοι και επιβίωσαν στην παράδοξη μα ερμηνεύσιμη συγκατοίκησή τους με το κόμμα της Αριστεράς μέχρι στιγμής.
Η εκλογική δεξαμενή
Τώρα όμως τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Οχι τυχαία, κατ’ αρχάς, όλες οι δημοσκοπήσεις και οι τάσεις δεν τους εμφανίζουν δυνητικά να εισέρχονται στην επόμενη Βουλή. Και παρά το συμπαγές εκλογικό κοινό τους που πολλοί υποτιμούν ή αγνοούν. Ενα κοινό που έχει κορμό τη λαϊκή Δεξιά, μέρος του κλήρου αλλά και του Στρατού. Πολιτικά πάλι, οι ΑΝΕΛ οικοδόμησαν το δικό τους αφήγημα πάνω στον άξονα Μνημόνιο – αντιμνημόνιο. Μια διαιρετική τομή που σήμερα για μέρος αναλυτών δεν υφίσταται τουλάχιστον ως γεγονός στις κοινωνικές διεργασίες. Αθελά της εξάλλου η σημερινή κυβέρνηση ρευστοποίησε ή και προσάρμοσε την παραπάνω διαίρεση μετά τη συνθηκολόγηση του καλοκαιριού του 2015. Και μπορεί η δική της ατζέντα να είχε αιχμές και χώρο για δράση –π.χ. τα δικαιώματα ή τη συζήτηση για το κράτος πρόνοιας -, οι ΑΝΕΛ όμως οριοθέτησαν ή περιόρισαν τη ρητορική τους στο κομμάτι «αντιδιαφθορά – εθνική ασφάλεια – θρησκεία».
Ημέρες σύγκρουσης
Η πρόσφατη «κρίση» συγκατοίκησης με τον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ιδωθεί ως το αποτέλεσμα μιας συνολικής καραμπόλας στο πολιτικό σκηνικό. Μια καραμπόλα που βρίσκεται σε εξέλιξη και προκλήθηκε ή πυροδοτήθηκε από την τοποθέτηση του κορυφαίου στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτή και πρώην υπουργού Νίκου Φίλη, στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος την προπροηγούμενη εβδομάδα (11 Φεβρουαρίου). «Με τον Καμμένο κάναμε κυβέρνηση. Δεν έχει καμία νομιμοποιητική βάση αυτή η κυβέρνηση (…). Ο συγγενέστερος σύμμαχός μας –έστω και αν βρωμάει –είναι το ΠΑΣΟΚ» είπε ο πρώην υπουργός και η απάντηση του βουλευτή Δημήτρη Καμμένου –σε απόλυτη συνεννόηση με τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ –ήταν άμεση και δεν σήκωνε παρανοήσεις. «Να ενημερώσω τον κ. Φίλη ότι εάν ο ίδιος επιθυμεί να συγκυβερνήσει με τους βρώμικους, ευχαρίστως αποχωρούμε από την κυβέρνηση σήμερα! Αναμένω την απάντησή του στη σαφέστατη θέση μου» έγραψε μεταξύ άλλων στη σελίδα του στο facebook ο βουλευτής, υπενθυμίζοντας τα σαθρά θεμέλια της κυβερνητικής σύμπραξης των δύο κομμάτων. Μια πραγματικότητα που δοκιμάστηκε επίσης έντονα με αφορμή το μάθημα των Θρησκευτικών και την απόλυτη στήριξη που έλαβε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος από τους ΑΝΕΛ στην κόντρα του με τον Νίκο Φίλη. Η κρίση παροξύνθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε, αφού διέρρευσε σε μέρος του ηλεκτρονικού Τύπου (Αντώνης Γαλανόπουλος, The Toc) η απόπειρα ερώτησης του Φίλη και 13 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ προς τον υπουργό Εθνικής Αμυνας και πρόεδρο των ΑΝΕΛ Πάνο Καμμένο για τα εξοπλιστικά προγράμματα, κάτι που πάντως ο Νίκος Φίλης θεωρεί πως δεν υφίσταται ως θέμα πλέον, έπειτα από επικοινωνία που είχαμε μαζί του.
Το ρήγμα όμως μεταξύ των δύο εταίρων είναι εμφανές, αν και, σύμφωνα με πηγές της Κουμουνδούρου, δεν αφορά τον παρόντα πολιτικό χρόνο και δεν θα έχει συνέχεια. Η εξουσία παραμένει συγκολλητική για την κυβερνητική σύμπραξη με τον Τσίπρα. Πάντως, σύμφωνα με ένα σενάριο ολίγον fiction αλλά ενδιαφέρον, ο Καμμένος είναι ο μόνος που θα μπορούσε να ρίξει την κυβέρνηση σε αυτήν τη συγκυρία και μάλιστα εξυπηρετώντας δύο αφηγήματα ταυτόχρονα: το δικό του, αφού θα ανανέωνε τη σχέση του με το δεξιό ακροατήριο, και του Τσίπρα, αφού θα του χάριζε το επιχείρημα πως «ανετράπη» από τα δεξιά.
Ορίζοντας ρήξης
Ολα αυτά βέβαια προσδιορίζονται για τον επόμενο πολιτικό κύκλο που ανοίγει κατά τη λήξη του προγράμματος διάσωσης της χώρας –ή αριστερού Μνημονίου, αν προτιμάτε (Μάιος 2018). Ακόμη και οι πρωτοβουλίες Νίκου Φίλη εκεί υπάγονται. «Μακροπρόθεσμα πρέπει να δούμε τη στρατηγική συμμαχιών μας. Δεν υπάρχει ζήτημα σήμερα, αλλά πρέπει να εξετάσουμε πως η αντίθεση Μνημόνιο – αντιμνημόνιο δεν υφίσταται, ενώ έχουν συντελεστεί μετατοπίσεις στην Ευρώπη και στη σοσιαλδημοκρατία. Διαμορφώνονται πόλοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ είναι οι κορμοί τους. Είναι η ώρα για το ΠΑΣΟΚ να διαλέξει. Ακόμη και η απλή αναλογική που θέσαμε έχει να κάνει με την προγραμματική σύγκλιση δυνάμεων. Η Οικουμενική που αναφέρει το ΠΑΣΟΚ είναι ντεμοντέ. Ακόμη και στη Γερμανία πιθανά θα σπάσει η συναίνεση. Είναι μια σημαντική στιγμή επανανοηματοδότησης της Αριστεράς και αυτοκριτικής των χώρων. Οι δύο πόλοι είναι διακριτοί» λέει στα «ΝΕΑ» ο Νίκος Φίλης και έχει ενδιαφέρον πώς απαντά σε σχέση με το αν έχουν εκπνεύσει οι λόγοι σύμπραξης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ: «Κατά τη γνώμη μου, η αντίθεση Μνημόνιο – αντιμνημόνιο δεν υπάρχει όπως υπήρχε. Η αντίθεση νεοφιλελευθερισμός – κράτος πρόνοιας και άρα το Μνημόνιο ως πλευρά αυτής της αντίθεσης, ναι. Αυτό είναι μια συζήτηση ευρύτερη. Η σχέση με τους ΑΝΕΛ όμως δεν συζητείται τώρα. Θα συζητηθεί με όρους κυβερνητικής και πολιτικής σταθερότητας και πολύ μακροπρόθεσμα».
Το βέβαιο είναι πως το κόμμα του Πάνου Καμμένου –παρά τα κυβερνητικά χαρτοφυλάκια που διατηρεί σήμερα –ήδη κοιτάει την επόμενη μέρα αναζητώντας στηρίγματα, αφηγήματα και συμμαχίες. Και όχι λίγοι παρατηρούν με νόημα πως ακόμη και το φλερτ εκ του μακρόθεν με τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπάγεται σε αυτήν ακριβώς τη στρατηγική επιβίωσης.
Τελευταία Νέα